در پرونده اسکواپ علیه ولینگتون در دادگاه عالی انگلستان در سال 1984 میلادی خواهان اسکواپ مالک حق مولف در برچسب تونیک آب « اسکواپ» بود. خوانده برچسب را برای تونیک کف حمام خود کپی کرد اما اسکواپ را جایگزین اسکواپ کرد. خوانده ادعا کرد به خاطر تلاش فکری اصیلی که روی خلق این تقلید از اثر خواهان صرف شده بود در این جا هیچ نقضی رخ نداده است. دادگاه بدون تردید آن را نقض حق معرفی کرد. (سعادتمند، 1390، 150) قاضی فالکونر در این زمینه بیان می کنند که : این حقیقت که خوانده در تکثیر از اثر خود ممکن است تلاش خود را به کار ببرد و چیزی اصیل را تولید کند یا اینکه برخی از قسمت های اثر او اصیل است در کنار این نکته است که بدون شک نتیجه ی اثر خوانده تکثیر بدون مجوز یک قسمت اساسی اثر خواهان است. از نظر من مسأله ی اصلی در هر زمان همان طور که قانون مد نظر دارد این است که آیا اثر خوانده تکثیر یک قسمت اساسی اثر خواهان بوده است؟(سعادتمند، 1390، 134) در پرونده ی دیگری که در اسکاتلند در سال 1847 میلادی شخصی به نام الکساندر علیه مکتری مطرح کرد، خواهان یک حقوقدان اسکاتلندی بود که یک مجموعه اسناد را برای خرید، فروش و انتقال زمین طراحی و منتشر کرد. انجمن حقوقی اسکاتلند که وی عضو آن بود برخی از اصلاحات باب روز را روی آن فرم ها انجام داد و کپی های آن فرم ها را بدون مجوز خواهان به سایر حقوقدانان تقدیم کرد. انجمن با وجود اصلاخات انجام گرفته بر روی فرم ها به عنوان نقض حق مولف آن حقوقدان مورد اقامه دعوا قرار گرفت. (سعادتمند، 1390، 151) این مورد در نظام کیفری جمهوری اسلامی ایران نیز پیش بینی شده است و به نحوی که در ماده 19 قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان ابتدا این عمل را ممنوع دانسته و در این ماده هیچ ضمانت اجرایی ای برای این اقدام در نظر نمی گیرد. در ماده 19 این قانون آمده است که:  ماده 19 – هر گونه تغییر یا تحریف در اثرهای مورد حمایت این قانون و نشر آن بدون اجازه پدیدآورنده ممنوع است وقتی می گوید هر گونه تغییر می توان از این ماده این را استنباط هر که یکی از تغییرات این است که اثر مربوط را به اثر خود الحاق نمائیم و چون در این ماده ضمانت اجرایی تعیین نشده بود قانون گذار این قانون در فصل چهارم و در ماده ی 25 ضمانت اجرای حبس سه ماه تا یک سال را در نظر گرفته و در ماده بعد نیز وضعیت شاکی خصوصی در این مورد را تعیین می کند  و این گونه بیان می کند: ماده 25 – متخلفین از مواد 17 – 18 – 19 – 20 این قانون به حبس تأدیبی از سه ماه تا یک سال محکوم خواهند شد. ماده 26 – نسبت به متخلفان از مواد 17 – 18 – 19 – 20 این قانون در مواردی که به سبب سپری شدن مدت حق پدیدآورنده استفاده از اثر با‌رعایت مقررات این قانون برای همگان آزاد است. وزارت فرهنگ و هنر عنوان شاکی خصوصی را خواهد داشت.   با توجه به مطالب بیان شده به این نتیجه می رسیم که در کشور ایران نیز مانند کشورهای اروپایی و آمریکایی الحاق اثر دیگری به اثر خود  نوعی نقض حق مولف می باشد. گفتار سوم: گرفتن یک قسمت اساسی از یک اثر قبل از هر چیز باید گفت که اساسی بودن به صورت کیفی و هم به صورت کمی مورد قضاوت قرار می گیرد. در پرونده هاگر علیه انتشارات ای.سی. دبلیو در سال 1998 در دادگاه فدرال کانادا خواهان کتاب «سرود افتخار: یک قدر دانی» را درباره رفتارهای مردم محلی کانادا نوشت. یک بخش نه صفحه ای آن کتاب در ارتباط با خواننده ی مشهور شانیا تواین بود و بر اساس تحقیقات پیشین و مصاحبه هایی بود که هاگر با خواننده کرده بود. مدتی بعد خواننده ی اول ای.سی. دبلیو کتابی تنها درباره ی  شانیا تواین منتشر کرد و نویسنده یعنی خواننده ی دوم هولمز، 16 عبارت و سطر از کتاب سرود افتخار را بدون اجازه در آن به کار برد. خواهان علیه خواندگان برای نقض حق مولف اقامه دعوا کرد و ادعا کرد که یک قسمت اساسی کتاب او تکثیر شده است و دادگاه با او موافق بود. (گرامی، 1390،231) خانم گرامی(1390، 132-231) به نقل از قاضی رید در کتاب خود می نویسد:     آنچه که شامل گرفتن یک قسمت اساسی اثر می شود باید هم از نظر کیفی و هم از نظر کمی بررسی شود…تعدادی از فاکتورها توسط دادگاه ها و هنگام تعیین اینکه یک قسمت اساسی اثر گرفته شده یا نه مورد ملاحظه قرار می گیرد:     الف: کیفیت و کمیت مواد گرفته شده.     ب: اندازه و حدود استفاده ی خوانده که به طور زیانباری فعالیت های خواهان را تحت تأثیر قرار داده و ارزش حق مولف خواهان را کاهش می دهد.     ج:این مواد گرفته شده شایسته و در خور موضوع یک حق مولف باشد.     د: آیا خوانده عملاً اثر خواهان را برای صرفه جویی در زمان و کار تصاحب کرده است؟     ن: آیا مواد گرفته شده به روش یکسان یا مشابه با خواهان استفاده شده است؟     … اثر او ( سرود افتخار) به طور مستقیم با کتاب ای.سی.دبلیودر رقابت نیست… هدف و اثر این کار به هم مرتبط است. هیچ شکلی وجود ندارد که آقای هلمز کتاب باربارا هاگر را با هدف صرفه جویی در کار و مخارج خودش کپی کرده است و این که این کار عمدی بوده است. همچنین شک ندارم که تأثیر مجوز دادن کپی از قسمت هایی بزرگ یک اثر شخصی به شیوه ای که در این پرونده صورت گرفته است انگیزه ی مولف را برای خلق کاهش خواهد داد.     تعیین این که آیا یک قسمت اساسی یک کتاب گرفته شده است، یک امر موضوعی است… در رابطه با این پرونده و با در نظر گرفت فاکتور های اساسی نتیجه می گیرم که آن چه گرفته شده است یک قسمت اساسی اثر کمیت مواد گرفته شده و کیفیت آن مواد است. (نقل مستقیم از شانیا تواین) من بر اساس این حقایق این طور نتیجه می گیرم که استفاده ی صورت گرفته توسط خواندگان از اثر خواهان شامل کپی کردن قسمت اساسی آن اثر است.( برخی مستقیم، برخی با تقلید ساختگی و جعلی)

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...