د : تعریف بزهکاری در جرم شناسی بزهکاری در لغت به معنای”گناهکاری وعدوان”[14] و در اصطلاح نوعی قانون شکنی است که از حوزه تخصصی خارج می شود وبه حوزه عمومی مربوط می شود. بزهکاری به معنای شکستن قواعد یا قوانین ممنوع کننده ای است که تنبیه یا مجازات مشروعی رابه دنبال دارد واین مجازات ها مستلزم مداخله یک مرجع یا مقام عمومی است”.[15]به بیان دیگر “بزهکار در نظام کیفری ما کسی است که فعلی مغایر با اوامر و نواهی قانونگذار مرتکب شود”.[16] گفتار دوم : مفهوم و انواع پیشگیری از جرم پیشگیری از لحاظ لغوی به معنای ” جلوگیری، دفع، تقدم به حفظ صیانت، حفظ صحت، جلوی مرضی را گرفتن ” می باشد.[17] جرم شناسان تعاریف متفاوتی از پیشگیری ارائه داده اند، موریس کوسن جرم شناس کانادایی پیشگیری را چنین تعریف می کند ” مجموعه اقدامها و تدابیر غیر قهرآمیز که باهدف خاص مهاربزهکاری، کاهش احتمال جرم، کاهش وخامت جرم، پیرامون علل جرایم اتخاذ می شود”.[18] ریموند گسن پیشگیری را “مجموعه اقدام هایی می داند که به جز اقدامات کیفری، که هدف غایی آن منحصراً یا به صورت جزیی محدود کردن دامنه ارتکاب جرم، غیر ممکن کردن، مشکل کردن، کم کردن احتمال وقوع جرم باشد”.[19] مهمترین واساسی ترین اصل قانونی درایران که واژه پیشگیری راصراحتاً بکار برده است اصل یکصد و پنجاه و شش قانون اساسی[20]جمهوری اسلامی ایران مصوب همه پرسی مورخه یازدهم آذر ماه 1358هجری شمسی است و مصوبات شورای بازنگری همین قانون در همه پرسی ششم مرداد ماه 1368هجری شمسی به تصویب رسیده است.[21] اصل 156 قانون اساسی مقرر می دارد : ” قوه قضاییه قوه مستقلی است که پشتیبان حقوق فردی و اجتماعی و مسئول تحقق بخشیدن به عدالت وعهده دار وظایف زیر است. …5- اقدام مناسب برای پیشگیری از وقوع جرم و اصلاح مجرمین”. پیشگیری از جرم از جمله مفاهیم جرم شناسی است که مورد توجه بسیار قرار گرفته است وحالات مختلفی از آن ترسیم شده است که ذیلاً به چند مورد از آن پرداخته خواهد شد : الف : پیشگیری اجتماعی پیشگیری اجتماعی ” شامل آن دسته ازتدابیر و اقداماتی است که با مداخله درفرایند رشد افراد ، بهبودشرایط زندگی آنها و سالم سازی محیط اجتماعی و محیط طبیعی به دنبال حذف یا کاهش علل جرم زا و در نتیجه پیشگیری از بزهکاری است”.[22] “پیشگیری اجتماعی برمبنای علت شناسی جرم استوار است که نظر برحذف یا خنثی کردن عواملی دارد که در تکوین جرم مؤثرند و با دخالت در محیط های اجتماعی مانع از شکل گیری انگیزه های بزهکارانه وخنثی سازی عوامل جرم زا می گردد”.[23] ب : پیشگیری وضعی یا فنی پیشگیری وضعی به معنای” تغییر در موقعیت های خاصی که احتمال ارتکاب جرم در آن زیاد است به منظور دشوار کردن، پرخطرکردن یاجاذبه زدایی برای کسانی که قصد ارتکاب دارند”.[24]می باشد. به بیان دیگر” پیشگیری وضعی مبتنی برتغییر وضعیت های پیش ازجرم است که به تجربه با تحدید فرصتهای ارتکاب جرم و یا مشکل تر کردن تحقق این فرصت ها برای مجرمین بالقوه سعی دارد شرایط را به گونه ایی ایجاد نماید که پاسخ شخص به آن موقعیت رفتار مجرمانه نباشد یا دست کم چنین پاسخ هایی تقلیل یابند”.[25] باتوجه به تعاریف پیشگیری وضعی، “اقدامات انجام شده در این نوع از پیشگیری را می توان به پنج دسته کلی تقسیم نمود :