1-   پروتکل2000 الحاقی به کنوانسیون حقوق کودک مربوط به شرکت کودکان در جنگ

در۲۵مه ۲۰۰۰الحاق دوپروتکل اختیاری به کنوانسیون مورد پذیرش مجمع عمومی سازمان ملل متحد قرارگرفت. یکی «پروتکل الحاقی درباره خرید و فروش کودکان، خودفروشی کودکان و پورنوگرافی کودکان»که این اقدامات را درکشورهای عضو ممنوع می‌سازد. ودیگری «پروتکل الحاقی درباره بکارگیری کودکان درمناقشات مسلحانه»که خدمت سربازی اجباری افراد زیر  ۱۸سال راممنوع می‌کند واعضا تعهد می‌کنند ازهراقدام ممکن برای جلوگیری از ورود کودکان به گروه‌های مسلح استفاده کنند. این امر بعد از سالها بحث و جدل در مجمع عمومی سازمان ملل صورت گرفت. پروتکل الحاقی در 12 فوریه 2002 یکماه بعد از کسب 10 سند تصویب لازم الاجرا شد . این پروتکل گام مهمی در حمایت از کودکان و منع سربازگیری آنها توسط دولت یا غیر دولت بشمار می رود. پروتکل الحاقی سن 18 سال برای استخدام و سربازگیری توسط دولتها را مشخص کرده است.  وسربازگیری اجباری افراد زیر 18 سال را منع می کند[64].  با اینحال پروتکل الحاقی استخدام اختیاری افراد زیر 18 سال توسط دولتها را منع نکرده است. این نقض قابل توجه و چالش بوده و در مورد ایالات متحده آمریکا مصداق دارد چرا که این کشور استخدام اختیاری در سن 17 سال در می پذیرد[65].  طبق پروتکل الحاقی دولتها موظف به رساندن سن استخدام اجباری به 15 سال بوده و استاندارد کنوانسیون حقوق کودک نیز چنین است (طبق ماده 38) لکن اینکه افراد به سن 15 سال رسیده اند و عضویت آنها اختیاری بوده است می بایست اثبات شود. نسبت به گروه ها و نیروهای غیر دولتی می­توان گفت: قابل تصور است که دولتها نسبت به مخالفان خود نیز نسبت به پذیرش و اجرای نهاد پروتکل مسئول هستند و متعهد می شوند تا آنچه نسبت به نیروهای دولتی در زمینه سربازگیری و استخدام نیروها در مورد نیروهای شورشی نیز اعمال می گردد. پروتکل الحاقی بصورت آشکار نیروهای غیر دولتی را نیز از این کار منع نموده و دولتها را موظف به جرم انگاری آن می نماید. به مثابه کنوانسیون حقوق کودک پروتکل الحاقی نیز سطح خاصی از مخاصمات را معین نکرده است و ابزارهای اجرایی آن از یکسری ضعف ها در جهت رسیدن به اهداف خود رنج می برد. ماده 1 پروتکل که به کار گرفتن کودکان زیر 18 سال جهت شرکت مستقیم در مخاصمه را ممنوع کرده است. از کشورها می خواهد که تمام تدابیر ممکنه خود را برای رعایت این تعهدات بکار گیرند.این سوال که کدام مورد شامل تدابیر ممکنه می گردد در یک زمینه خاص تا حدودی قابل بحث و چالش است. این کلمات و نگارش مبهم کشورها را مجاز به صدور اعلامیه ای تفسیری در مورد واژه ممکنه نموده و تا حدودی موجب کاهش مسئولیت آنها در مورد تعهد به عدم استفاده از کودکان گردیده است[66]. کمیته حقوق کودک مسئول نمایش و اعلام نحوه اعمال پروتکل الحاقی از طریق گزاش های ادواری از سوی کشورهاست. هیچ فرصتی برای واحد هایی غیر از دولتها هویت استماع گزارشات یا ارائه آن وجود ندارد. تجربه مکانیسم ارائه گزارش نشان می­دهد تعهدات کشورها هیچگونه ضمانت اجرایی در پی خود جهت اعمال تکامل حقوق کودک را ندارد.

2-   سن سربازگیری در مورد حافظان صلح ملل متحد

مجمع عمومی ملل متحد در سال 1998 توصیه­ای کرد که طبق آن کلیه نیروهای حافظ صلح می بایست حداقل 18سال و ترجیحاً 21 سال داشته و نیر با توجه به ذات اقدامات ، پختگی خاص لازم در مورد انجام موفق وظایف پیش بینی شده را حائز  باشند. سیاست مزبور بعنوان نمونه­ای قابل اعمال در نیروهای پلیس و ارتش در سراسر جهان بوده و اطمینان حاصل می گردد که ملل متحد از نیروهایی بهره­مند می­گردد که هنگام انجام وظایف خود برترین استاندارد­های سازمان را رعایت می­ کنند لازم به یادآوری است که نیروهای پلیس و ناظران نظامی حداقل می بایست 25 ساله باشند. قطعنامه [67]1379 ملل متحد بصورت ویژه از دبیر کل در خواست کرد تا لیست کاملی از کلیه طرفین مخاصمانی که در حال بررسی شورای امنیت است و یا در آینده به توصیه مجمع عمومی مقرر است بر طبق ماده 99 در شورا مطرح شود و بعنوان تهدید علیه صلح و امنیت بین المللی تلقی می­شود و در آن از کودکان استفاده می‌شود را تهیه کند. بر طبق ماده99 در پاسخ به این درخواست سومین گزارش دبیر کل در خصوص کودکان و مخاصمات مسلحانه شامل اسامی 23 عضو شامل هر دو گروه دولتها و شورشیان در پنج عرصه مختلف مخاصمه نظیر افغانستان ، بروندی ، کنگو ( جمهوری دموکراتیک ) مطرح بود. گزارش دبیر کل شامل کشورهای دیگری نیز می شد که موضوع آنها در صحن شورا مطرح نبود لکن از کودک سرباز استفاده می کردند. نماینده ویژه در امور کودکان و مخاصمات مسلحانه انتشار این گزارش را بعنوان یک اقدام ابتکاری و سنت شکن تلقی کرد و اقدام کرد. این اقدام شروع یک رویه سیستماتیک در زمینه روشنگری و گزارش رفتار متخاصمان در طور مخاصمه با کودکان است. وی همچنین ابراز امیدواری کرد تا معرفی و شناسایی طرفین مخاصمه ای که در آن حقوق کودکان نقض می شود و به تشویق دولتها و طرفهای درگیر جهت رعایت این حقوق کمک نماید. در قطعنامه دیگرش را امنیت از دولتها و طرفهایی که نام آنها در لیست 1379 آمده است خواسته شده تا موانع لازم برای جلوگیری از بکار گرفتن کودکن در جنگ را بنماید[68]. شورای امنیت قصه خود دائر بر اتخاذ اقدامات مناسب جهت هدف قرا ردادن یکموضوع در گزارش آتی در صورتی که مشخص شود طرفین درگیر اقدامات لازمه را اتخاذ نکرده اند ، اعلام کرد.

3-   پیشرفتهای منطقه­ای

در سطح منطقه­ای شاهد آن هستیم که منشور ، آفریقا راجع به حقوق و رفاه کودکان مصوب 1990 کودک را تمام افراد زیر 18 سال معرفی کرده و کلیه دولتهای عضو را موظف به رعایت قواعد حقوق بشر دوستانه در ارتباط با کودکان و عدم سربازگیری آنان کرده است [69]. بعلاوه در 1999 کنفرانس ،آفریقایی جهت بررسی وضعیت کودک سراباز برگزار