آدم ربایی به دو قسم “ساده” و “مشدد” تقسیم می شود که هر یک دو قسم دارند. در آدم ربایی ساده اگر کسی طفل تازه متولد شده ای را برباید و مخفی کند و یا به جای طفل دیگری قلمداد کند مرتکب جرم ماده 631 قانون مجازات اسلامی شده است که بر اساس این ماده اگر طفل (نوزاد) ربوده شده زنده باشد، مجرم به 6 ماه تا سه سال حبس محکوم می شود و اگر فوت شده باشد به 100 هزار تا 500 هزار ریال، جریمه نقدی محکوم خواهد شد. شکل دوم آدم ربایی ساده به افراد 15 سال به بالا اختصاص دارد. در این حالت ماده 621 قانون مجازات اسلامی، مجازات 5 الی 15 سال حبس را برای مجرم در نظر گرفته است، اما در آدم ربایی “مشدد” که یا عام(به واسطه تکرار جرم) و یا خاص (به واسطه خصوصیاتی در جرم) است، آدم ربایی تشدید پیدا می کند. در چه حالتی آدم ربایی تشدید می شود و قانون چه مجازاتی را در این حالت پیش بینی کرده است؟ تشدید آدم ربایی یا توسط ارتکاب جرم یا به اعتبار قربانی و یا به اعتبار بزه کار (مجرم) است. درخصوص تشدید مجازات آدم ربا در ماده 621 به طور مفصل بحث شده و در این ماده آمده اگر مجنی علیه کمتر از 15 سال داشته باشد و یا با وسیله ای ربوده شده و مورد ضرب و شتم قرار گرفته باشد آدم ربا (مجرم) به اشد مجازات که همان 15 سال حبس است، محکوم خواهد شد. البته این در شرایطی است که قربانی نوزاد (کمتر از 6 ماه) نباشد. چون در این صورت ماده 631 قانون مجازات اسلامی اعمال خواهد شد از نوزاد ربایی و مجازات مجرم در بحث آدم ربایی ساده سخن گفتید به نظر شما مجازات تعیین شده در ماده 631 قانون مجازات اسلامی متناسب با جرم است. و به عبارت دیگر نقش بازدارنده ای را ایفا می کند؟ متأسفانه ماده 631 قانون مجازات اسلامی در خصوص جرم نوزاد ربایی مجازات سبکی در نظر گرفته است که نقش بازدارندگی ندارد. این در حالی است که قانون سابق در خصوص جرم نوزاد ربایی مجازات بیشتر و بهتری تعیین کرده بود. فرض کنید فردی شروع به آدم ربایی می کند، اما به دلیل حضور به موقع پلیس یا والدین موفق به آدم ربایی نمی شود و از ادامه کار و انتقال از محلی به محل دیگر باز می ماند. کیفر و مجازات شروع به آدم ربایی چگونه است؟ قانونگذار در تبصره ماده 621 گفته است شروع به آدم ربایی سه تا 5 سال حبس، مجازات دارد. اما متأسفانه در خصوص کیفر شروع به آدم ربایی طفل تازه متولد شده در ماده و تبصره 631 قانون مجازات اسلامی سخنی نگفته است. که به نظر می رسد ما در این رابطه خلأ قانونی داریم. برای هر جرمی از جمله آدم ربایی چهار مرحله قابل تصور است، لطفاً این مراحل را برای خوانندگان ما شرح دهید؟ مرحله نخست قصد است که یک امر ذهنی می باشد. که اصولاً در قانون ما قابل مجازات نیست، مگر آنکه شخص یا افرادی قصد اقدام علیه امنیت ملی را داشته باشند که در آن صورت طبق ماده 611 مجازات می شوند پس از قصد، تهیه مقدمات جرم و سپس عملیات اجرایی جرم است. مثلاً کسی شروع به آدم ربایی می کند،اما به دلایلی موفق نمی شود، که شروع به جرم طبق قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 قابل مجازات نیست، مگر آنکه در قانون تصریح شده باشد همانطور که قبلاً عرض کردم برای شروع به آدم ربایی سه تا 5 سال حبس در نظر گرفته شده، ولی در شروع به نوزاد ربایی (طفل تازه متولد شده یا کمتر از 6 ماه) در قانون تصریح نشده است. چهارمین مرحله، تام جرم است یعنی یا جرم تمام می شود یا عقیم می ماند که در بحث ما نیست. قصد و انگیزه مجرم در مجازات آدم ربا چه نقشی دارد؟ انگیزه در ماهیت جرم و مجازات تأثیر ندارد و فقط می تواند از علل مخففه باشد. مطالبه وجه یا مال به قصد انتقام بخشی از عنصر روانی ماده 621 را تشکیل نمی دهد. زیرا منظور، انگیزه های ارتکاب جرم است و جنبه تمثیلی دارد. در مجموع چه ایراداتی به ماده 631 قانون مجازات اسلامی وارد است؟ همانطور که گفتم، ماده مذکور برای شروع جرم نوزاد ربایی مجازاتی تعیین نکرده است. ضمن آنکه این ماده فقط ورود آسیب جسمی و حیثیتی به مجنی علیه را به عنوان یکی از علل مشدد کیفر دانسته و از آسیب روانی بحثی به میان نیاورده است. البته هر چند در قانون مجازات اسلامی این مورد پیش بینی نشده است، اما می توان ماده 2 قانون تشدید مجازات ربایندگان مصوب 1353 که به این موضوع اختصاص دارد، اعمال کنیم. همچنین باید به ناپدید شدن مجنی علیه (فرد ربوده شده) در اثر آدم ربایی اشاره کرد. که قانون مجازات اسلامی در خصوص میزان جرم و چگونگی مجازات آن سکوت اختیار کرده است. ایراد بسیار مهم دیگر برمی گردد به عدم پیش بینی کیفیت مخففه قانونی در خصوص آدم ربایی. که این می تواند نقش مؤثر و مهمی در انصراف آدم ربایی داشته باشد. به عبارت دیگر، فقط در ماده 22 قانون مجازات اسلامی در رابطه با کیفیت مخففه قضایی مانند انگیزه شرافتمندانه مرتکب یا گذشت بزه دیده بحث شده و ذکری از کیفیت مخففه قانونی در زمینه آدم ربایی به میان نیامده است. با مطالعه در متون حقوقی و جزایی بعضی از کشورها به نظر می رسد که جرم آدم ربایی در ایران، چندان مهم تلقی نشده است. نظر شما در این خصوص چیست؟ در نتیجه ارتکاب نفس آدم ربایی صدمه بدنی و مادی به اشخاص وارد نمی شود. بنابراین آدم ربایی در زمره جرایم علیه شخصیت معنوی اشخاص می باشد که توأم با جبر و عنف مادی و عملی بر ضد آزادی تن انسانها ارتکاب می یابد. پس جرم بسیار مهمی است که متأسفانه در جامعه ما آدم ربایی به عنوان یکی از جرایم مهم تلقی نمی شود. این در حالی است که بعد از قتل عمد، آدم ربایی یکی از جرایم مهم علیه اشخاص و مشکل زا است. آدم ربایی از جمله جرایم طبیعی است که در تمام دنیا واقع می شود و جرم انگاری هم شده است. مثلاً در انگلستان،مجازات آدم ربایی، با توجه به نوع و اهمیت آن، حبس یا جزای نقدی در حدود اختیارات دادگاه می باشد. اگر جرم کم اهمیت و سبک باشد حداکثر 6 ماه حبس و 200 پوند جزای نقدی است. و اگر جرم شدید باشد آدم ربا حداکثر به حبس محکوم و مجازات می شود. آدم ربا در چه حالتی از نظر قانون به عنوان محارب شناخته و مجازات می شود؟ آدم ربا در صورتی که موجب خوف و ترس مردم شود و امنیت جامعه را سلب کند، زیرمجموعه محاربه قرار می گیرد و مجازات اعدام اعمال خواهد شد. البته در اینجا باید احتیاط کرد. یعن