نمودار ۴-۳- مقایسه سطوح دستورزی از نظر تعداد ردیف دانه در بلال

نمودار ۴-۴- مقایسه اثر متقابل سطوح نیتروژن و سطوح دستورزی از نظر تعداد ردیف دانه در بلال
۴-۳- تعداد دانه در بلال
تعداد دانه در بلال بطور معنیداری تحت تأثیر سطوح دستورزی (۰۱/۰≥P) قرار گرفت (جدول ۴-۱) به نحوی که بیشترین تعداد دانه در بلال (۰۰/۵۰۶) از تیمار شاهد بدست آمد و بین تیمارهای شاهد، پاکتگذاری روی بلال و برگزدایی جزئی تفاوت چندانی وجود ندارد و کمترین تعداد دانه در بلال (۱۳/۲۳۱) در تیمار حذف ۵۰ درصد بلال مشاهده شد (جدول ۴-۲، نمودار ۴-۵). تولنآر و دینارد (۱۹۷۸) مشاهده کردند که تیمار برگ زدایی ۲ هفته بعد از پیدایش نیمی از کاکلها، تعداد دانه های بلال را تحت تأثیر قرار میدهد. امام و ثقه لاسلامی (۱۳۷۸) گزارش کردند تعداد دانه در بلال در تیمار حذف انتهایی همه برگها ۱۱ درصد افزایش و در تیمار حذف همه برگها نسبت به شاهد ۸ درصد کاهش نشان داد. کارکوا و همکاران (۲۰۰۳) بیان کردند کاهش در تعداد دانه در بلال در اثر افزایش شدت برگزدایی نتیجه کاهش در فتوسنتز جاری است. از طرف دیگر تعداد دانه در بلال تحت تأثیر سطوح نیتروژن قرار نگرفت (جدول ۱-۴).
برهمکنش سطوح نیتروژن و سطوح دستورزی تأثیر معنیداری بر تعداد دانه در بلال دارد (۰۱/۰≥P) (جدول ۴-۱). بررسیها حاکیست که کاربرد ۱۱۰ کیلوگرم کود اوره در هکتار در تیمار شاهد بیشترین تعداد دانه در بلال (۰۰/۵۲۴) را سبب میشود و کمترین تعداد دانه در بلال (۵۰/۲۳۰) در تیمار عدم کاربرد کود اوره و حذف ۵۰ درصد بلال مشاهده شد. در هر دو تیمار کودی بیشترین تعداد دانه در بلال از تیمار شاهد و کمترین تعداد دانه در بلال از تیمار حذف ۵۰ درصد بلال به دست آمد (جدول ۴-۳، نمودار ۴-۶). همان طور که در نمودار برهمکنش سطوح نیتروژن و سطوح دستورزی مشاهده میشود با کاهش مبدأ (برگزدایی جزئی)، تعداد دانه در بلال نسبت به شاهد تفاوت معنیداری نداشت و تعداد دانه در بلال کاهش پیدا نکرد در صورتیکه محدود کردن مقصد (کاهش مقصد) سبب کاهش تعداد دانه در بلال نسبت به شاهد شد که این بدان علت است که ذرت گیاهی مقصد محدود است.

نمودار ۴-۵- مقایسه سطوح دستورزی از نظر تعداد دانه در بلال

نمودار ۴-۶- مقایسه اثر متقابل سطوح نیتروژن و سطوح دستورزی از نظر تعداد دانه در بلال
۴-۴- وزن هزار دانه
بر اساس نتایج جدول تجزیه واریانس ۴-۱ وزن هزار دانه در میان تیمارهای سطوح نیتروژن تفاوت معنیداری با هم نداشتند.
وزن هزار دانه بطور معنیداری تحت تأثیر سطوح دستورزی (۰۱/۰≥P) قرار گرفت (جدول ۴-۱) به نحوی که بیشترین وزن هزار دانه (۲۴/۲۶۳ گرم) از تیمار حذف ۵۰ درصد بلال و کمترین وزن هزار دانه (۷۹/۹۰ گرم) از تیمار پاکتگذاری روی بلال بدست آمد (جدول ۴-۲، نمودار ۴-۷). امام و تدین (۱۳۷۸) گزارش کردند حداکثر عملکرد دانه در بین تیمارهای برگزدایی از باقی گذاشتن دو برگ بالای بلال بدست آمد. لایر و همکاران (۲۰۰۴) گزارش کردند تشدید برگزدایی در ذرت باعث کاهش عملکرد دانه میشود و در نتیجه کاهش توأم برگ و عملکرد دانه سبب کاهش عملکرد دانه میشود. تولنآر و دینارد (۱۹۷۸) گزارش کردند تیمارهای برگ زدایی دیرتر، بر وزن دانه ها تأثیر گذاشته بود. پس از برگزدایی، مقدار کربوهیدراتهای محلول ساقه به سرعت کاهش پیدا کرد، که نشان دهنده تسریع در مصرف کربوهیدراتهای محلول ساقه برای رشد دانه ها بوده است. امام و ثقهالاسلامی (۱۳۷۸) گزارش کردند بیشترین وزن هزار دانه از تیمار حذف نیمه انتهایی تمامی برگها بدست آمد و کمترین وزن هزار دانه در تیمار حذف تمامی برگها مشاهده شد. آفرینش (۱۳۸۴) گزارش کرد بیشترین وزن هزار دانه از تیمار قطع برگها در ۳۰ روز پس از پایان گردهافشانی بدست آمد. بوراس و همکاران (۲۰۰۴) در بررسی اثر تغییر نسبت مبدأ-مقصد بر وزن خشک دانه در گیاه ذرت مشخص کردند که با کاهش فراهمی مواد پرورده در طول دوره پر شدن دانه، وزن خشک دانه ها کاهش شدیدی پیدا میکند ولی در مقابل، افزایش فراهمی مواد پرورده در ازاء هر دانه، واکنش قابل توجهی را نشان نمیدهد. این نتایج حاکی از آن است که گیاه ذرت در اغلب شرایط زراعی محصولی مقصد محدود میباشد. روی و بیسواس (۱۹۹۲) ابراز عقیده کرند سربرداری از بالای بلال باعث افزایش وزن هزار دانه میشود، درحالی که با افزایش تراکم گیاهی وزن هزار دانه کاهش مییابد.
برهمکنش سطوح نیتروژن و سطوح دستورزی در سطح ۵ درصد بر وزن هزار دانه تأثیر معنیداری داشت (جدول ۴-۱)، آنچنان که وزن هزار دانه در تیمار کاربرد ۱۱۰ کیلوگرم کود اوره در هکتار و حذف ۵۰ درصد بلال بیشترین مقدار (۹۶/۲۷۰ گرم) بود و کمترین وزن هزار دانه (۰۱/۸۴ گرم) در تیمار عدم کاربرد کود اوره و پاکتگذاری روی بلال مشاهده شد. در هر دو تیمار کودی بیشترین وزن هزار دانه در تیمار حذف ۵۰ درصد بلال مشاهده گردید که نشان دهنده این است که به دلیل کاهش مقصد، تسهیم مواد پرورده در دانه های باقیمانده افزایش مییابد که به علت مقصد محدود بودن ذرت است و کمترین وزن هزار دانه در تیمار پاکتگذاری روی بلال مشاهده شد (جدول ۴-۳، نمودار ۴-۸).

نمودار ۴-۷- مقایسه سطوح دستورزی از نظر وزن هزار دانه

نمودار ۴-۸- مقایسه اثر متقابل سطوح نیتروژن و سطوح دستورزی از نظر وزن هزار دانه
۴-۵- عملکرد دانه
عملکرد دانه بطور معنیداری تحت تأثیر سطوح نیتروژن قرا
ر نگرفت اما تحت تأثیر سطوح دستورزی قرار گرفت (جدول ۴-۱). آنچنان که بیشترین عملکرد دانه (۰/۸۳۶۸ کیلوگرم در هکتار) در تیمار شاهد مشاهده شد و بین تیمارهای شاهد و برگزدایی جزئی تفاوت معنیداری دیده نمیشود. کمترین عملکرد دانه به میزان ۵/۲۹۷۲ کیلوگرم در هکتار از تیمار پاکتگذاری روی بلال به دست آمد (جدول ۴-۲، نمودار ۴-۹). امام و ثقه الاسلامی (۱۳۷۸) گزارش کردند حذف تمام برگهای گیاه ذرت ۲۰ روز پس از ظهور کامل کاکل، باعث کاهش عملکرد به میزان ۵۲ درصد گردید. جونز و سیمونز (۱۹۸۳) و کارکوا و همکاران (۲۰۰۳) علت کاهش عملکرد دانه ذرت در اثر حذف برگها را کاهش در فتوسنتز جاری بیان کردند.
برهمکنش سطوح نیتروژن و سطوح دستورزی بر عملکرد دانه در سطح ۵ درصد تأثیر معنیداری داشت (جدول ۴-۱). عملکرد دانه در تیمار کاربرد ۱۱۰ کیلوگرم کود اوره در هکتار و برگزدایی جزئی بیشترین مقدار (۶۸۸۳ کیلوگرم در هکتار) بود و کمترین عملکرد دانه (۲۶۲۲ کیلوگرم در هکتار) در تیمار عدم کاربرد کود اوره و پاکتگذاری روی بلال مشاهده شد. در هر دو تیمار کودی، کم کردن مبدأ سبب تغییر در عملکرد دانه نشده است که حاکی از مقصد محدود بودن ذرت است (جدول ۴-۳، نمودار ۴-۱۰).

نمودار ۴-۹- مقایسه سطوح دستورزی از نظر عملکرد دانه

نمودار ۴-۱۰- مقایسه اثر متقابل سطوح نیتروژن و سطوح دستورزی از نظر عملکرد دانه
۴-۶- طول بلال
تأثیر سطوح مختلف دستورزی بر طول بلال معنیدار (۰۵/۰≥P) گردید (جدول ۴-۴) به نحوی که بیشترین طول بلال (۷۰/۳۳ سانتیمتر) از تیمار پاکتگذاری روی بلال بدست آمد و بین تیمارهای شاهد، پاکتگذاری روی بلال و برگزدایی جزئی از نظر طول بلال تفاوت معنیداری دیده نمیشود و کمترین طول بلال (۰۰/۱۹ سانتیمتر) در تیمار حذف ۵۰ درصد بلال مشاهده گردید (جدول ۴-۵، نمودار ۴-۱۱). کارکوا و همکاران (۲۰۰۳) گزارش کردند با افزایش شدت برگزدایی طول بلال کاهش مییابد. از طرف دیگر طول بلال در میان تیمارهای سطوح نیتروژن تفاوت معنیداری با هم نداشت (جدول ۴-۴).
بر اساس جدول تجزیه واریانس ۴-۴ برهمکنش سطوح نیتروژن و سطوح دستورزی در سطح احتمال ۵ درصد تأثیر معنیداری بر طول بلال داشت. بیشترین طول بلال (۳۸/۳۴ سانتیمتر) در تیمار عدم کاربرد کود اوره و پاکتگذاری روی بلال و کمترین طول بلال (۹۶/۱۹ سانتیمتر) در تیمار عدم کاربرد کود اوره و حذف ۵۰ درصد بلال مشاهده گردید. در هر دو سطح کودی پاکتگذاری روی بلال بیشترین و حذف ۵۰ درصد بلال کمترین طول بلال را داشت (جدول ۴-۶، نمودار ۴-۱۲).
جدول ۴-۴- نتایج تجزیه واریانس برخی خصوصیات زراعی ذرت