ایمنی سکوها و سطوح عملیات

در کلیه کارهائی که نتوان آن‌ ها را در ارتفاع با بهره گرفتن از نردبان یا وسایل دیگر به طور اطمینان بخشی انجام داد باید داربست‌های مناسب و کافی فراهم کرد. داربست هر ساختار موقتی شامل یک یا چند جایگاه، اجزای نگاهدارنده، اتصالات و تکیه‌گاه‌ها است که در طی اجرای هرگونه عملیات ساختمانی از قبیل تعمیرات، نماسازی تخریب، تمیزکاری، رنگ‌آمیزی یا سایر کارهای مشابه به‏منظور دسترسی به بنا و حفظ و نگاهداری کارگران یا مصالح در ارتفاع، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بهترین روش ایمن‌سازی پلکان‌ها، راهروها، سطوح شیبدار، سطوح باز، منافذ و محل‌های حفاری و گودبرداری و به عبارتی کلیه محل‌های مشرف به بلندی که ارتفاع سقوط آن‌ ها بیش از 120 سانتیمتر باشد، استفاده از نرده‌های حفاظتی است. ارتفاع نرده‌های حفاظتی از کف طبقه یا سکوی کار نباید از 90 سانتیمتر کمتر و از 110 سانتیمتر بیشتر باشد. همچنین ارتفاع نرده راه پله نباید از 75 سانتیمتر کمتر و از 85 سانتیمتر بیشتر باشد.

نرده‌های حفاظتی باید در فواصل حداکثر 2 متری، دارای پایه های عمودی بوده و ساختمان و اجزای سازه آن دارای چنان مقاومتی باشد که بتواند در مقابل حداقل 100 کیلوگرم فشار و ضربه وارده در تمام جهات مقاومت نماید. بعلاوه نرده باید مقاومت لازم را برای مواقعی که در معرض برخورد با وسایل متحرک قرار می‌گیرد، داشته باشد.  (اداره‏بهداشت،ایمنی‏ومحیط‏زیست‏وزارت‏نفت 1384)

2-3-5-6) ایمنی کار در فضاهای بسته

فضاهای بسته، فضاهایی هستند که ورود و خروج از آنها مشکل بوده و به اندازه‌ای بزرگ هستند که انسان می‌تواند درون آن به کار بپردازد ولی اساساً برای استقرار انسان در داخل آن طراحی نشده‌اند. درون فضاهای بسته می‌تواند ایمن یا دربردارنده‌‌ی خطراتی باشد. وجود تجهیزاتی که بدون هشدار قبلی به کار می‌افتند، گازهای سمی، مواد شیمیایی خورنده یا حلال‌های آتشگیر از جمله خطراتی هستند که ممکن است در داخل فضاهای بسته وجود داشته باشند.

بسیاری از این فضاها به دلیل نوع مواد داخل آنها یا شکل فیزیکی خاصی که دارند می‌توانند خطراتی را در محیط کار به وجود آورند. گیر افتادن در فضاهای بسته یا تجمع اتمسفر آلوده در آنها به دلیل عدم وجود چرخش هوا از جمله خطرات این فضاهاست. کار کردن در فضای بسته به خودی خود دارای خطرات زیادی است. زیرا، در این حالت کارگر مجبور است در نزدیکی منبع خطر به کار بپردازد. کار در داخل فضاهای بسته یکی از خطرناک‌ترین کارها در محیط‌های شغلی است. از این رو است که متخصصین ایمنی همواره خطر کار در فضاهای بسته را به کارگران و کارفرمایان گوشزد می‌کنند.

فضاهای بسته یکی از منابع پرخطر کاری به شمار می‌روند و هر ساله به دلیل فقدان آموزش‌ها و اطلاعات لازم درباره‌ی کار در این فضاها، جان شمار زیادی از کارگران به خطر می‌افتد.

اساساً ورود به داخل فضاهای بسته به یکی از دلایل زیر صورت می‌گیرد:

1. تمیز کاری یا خارج کردن ضایعات و لجن‌های درون مخازن
2. بازرسی فیزیکی درون تجهیزات و ساختمان درونی فضای بسته
3. نصب پمپ‌ها، موتورها و تجهیزات دیگر
4. انجام کارهایی چون سندبلاست، نقاشی و روکش زنی دیواره‌ی درون فضا
5. خواندن یا اندازه‌گیری اعداد نشانگرها، سنجه‌ها و صفحات مدرج
6. کارهای تعمیراتی (مانند جوشکاری و برشکاری)
7. نصب، تعمیر یا بازرسی کابل‌ها و سیم‌کشی‌ها (تلفن، برق، فیبر نوری)
8. نصب انشعاب، نقاشی و روکش کاری یا آزمایش سیستم‌های لوله‌کشی (آب، بخار یا فاضلاب)

حفاری تونل به‌عنوان یکی از فعالیت‌های بسیار مهم در بسیاری از پروژه‌های عمرانی به شمار می‌رود. تونل‌ها سه کاربری اصلی به شرح ذیل دارند:

1. تونل های عبور و مرور شامل تونل‌های راه‌آهن، تونل‌های ارتباطی شاهراهها و جاده‌ها، تونل‌های عابر پیاده، تونل‌های ناوبری، تونل‌های قطار زیرزمینی یا مترو، تونل‌های زیر رودخانه یا دریا
2. تونل‌های انتقال شامل تونل‌های دسترسی و اصلی (با عمرزیاد)، تونل‌های اکتشافی، بهره‌برداری یا استخراج: رفت و آمد و باربری، راهروها، اتاقها(با عمر کم)، تونل‌های خدمات رسانی‌، تونل‌های زهکشی
3. تونل‌های معدنی شامل تونل‌های ایستگاه‌ها یا نیروگاههای برقابی(هیدروالکتریک)، تونل‌های انتقال آب، تأسیسات ضروری همگانی: معبر و گذرگاه (آب، برق،گاز،…)، تونل‌های فاضلاب

آموزش و تربیت افراد با صلاحیت و نیز ایجاد مکانیزم‌های ارتباطاتی و آگاه‏سازی پرسنل سازمان و همچنین تدوین روش‌های کنترل ورود و خروج از مواردی است که سازمان باید قبل از اجرای عملیات تونل باید مد نظر قرار دهد. از سوی دیگر تقویت زمین در ورودی‏ها و نواحی با نشست خاک و نیز تقویت زمین در نواحی و کانال‌های عمودی از دیگر پارامترهایی است که می‌بایست از سوی سازمان ترتیبی برای مهار آن لحاظ نماید.

برای جلوگیری از تجمع غبارها، بخارات و به وجود آمدن شرایط خطرناک در تمام محوطه‏های زیرزمینی باید هوای تازه به حجم کافی تدارک دیده شود. .