اقلام تعهدی را می توان به اجزای اختیاری وغیراختیاری تفکیک نمود: -اجزای اختیاری اقلام تعهدی:عبارت است ازاقلام تعهدی که مدیریت می تواندکنترل هایی روی آن اعمال نماید. -اجزای غیراختیاری اقلام تعهدی:عبارت است ازاقلام تعهدی که مدیریت نمی تواندکنترل هایی روی آن اعمال نماید. منظورازاجزای اختیاری وغیراختیاری اقلام تعهدی این است که مدیران درتهیه وگزارش آنهاچه میزان اختیارعمل دارند.هرچه میزان اختیارعمل آنهاکمترباشد،پایداری سودبیشترشده وپیش بینی می شود رابطه معنادارتری بابازده سهام داشته باشد.مثلاافزایش درمیزان فروش باعث افزایش درموجودی کالا وحسابهای دریافتنی می شودکه خودباعث افزایش دربخش غیراختیاری اقلام تعهدی می شود. (خواجوی وناظمی،1384) 2-10-2-نقش واهمیت اقلام تعهدی علت نیازبه توجه به کیفیت اقلام تعهدی به عنوان یکی ازویژگیهای کیفی سوددراین است که اجزای تشکیل دهنده اقلام تعهدی دارای باراطلاعاتی هستند.چنانچه قبلاهم اشاره شد،مثلا تغییرات مثبت (افزایش)درموجودی کالامی تواندنشانه ای ازوجودمشکل درفروش یاتولیدبیش ازاندازه وافزایش حسابهای پرداختنی بیانگروجودمشکل درپرداخت وجوه به تامین کنندگان کالاوخدمات باشدکه ناشی ازناکافی بودن دردرآمدفروش یامشکلات اعتباری قلمدادشود.باتوجه به مطالب مذکورمی توان گفت که اجزای تعهدی می تواندبه عنوان شاخص تعیین روندبهبودیازوال شرکت باشد.(چان وهمکاران،2006) 2-10-3-نسبت وجه نقدحاصل ازعملیات سود پژوهش های متعددی ازجریان نقدی به عنوان یک معیارپیشرفته سودآوری اشتفاده می کنند.درمقایسه باسود،معیارهای جریان نقدی درکل باثبات هستندودرعمل ،دستکاری آنهاتوسط مدیران سخت است.(چان وهمکاران،2006) این اندازه گیری سودبراساس این ایده است که نزدیک بودن به نقدبه معنای کیفیت سودبالاترمی باشد که این موضوع درگزارشات تحلیل گران مالی همچون هریس نشان داده شده است.درساده ترین حالت،این رابطه به صورت نسبت وجه نقدحاصل ازعملیات (CFO)به سودبیان می شود. 2-10-4-سایرمفاهیم کیفیت سودازدیدگاه اقلام تعهدی سایرمفاهیم کیفیت سودناشی ازبخشهای خاصی ازاقلام تعهدی،به عنوان یک عامل کاهش دهنده کیفیت سودمی باشد.تغییردرکل اقلام تعهدی ،تفکیک اجزای اختیاری اقلام تعهدی به کمک متغیرهای حسابداری وپیش بینی روابط بین اقلام تعهدی وجریان های نقدی ازجمله عواملی است که دررابطه بااقلام تعهدی ،می توان درجهت ارزیابی کیفیت سودبکاربرد،مثلایک رویکردساده دراندازه گیری کیفیت سود،براساس تغییرات درکل اقلام تعهدی می باشد.تغییرات درکل اقلام تعهدی،دستکاری های مدیریت رااندازه گیری می کندومیزان رابطه معکوس باکیفیت سوددارد. ده آنجلو(1986)رویکردبرآوردمستقیم اصول حسابداری رابه عنوان عامل تعیین کننده اقلام تعهدی دستکاری نشده می داند.یک چنین رویکردی توسط جونز(1991)مطرح گشت وبعدتوسط دچو توسعه یافت.عنوان عامل هدایت کننده اجزای غیراختیاری اقلام تعهدی فرض می کند.تغییرات ایجاد شده دررویکردمستقیم برخی ازجوانب خاص رابرخلاف رویکردکل اقلام تعهدی درنظرمی گیرد. در رویکردبرآوردمستقیم ،مقادیرباقی مانده(یاگاهی اوقات اشتباهات پیش بینی)کل اقلام تعهدی براساس اصول حسابداری مشخص کننده مدیریت سودمی باشدوبه عنوان یک عامل معکوس دراندازه گیری کیفیت سودمی باشد.براساس این رویکردمقادیرکیفیت سودرابطه معکوسی باتغییردرکل اقلام تعهدی دارد.به هرحال لازم است فرض شودکه اصول حسابداری ،خوددستکاری نشده اندوهمچنین داده های کافی سری زمانی برای تخمین رگرسیون لازم است.درسال 2002یک رابطه مفهومی عمیق بین اقلام تعهدی وجریان های نقدی که جنبه های رابطه سودبانقدرادرنظرگرفته توسط دچودیچف تدوین شد. این رویکردمفروضاتی درباره اصول حسابداری مدیریت نشده لازم نداردورابطه ای مستقیم بین جریان های نقدی واقلام تعهدی جاری به وجودمی آوردامابین خطاهای تخمین دستکاری نشده و مدیریت عمدی سودتمایزقائل نمی شودواین فرضی راکه اقلام تعهدی سرمایه درگردش بیش ازیک سال معوق نشده یامنجربه دریافت هاوپرداخت های تابیش ازیک سال نگرددلازم می داند. 2-11-ارتباط بادیدگاه مفیدبودن برای تصمیم گیری درموردثبات ،اسلوان (1996)نشان دادکه اقلام تعهدی نسبت به جریان های نقدی عملیاتی ثبات کمتری دارند.این یافته ،اندازه گیری کیفیت سودرابرمبنای ثبات ونزدیکی به وجه نقددریک ردیف قرارداد.نتیجه تحقیقات درموردقابلیت پیش بینی متفاوت است ،برخی ازتحقیقات شواهدغیرمستقیمی راکسب کردندکه سودگزارش شده بهترازجریان های نقدی عملیاتی جاری،جریان های نقدی عملیاتی آتی رامشخص می کند.(دچو،1998) سایرتحقیقات نشان دادندکه سودهاواقلام تعهدی مجزاازیکدیگرهستندووجه نقدبهترازسودگزارش شده نشان دهنده،جریانهای نقدی عملیاتی آتی می باشد.باتوجه به اینکه رویکردهای تغییردراقلام تعهدی واندازه گیری ازطریق تخمین مستقیم ،اشتباهات اندازه گیری یادستکاری های مدیریت راکه موجب فاصله بین سودگزارش شده وسودواقعی شده مشخص می سازد،می توان گفت که هردوروش اندازه گیری بامفهوم((سودمندی درتصمیم))درارتباط می باشندچراکه دستکاری های مدیریت بیان صادقانه ارقام گزارش شده راکاهش می دهد.کیفیت سودزمانی بالاست که ارقام گزارشات مالی قابل مقایسه ،قابل اتکاء ومربوط باشد.ارزیابی این سه ویژگی به تنهایی یابه صورت ترکیبی روشن کننده این موضوع است که آیااهداف FASB تحقق یافته است یاخیر.به هرحال اقدامات FASB محدودبه وضع استانداردهای گزارشگری می باشدومحققین معمولا بااعدادگزارش شده کارمی کنندنه با استانداردها.بادرنظرگرفتن استانداردهای ثبات گزارشگری،مربوط بودن،قابلیت اتکاء وقابلیت مقایسه گزارشات مالی متاثرازرویدادهای اقتصادی،معاملات،توافقات تجاری مربوط،انگیزه هاوتخصص تهیه کنندگان اطلاعات وحسابرسان کفایت دفاتروثبت هاوسایرمواردمربوط می باشد. 2-12-تحلیل کیفیــت ســود حرفه حسابداری آمریکاو SECسالهاتلاش کردندتاسیستمی جامع وکامل ازرویه های حسابداری را تدوین نمایندوبه نظرمی رسدفاصله ای قابل توجه بین آنچه که سرمایه گذاران واعتباردهندگان انتظار دارندوآنچه که حرفه حسابداری می تواندفراهم نمایدوجوددارد،زیراعموما شرکتهادرانتخاب اصول و برآوردهای حسابداری که برنتایج مالی گزارش شده تاثیرمی گذارنددارای اختیاراتی می باشند. بر اساس GAAP،میزان اختیارات یک شرکت درتهیه صورتهای مالی به وسیله دواصل اساسی محافظه کاری وبی طرفی کنترل می شود.بااین حال حسابداران بایدرویه هایی رابکارگیرندکه محافظه کارانه وبی طرفانه باشدامادرعمل انگیزه های رقابتی مدیریت برانتخاب رویه هاوبرآوردهای حسابداری تاثیرمی گذارد.به دلیل همین انگیزه های رقابتی ،بعضی ازشرکتهااعدادحسابداری رابه منظوربرآورده کردن اهداف مدیریت دستکاری می کنند.یعنی دراین زمینه،شرکتهادرارائه نتایج مالی،تکنیک های مدیریت سود(بیشتریاکمترازواقع نشان دادن سود)رابکارمی گیرند.بنابراین شناسایی شرکتهایی که به طورقابل ملاحظه ای سودآوری واقعی خودرابیان نمی کنندبه یک چالش تبدیل شده است.برای مثال برخی شرکتهاسیاست شناخت درآمدزودترازموعدراپیش می گیرندکه این موضوع باعث بیشترازواقع نشان دادن قابلیت سودآوری شرکت می شود.(چان وهمکاران،2006) 2-13-روش های دستکاری سود علی رغم تلاش های حرفه حسابداری برای ایجاداطمینان نسبت به بکارگیری اصول محافظه کارانه وبی طرفی ،دستکاری اعدادحسابداری ازطریق ابزارهای غیراخلاقی یامتقلبانه ممکن است برخی ازروشهای دستکاری سودتوسط مدیریت عبارتنداز: