د:آگاهی از مقررات زندان : زندگی  در اجتماع زندان نیز مانند هر جامعه دیگر ، بر مبنای  مقرراتی است که افراد زیر مجموعه آن باید آن ها را رعایت کنند و از آنجائی که فرد با ورود به زندان با یک مجموعه  جدید و ناآشنا – جدای از آنچه که در بیرون زندان وجود دارد – مواجه می گردد لذا شرط رعایت و احترام به مقررات ، آگاهی زندانیان تازه وارد از مقررات داخلی زندان  می باشد . روی همین اصل باید این حق را برای زندانی قائل شد که در بدو ورود مقررات محیط و اجتماع جدید آگاهی یابد. بند 1- فقه اسلام آیه الله حسینی شیرازی در مقام بیان اعطای این حق به زندانی می فرمایند: « مقررات زندان باید به هر زندانی آموزش داده شود ، بدین ترتیب که برای آن دسته از زندانیانی که خواندن می دانند از طریق نوشته مکتوب و آن دسته از زندانیانی که سواد خواندن ندارند . از طریق نوار »[112] بند 2 – اسناد بین المللی ماده 35 قواعد حداقل رفتار با زندانیان نیز در مقام بیان این حق برای زندانیان مقرر می دارد : 1)هر زندانی هنگام پذیرش در زندان باید اطلاعات کتبی در مورد چگونگی طرز رفتار و روش زندانیان طبقه خود، قواعد انضباطی زندان، وسایل مجاز برای کسب اطلاعات، طرز تنظیم شکایت و سایر نکاتی که به او اجازه دهند از حقوق و تکالیف و چگونگی تطبیق خود با زندگی در زندان آگاه گردد دریافت دارد و 2-چنانچه زندانی بی سواد باشد باید اطلاعات مزبور شفاهاً به او داده شود.» بند 3 – حقوق ایران لزوم مطلع نمودن زندانی از مقررات زندان در آ. س. ز مصوب سال 72 نیز پیش بینی شده است و در ماده 63 آئین نامه مذکور آمده است : رئیس زندان یا جانشین او موظف است هر روز اول وقت اداری از زندانیان تازه وارد بازدید نموده و الزام اجرای مقررات و مراعات نظم و انضباط را در محیط بازداشتگاه و زندان به آنها تفهیم و دفترچه راهنمای مقررات و وظایف زندانیان را بین آنها توزیع نماید.[113] هـ طبقه بندی زندانیان سابق بر این، در اغلب کشورها، مسئله طبقه بندی محکومین و هدایت آنها، واجد اهمیت امروزی آن نبود. زیرا طبقه بندی مذکور در حقیقت تابع درجه بندی قانونی مجازاتها و جرائم بوده است اما امروزه با پیشرفتهایی که در علوم مختلف جزایی و به ویژه تحول افکار و در باب فلسفه مجازاتها و گرایش آن قسمت اصلاح و تربیت مجرمین صورت گرفته[114] مسلم شده است که اجرای روش های اصلاحی و تربیتی و یا درمانی بدون تفکیک و طبقه بندی زندانیان امکان پذیر نیست. بنابراین در جهت نیل به این مقصود است که این مهم مکرراً مورد توجه و عنایت مجامع مختلف بین المملی و داخلی قرار گرفته است و قانونگذاران کشورهای مختلف دنیا همواره سعی در جهت انطباق مقررات خود در این زمینه دارند. بند 1 – فقه اسلام در فقه و حقوق اسلام نیز میتوان با توجه به دلایلی چند بر این عقیده بود که تقسیم بندی زندانیان – اگر چه نه به دقت و گستردگی امروز – تا حدودی مورد توجه قرار گرفته است. در مرتبه نخست در باب توجیه این موضوع به ویژه بهترین و ابتدائی ترین تقسیم بندی یعنی تفکیک زنان، مردان و کودکان زندانی از یکدیگر می توان به اظهار نظر دانشمندان علم اصول در باب مقدمۀ واجب و حرام اشاره نمود مبنی بر اینکه آنچه با انجام آن انسان به ارتکاب حرام کشیده شود خود حرام خواهد بود. بنابراین با توجه به قاعدۀ فوق از آنجائیکه قرار دادن اطفال و بزرگسالان و مردان و زنان در یک محل با فساد و ارتکاب گناه منجر خواهد شد، بدون شک نگه داشتن آنان در یک زندان نیز حرام خواهد بود.[115] در همین راستا و نیز بنابر همان دلائلی که بر حرمت تنها ماندن زن و مرد بیگانه در یک مکان خلوت و نیز حرمت نماز خواندن زن و مرد بیگانه در مکان خلوت دلالت می کند – که بعضاً چنین نمازی را هم باطل دانسته اند – و همچنین با توجه به نهی ای که از رفتن زن تنها به سفر حج در کتابهای  اهل سنت شده است ، گروهی از فقها بر وجوب جدایی زنان و مردان زندانی فتوا داده اند . اما بعضی از علماء اهل سنت چنین امری را مستحب دانسته اند [116] به هر حال صرف نظر  از استدلال های فوق باید خاطر نشان کرد که در این خصوص یک شاهد تاریخی در زمان پیامبر (ص)وجود دارد و آن زمانی بود که دختر حاتم طائی به دست لشگر اسلام افتاد و سپاهیان او را نیز با دیگر اسیران قبیله « طی » به اسیری گرفته و به نزد پیامبر (ص)آوردند و ایشان نیز فرمودند: