گفتار سوم : بزه دیدگی احتمالی سالمندان

یکی از یافته‌های بلا معارض در پیمایش بزه‌دیدگی این است که افراد 65 سال به بالا، گروه سنی هستند که کمترین میزان بزه دیدگی را به خود اختصاص داده اند. در ایالت متحده آمریکا در سال 1987، کاترین ویتیکر، داده‌های مربوط به پیمایش‌های ملی جرم را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار داد و به این نتیجه رسید که در سالهای 1980 تا 1985، سالمندان ( افراد 65 سال به بالا) پایین ترین نرخ بزه دیدگی را -در مقایسه با گروه سنتی 12 سال به بالا- به خود اختصاص می دهند. در پیمایش انجام شده در سال 1992 در کانادا بر اساس داده‌های به دست آمده از 13 سازمان پلیسی، مشخص شد که تنها 3 درصد از بزه دیدگان جرایم خشونت آمیز را اشخاص 65 سال به بالا تشکیل می دهند که در مقایسه با سال 1991 که سالمندان 16 درصد از بزه‌دیدگان جرایم خشونت آمیز بودند، کاهش قابل ملاحظه ای داشته است. تحقیق مشابهی حاکی از این امر است که در بین سال 1981 تا 1990 تنها 11 درصد از بزه دیدگان جرم آدم‌کشی را سالمندان تشکیل می‌دهند که این میزان به نسبت کل جمعیت آنان در کانادا، بسیار کم است. از داده‌های تحقیق میدانی صورت گرفته در کشور انگستان در سال 1998 نیز این گونه استنباط می‌شود که افراد سالمند لزوماً در بسیاری از موارد بزه دیدگی، در معرض خطر بیش‌تری قرار ندارند. در واقع در بسیاری از موارد، میزان خطر بزه دیدگی در میان سالمندان در مقایسه با جوانان، پایین‌تر است. نتایج تحقیق انجام شده نشان داد که احتمال بزه دیدگی ناشی از ورود غیر مجاز به منزل به قصد ارتکاب جرم در بین افراد 16 تا 24 سال در مقایسه با افراد بالای 65 سال، چهار برابر بیش‌تر است و در مورد بزه دیدگی ناشی از جرم سرقت وسایل نقلیه، این احتمال سه برابر بیش‌تر است. آمار‌های رسمی جرم که در انگستان تهیه شده و مبتنی بر وقایع مجرمانه ثبت شده توسط پلیس انگلستان می‌باشد، تصویر مشابهی را نشان می دهد؛ به این معنا که افراد بالای 65 سال تنها 2 درصد از بزه دیدگان جرم خشونت علیه اشخاص، 1 درصد از بزه دیدگان جرم تجاوز به عنف را به خود اختصاص می‌دهند. بسیاری از این تفاوت‌ها به دلیل عوامل مربوط به سبک زندگی آنها می‌باشد. افراد سال خورده بیش تر اوقات تمایل کمتری به خارج شدن از منزل خود دارند، بنابراین کمتر در معرض خطر جرم ورود غیر مجاز به منزل، جرایم خیابانی یا جرم سرقت اتومبیل می‌باشند. همچنین به احتمال کمتر در مکان‌های پر خطری مانند کافه‌ها، کلوپ‌ها حضور پیدا می‌کنند یا به احتمال کمتر مبادرت به رفتارهای مخاطره‌آمیز از قبیل نوشیدن افراطی مشروبات الکلی می‌کنند، که احتمال بزه دیدگی ناشی از آن، در جوانان بیش تر است. اگر چه نرخ بزه دیدگی در میان سالمندان نسبتاً پایین است، نوع بزه دیدگی آنها بی‌شباهت به سایر اقشار جامعه نمی‌باشد چنان که:

• احتمال بزه دیدگی مردان مسن در مقایسه با زنان مسن بیش‌تر است؛
• افراد مسن که تنها زندگی می‌کنند، نرخ بزه دیدگی بیش تری را به خود اختصاص می دهند؛
• افراد مسنی که در مناطق شهری سکونت دارند در مقایسه با همتایان خود که در مناطق اطراف شهر یا نواحی روستایی ساکن هستند، بزه دیدگی بیش تری را تجربه می‌کنند؛
• افراد مسن کم درآمد در مقایسه با همتایان خود در خانواده‌های ثروتمند، بیش‌تر در معرض سرقت قرار می گیرند؛
• زنان مسن بیش از مردان هم سن و سال خود بزه دیده جرم کیف قاپی و جیب بری قرار می‌گیرند.

توانایی بازسازی فرد سالمند با وضعیت قبل از وقوع جرم و اعاده وضعیت به حالت قبل از بزه دیدگی به سبب کهولت سن، پایین‌تر است. آسیب پذیری سالمند در قبال جرم، آثار وخیم ناشی از جرم را به مراتب شدیدتر ساخته و امکان وفق پیدا کردن سالمند با پیامد‌های زیان باری که به دنبال وقوع جرم متحمل گردیده را کاهش می‌دهد. علاوه بر این سالمندان از لحاظ وضعیت اقتصادی و اجتماعی در مقایسه با افراد جوان‌تر، از آسیب‌پذیری بیش تری رنج می‌برند، به این ترتیب این گونه استدلال می‌شود که سالمندان از تمکن مالی کمتری برخوردارند و هر چیزی که از سالمندان سرقت شود، تأثیر بیش‌تری بر آنها می گذارد. از سوی دیگر سالمندان از لحاظ اجتماعی حالت طرد شده دارند و جامعه عمدتاً از مشارکت دهی فعالانه سالمندان به گونه‌ای که آنان نیز بتوانند در فعالیت‌های اجتماعی ایفای نقش نمایند اکراه دارد. بدین سان سالمندان از آن جا که فاقد شبکه نظارت و حمایت در اجتماع می‌باشند، پس از وقوع جرم فرایند بهبود آنها دچار اطاله شده و از همه مهمتر این که احساس امنیت آن‌ها تا حد زیادی کاهش می یابد.

گفتار چهارم : تأثیر سن بر ترس از جرم

بررسی متغیر سن در حیط ترس از جرم بسیار پیچیده است. به این دلیل که هر پژوهشگری با توجه به یافته‌های علمی خود علت‌های متفاوتی را برای ترس افراد مسن و جوان ارائه می‌دهد. عده‌ای دلیل ترس در افراد مسن را این می‌دانند که با افزایش سن افراد از قدرت آنها کاسته می‌شود و توان دفاعی آن‌ها به هنگام حمله کاهش می‌یابد و عده‌ای دیگر معتقدند که این قشر از افراد برای خرید سیستم‌های امنیتی و پیشگیری از جرم – نسبت به جوانان- از توان مالی کمتری برخوردارند. مطالعات و پژوهش‌های بسیاری در زمینه ارتباط میان سن و ترس از جرم انجام شده است، اگر چه شماری از پژوهش‌ها نشان می‌دهد که با افزایش سن، ترس نیز افزایش می‌یابد. اما این فرضیه در همه جا و در مورد همه جرایم یکسان نیست. برخی مانند بیدرمن و همکارانش و نیز باکس و همکارانش چنین ارتباطی را ضعیف و حتی مردود شمرده‌اند و حتی برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهند که افراد مسن ترس کمتری – نسبت به جوانان – دارند. به عنوان مثال تحقیق میدانی جرم در انگلستان نشان داد که زنان و مردان سالمند در مقایسه با جوانان، دربیشتر جرایم نگرانی و ترس کمتری دارند. در پرسشنامه‌ای که در سال 1998 در این تحقیق میدانی در انگلستان طرح شد صرفاً 8 درصد از مجموع نمونه آماری بیان داشتند که ترس از جرم تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی آنها داشته است. سالمندان به میزان کمتری با تأثیر منفی ترس از جرم بر کیفیت زندگی شان موافق بودند (10درصد) اما مستاجران(14درصد)، معلولان (15درصد) و افراد کم درآمد (16 درصد) در مقایسه با سالمندان، با وجود چنین تأثیری موافق بودند. همچنین در میان سالمندان بر حسب تفکیک جنسیت، زنان سالمندی که در مناطق درون شهری زندگی می‌کردند در بین کل نمونه آماری، بیشترین افرادی بودند که بیان داشتند به دلیل ترس از جرم از منزل خود خارج نمی‌شوند. در اکتبر 2002 نیز تحقیقی در انگلستان به وسیله بخش دولتی به نام نگرانی از سن انجام شدکه جامعه نمونه آن 4000 فرد مسن بودند و هدف اصلی سنجش میزان ترس از جرم آنها بود. نتایج نظر سنجی نشان داد که با وجود آن که یک چهارم از پاسخ دهندگان جرم را یک مشکل بزرگ یا خیلی بزرگ در منطقه خود می‌دانند، اما 93 درصد از آنها اعلام کردند که

• ظاهر و محیط فروشگاه

  در جذب مشتری بسیار موثر است که با چیدمان صحیح و شکیل کالا فرآیند خرید ناگهانی توسط مشتری را تسهیل می نماید. در فروشگاه­هایی که محیطی راحت برای مشتری خود فراهم نموده ­اند تا مشتری بتواند در محیط فروشگاه بیشتر وقت بگذراند و کالاهای مختلف را مشاهده کند، درصد فروش ناشی از خرید­های ناگهانی بالاتر است. امروزه فروشگاه­های بزرگ خصوصاً هایپر مارکت­ها اهمیت بسیار زیادی به راحتی مشتری در هنگام خرید می­ دهند و با بهره گرفتن از راه کارهای مختلف مانند تشکیل محیط مخصوص نگهداری کودکان و محل­های بازی آنها و پخش موسیقی در فروشگاه، صندوق­های بیشتر، فروشندگان آموزش دیده و… سعی می­ کنند که مشتری وقت بیشتری را در فروشگاه صرف نماید.

• قیمت کالا

قیمت پایین کالا و استفاده از تخفیفات ویژه نیز ازمحرک­های اصلی خرید ناگهانی می­باشد. همه ما کاغذها و نوشته های زیادی را روی شیشه مغازه­ها و فروشگاه­ها مشاهده کرده­ایم که درصدهای مختلف تخفیف روی آن نوشته شده است و همینطور برچسب­های قیمت مانند 9/99 به جای واحد پولی تا ذهن مشتری را به سمت قیمت پایین معطوف کند. البته این خرید تنها محدود به اقلام پایین نیست، اقلام گران قیمت هم می­توانند ناگهانی خریداری شوند اما با توجه به بودجه مشتری(مایانک، 2009 ).

• توزیع

کالا­هایی که در مقیاس­های بالا به صورت گسترده توزیع می­شوند، دارای شبکه ­های توزیع مویرگی هستندو در همه جا قابل دسترسی و مشاهده مشتری می­باشند، امکان خرید ناگهانی بیشتری را  نیز دارند.

• وضعیت اقتصادی

همچنین با بالا رفتن قدرت خرید مردم خرید­های ناگهانی نیز افزایش می­یابد، زیرا افراد با نگرانی کمتری می­توانند اقدام به خرید نمایند. رفاه منجر به خرید ناگهانی می­شود (منشو[32]، 2010).

• فروشنده­گان ماهر

عامل استفاده از فروشنده­ی ماهر نیز در ایجاد فرآیند خرید ناگهانی بسیار تاثیر­گذار است، یک فروشنده­ی ماهر می ­تواند خریدار را به سوی خرید هدایت نماید و با توجه به فرهنگ

2-1-2-3-1-11) وضعیت اقتصادی همچنین با بالا رفتن قدرت خرید مردم خرید های آنی نیز افزایش می­یابد زیرا افراد با نگرانی کمتری می­توانند اقدام به خرید نمایند رفاه منجر به خرید آنی می­شود (میهیچ و کورسان، 2010: 52). 2-1-2-3-1-12)  نام نیک ساختن نام نیک برای فروشگاه نیز از دیگر عوامل بالا بردن انگیزه خرید مشتری است ، مثلاً وقتی فروشگاهی در یک منطقه جغرافیایی خوش نام می­شود می تواند اعتماد مشتری را بیشتر جلب نماید و در فرایند فروش نیز موفق­تر است. در این فروشگاه­ها میزان خرید­های آنی بسیار بالاتر است زیرا در جلب اعتماد مشتری موفق­تر هستند و مشتری با دیدن کالا و ایجاد انگیزه خرید، نام نیک فروشگاه به عنوان عامل افزاینده این انگیزه عمل می نماید و فرایند خرید شکل می گیرد (جونز و همکاران، 2003: 509 ). 2-1-2-3-1-13) جستجوی فروشگاهی پرسه­زدن در فروشگاه­ها به عنوان یکی از متغیرهای تأثیر گذار بر خریدهای آنی است که در واقع به معنی بررسی فروشگاه­ها با چیدمان و چینش­های متفاوت است که به منظور سرگرمی یا بدون داشتن نیتی، برای خرید است کسانی که بیشتر در فروشگاه­ها به جستجو می­پردازند، خریدهای بدون برنامه بیشتری نسبت به کسانی که کمتر به جستجو می­پردازند، دارند . زیرا در واقع با محرکهای بیشتری روبه‌رو می‌شوند. هوک ولوانستین می­­گویند همین که خواسته به وجود بیاید، تمایل مشتری تغییر می­ کند، بنابراین گشت­وگزار درون مغازه سبب می شود که با محصولات دوست­داشتنی مواجه شوند و مجبور به خرید شوند که چشم­پوشی از آن کار دشواری است (میهیچ و کورسان، 2010: 52). 2-1-2-3-1-14)  قابلیت نگهداری و ذخیره آسان در خرید آنی یک امر تسهیل­کننده به حساب می آید مثال، خریدار تصمیم می­گیرد به صورت تفننی بستنی یک کلیویی بخرد اما به خاطر می­آورد که در یخچالش جایی برای آن ندارد (جونز و همکاران،2003: 509). خلاصه عوامل خارجی تأثیرگذار بر خریدآنی در جدول زیر بیان شده است. جدول 2-1) عوامل خارجی مؤثر بر خریدآنی

انتقال وسیله نقلیه مورد بیمه بموجب ماده 17 قانون بیمه در صورت انتقال موضوع بیمه به دیگری اگر منتقل الیه کلیه تعهداتی را که بموجب قرارداد بعهده بیمه گذار بوده است در مقابل بیمه گر اجرا کند عقد بیمه بنفع منتقل الیه به اعتبار خود باقی میماند ولی از آنجائیکه این ماده قانون جزء قوانین آمره نیست بنابراین توافق به خلاف آن جایز است روی این اصل در شرایط عمومی بیمه نامه بدنه اتومبیل (ماده 25) قید گردیده است در صورت انتقال مالکیت وسیله نقلیه مورد بیمه به هر یک از عناوین حقوقی به دیگری تامین بیمه گر از ظهر روز بعد از انتقال معلق میشود و بیمه گر تعهدی در جبران خسارت ندارد باین ترتیب طبق شرایط عمومی بیمه نامه هرگاه شخصی اتومبیل بیمه شده خود را بفروشد  از تاریخ معامله بیمه گر متعهد جبران خسارت نخواهد بود. فسخ قرارداد در بیمه بدنه اتومبیل قرارداد بیمه اتومبیل ممکن است در مواردی از طرف بیمه گر یا بیمه گذار فسخ شود و گاهی نیز ممکن است قرارداد منفسخ گردد و مطابق شرایط عمومی بیمه نامه بدنه اتومبیل بشرح زیر میباشد: الف- فسخ از طرف بیمه گر یا بیمه گذار در صورتیکه اتومبیل مورد بیمه به هر یک از عناوین حقوقی به دیگری منتقل گردد هم بیمه گر و هم بیمه گذار با قائم مقام بیمه گذار حق دارند بیمه نامه را فسخ نمایند. ب- فسخ از طرف بیمه گر مواردی را که بیمه گر حق فسخ قرارداد بیمه را دارد عبارت است از: 1- عدم پرداخت بموقع حق بیمه توسط بیمه گذار 2- در صورت تشدید خطر چنانچه نسبت به ادامه قرارداد بین طرفین توافق حاصل نشود مثلاً بیمه گر حق بیمه اضافی تعیین نماید و بیمه گذار حاضر به قبول آن نشود. 3- بعد از هر خسارت. 4- در صورت ورشکستگی یا اعسار بیمه گذار. ج- فسخ از طرف بیمه گذار در موارد زیر بیمه گذار حق فسخ قرارداد بیمه را دارد: 1- در صورتیکه وضعیت تشدید کننده خطر که در بیمه نامه ذکر شده از بین برود و بیمه گر حاضر به اعطاء تخفیف در حق بیمه نشود. 2- در صورت توقیف وسیله نقلیه مورد بیمه. 3- در صورت توقیف یا ورشکستگی بیمه گر. اگر بیمه گذار تصمیم به فسخ بیمه نامه داشته باشد باید مراتب را بوسیله نامه سفارشی به بیمه گر اطلاع دهد و بیمه گر نیز در صورت تصمیم به فسخ باید نظر خود را بوسیله نامه سفارشی با آخرین نشانی بیمه گذار ارسال نماید و در هر حال اثر فسخ در تمام موارد پنج روز پس از ارسال نامه سفارشی شروع میشود. بدیهی است اگر ظرف این پنج روز خسارت وارد شود جبران آن در تعهد بیمه گر خواهد بود. این نکته قابل ذکر است که اگر درخواست فسخ از طرف بیمه گذار باشد. بیمه گر بقیه حق بیمه را طبق تعرفه کوتاه مدت محاسبه و پرداخت مینماید لکن اگر فسخ از طرف بیمه گر باشد بقیه حق بیمه بصورت روز شمار محاسبه و پرداخت میگردد. د- انفساخ قرارداد بیمه در مواردی ممکن است قرارداد بیمه خود به خود فسخ شده تلقی گردد بعنوان مثال: 1- در صورتیکه وسیله نقلیه مورد بیمه در اثرخطری راکه بیمه نبوده از بین برود مانند از بین رفتن اتومبیل مورد بیمه در اثر خطر جنگ و یا غیره