پسماندهای ویژه طبق قانون مدیریت پسماند، مصوبه 9 خرداد 1383 شامل چند گروه اصلی می­باشد. مهم‌ترین این گروه پسماندها،‌ پسماندهای بیمارستانی بوده که نقش بسزایی در به خطر انداختن سلامت شهروندان دارد. اصول درست این شیوه ها در استاندارد­های ناظر بر بهداشت محیط و حفاظت محیط ‌زیست از قبیل استاندارد EPA مربوط به ایالات متحده آمریکا و راهنمای EC مربوط به اتحادیه اروپا است. پسماندهای بیمارستانی شامل عفونی، پاتولوژیک، اجسام تیزوبرنده، دارویی، سرطان‌زا، شیمیایی، رادیواکتیو، براساس برآوردهای سازمان جهانی بهداشت در صورت تفکیک مناسب پسماندها، پسماندها شامل 80 درصد پسماندهای عادی مراکز درمانی، 15 درصد پسماندهای پاتولوژیکی و عفونی، یک درصد اجسام تیزوبرنده، سه درصد پسماندهای شیمیایی و دارویی و کمتر از یک درصد پسماندها مخصوص مواد رادیواکتیو، کپسول‌های گاز، دماسنج‌های جیوه‌ای شکسته و باطری‌های استفاده شده می­باشد. شیوه ­های از بین بردن پسماندها  شامل سوزاندن به وسیله زباله ‌سوز، ضدعفونی شیمیایی، عملیات حرارتی مرطوب، عملیات حرارتی خشک، استفاده از امواج میکروویو، دفن کردن یا انباشته‌سازی و بی‌حرکت سازی است.

درحال حاضر بیمارستان­ها بیشترین مقدار پسماندهای خطرناک را تولید می­ کنند. میزان تولید پسماندها، وابسته به عوامل زیادی  همانند درآمد سرانه و استاندارد­های بهداشتی کشور­ها­­­ست بر پایه همین امر، در کشورهای با درآمد متوسط و کم، تولید پسماند کمتر از کشور­هایی است که درآمد سرانه آنها بالا­تر است. در مراکز درمانی که طرح مدیریت تفکیک اجزاء پسماند در آنها اجرا می‌شود، میزان پسماندهای خطرناک تولیدی، نسبت به مراکز درمانی که فاقد مدیریت تفکیک پسماندها هستند، بسیار کمتر است. شوربختانه به دلیل نهادینه نشدن فرهنگ تفکیک اجزاء پسماند در مبداء تولید و عدم درک این مسئولیت توسط مدیران مراکز درمانی، میزان تولید پسماندهای بیمارستانی در کشورمان، رقم بسیار بالایی بوده به طوری که در سال‌های اخیر با توجه به رشد فزاینده آن، ‌شهر­های بزرگ کشور را دچار بحران نموده است(شجاعی، 1383).

بر پایه طرح سازمان جهانی بهداشت پسماندهای عفونی، پاتولوژیکی و اجسام تیزوبرنده با روش های مختلف زباله ‌سوزی از بین می‌روند و ضدعفونی شیمیایی پسماندها، روش میکروویو ، دفن کردن و تخلیه در فاضلاب‌ها برای پسماندهای سرطان‌زا، شیمیایی و رادیواکتیو انجام نمی‌شود. در این میان به جز روش دفن کردن و تخلیه در فاضلاب، تمامی روش‌های یاد شده برای از بین بردن اجسام تیزوبرنده استفاده می‌شود. معضل اساسی در زمینه پسماند های بیمارستانی مدیریت آن در مبداء، نحوه جمع آوری و حمل و دفع نهایی  آن می باشد.  باتوجه به اینکه معضل اصلی در مورد پسماند های بیمارستانی عدم تفکیک اجزای آن­ها در مبداء تولید می­باشد که با پا­­فشاری  و پیگیری­های وزارت بهداشت تعداد کمی از بیمارستان­ها، آن هم به صورت نامناسب و غیر بهداشتی عمل تفکیک را انجام می­ دهند. گرچه مجلس جمع آوری حمل و دفع پسماند­­های بیمارستانی را به عهده خود تولید­کنندگان(بیمارستان­ها) گذاشته است، اما تا هنگامی که بیمارستان­ها ومراکز درمانی به تنهایی و رأساً با بستن قرارداد با شرکت­های خصوصی این کار را انجام ندهند، شهرداری خود را مؤظف می­داند که نسبت به جمع آوری و دفع آن اقدام نماید. با این حال برخی از بیمارستان­ها طرح تفکیک اجزاء پسماند را به طور کامل وصحیح انجام نمی­دهند و پسماند­های عفونی و عادی را با هم جمع­آوری و بسته­بندی می­نمایند . این اقدام حجم کار و هزینه دفع پسماند را بسیار بالا می­برد، چون سازمان­های مدیریت پسماند از تفکیک پسماند­های عفونی از عادی اطمینان ندارند به ناچار همه پسماند­های بیمارستانی را عفونی تلقی می­نمایند(WHO,  2001).

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...