علامه طباطبایی در باره نفس واحده می‌فرماید: از ظاهر سیاق برمی‌آید که مراد از نفس واحده آدم علیه السّلام است.[77] رشید رضا معتقد است که مقصود از نفس واحده در آیه شریفه حقیقت و گوهر انسانی است.[78] بنابر این تفسیر مفاد آیه چنین خواهد شد. ای مردم از پرودگاری که همه‌ی شمار را از گوهر انسانی آفرید، پروا دارید. طبق این تفسیر می‌توان این بخش از آیه را دلیلی بر اشتراک زن و مرد در گوهر انسانیت دانست. به این معنا که جنسیت تأثیری در برتری یا کم‌تری هیچ یک از زن و مرد ندارد. صاحب تفسیر کشاف در تفسیر این آیه می‌گوید: «یا ایّها النّاس» یعنی از فرزندان آدم «خلقکم من نفس واحده» یعنی شما را از یک ریشه آفرید و منظور از آن یک ریشه و اصل وجود نباتی شما حضرت آدم است.[79] صاحب تفسیر روح المعانی می ‌نویسد: مراد از نفس واحده آدم است.[80] مفسّر بزرگ معاصر علامه جوادی آملی می‌فرماید: «مصداق بازر و نخستین مصداق نفس واحده و منشأ همه انسان‌ها حضرت آدم است.[81] پس معلوم شده که طبق بعضی از  این تفسیر‌ها این بخش از آیه را دلیلی بر اشتراک زن و مرد در گوهر انسانی دانست.

ب) و خلق منها زوجها

مفسران این بخش از آیه را به آفرینش حوّا مربوط دانسته و آن را به دو گونه تفسیر کرده‌اند. منشأ اختلاف آنان، تردید در معنای مِن می‌باشد. بعضی مفاد آیه را بیان جنس دانسته و گفته‌اند مراد تشابه و تماثل در گوهر انسانی و سرشت زن و مرد است. علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید خداوند متعال از جنس آدم زوج او را آفرید.[82] بعضی دیگر مِن را به معنای تبعیض گرفته‌اند، فخر رازی می‌گوید مِن در این‌جا به معنای تبعیض است و مضمون آیه شریفه را چنین بیان کرده است، خداوند متعال از بخشی از آدم زوج او را آفرید.[83] اگر مِن برای بیان جنس باشد در آن صورت ما می‌توانیم از بخشی از این آیه استدلال کنیم که زن و مرد دو گوهر انسانیت یکسان است ولی اگر مِن برای تبعیض باشد که ما نمی‌توانیم از این آیه استدلال کنیم در مورد بحث تفسیر روشن و درست آیه این است که کلمه‌ی «مِن» در «منها» برای بیان جنس است نه تبعیض. بنابر این مراد آیه این است که حضرت حوّا از جنس حضرت آدم آفریده شده است نه از تکه‌ی بدن و یا از یکی از دنده‌های چپ وی.[84] رشید رضا در تفسیر المنار در تفسیر سوره اعراف آیه 189، سوره نحل آیه 73، چنین اظهار می‌دارد. آنچه از لفظ نفس متبادر است ماهیت و حقیقتی است که به واسطه‌ی آن انسان از سایر موجودات متمایز می‌گردد، حال فرق نمی‌کند که این حقیقت با آدم شروع شده باشد آن‌گونه که اهل کتاب و اکثریت مسلمانان اعتقاد دارند یا این‌که با فرد دیگری که منقرض گردیده آغاز شده باشد و یا این‌که چندین منشأ داشته باشد همان‌گونه که بین معاصرین مورد اختلاف است در هر حال صحیح است که گفته شود همه مردم از نفس واحد به وجود آمده‌اند؛ زیرا ملاک وحدت انسانیت است. قرآن کریم به زنان شخصیت داد، آنان را با مردان از یک ریشه دانست و بر ایشان مانند مردان حقوق تناسب وضع کرده است.[85] حضرت امام راحل (ره) نیز بر همین حقیقت تأکید کرده است و می‌فرماید: از نظر حقوق انسانی تفاوتی بین زن و مرد نیست؛ زیرا هر دو انسانند و زن حق دخالت در سرنوشت خویش را هم‌چون مرد دارد که به حیثیت انسانی آن‌ها را ارتباط ندارد.[86] چند تا مؤید را ذکر می‌کنیم بر این‌که در این آیه «مِن»برای بیان جنس است، نه برای تبعیض: 1- مؤیّد اوّل، آن آیاتی است که ناظر به آفرینش زوج آدمی است و می‌فرماید: زوج آدمی از حقیقت مشترکی برخودارند، خلق لکم مِن انفسکم ازواجاً.[87] 2- روایات متعددی از معصومین وجود دارد که می‌گوید حوّا نیز از باقی مانده گل آدم آفریده شد، و در بعضی از روایات، آفرینش حوّا از دنده آدم تکذیب شده است که به یکی از آن‌ها اشاره می‌شود. شخصی از امام باقر علیه السّلام از ماده اولیه آفرینش حوّا پرسید امام (ع) آفرینش حوّا از دنده آدم را انکار و تخطئه نمود و فرمود خداوند متعال آدم را از گِل و از باقی مانده آن گل حوّا را آفرید.[88] پس در نتیجه می‌توان گفت که آفریده شدن حوّا از دنده آدم ثابت نیست و کلمه‌ی مِن در آیه و خلق مِنْها زوجها به معنای جنس به کار رفته، در نتیجه ثابت می‌شود که خلقت زن و مرد از گوهر و سرشت واحد است برای تأیید مطلب نظر چند تن از مفسران و دانشمندان را ذکر می‌کنیم: عبد الکریم الخطیب، می‌گوید قصه‌ای که می‌گوید حوّا از دنده آدم خلق شده از واردات اساطیر است.[89] در تفسیر روح المعانی آمده ابو مسلم خلق شدن حوّا از دنده آدم انکار کرده است و گمان کرده است که «مِنْ» در آیه به معنی جنس به کار رفته است.[90] شهید مطهری در باره خلقت زن می‌فرماید: قرآن با کمال صراحت در آیات متعددی می‌فرماید که زنان را از جنس مردان و از سرشت مردان آفریده‌ایم. قرآن درباره آدم اول می‌گوید همه شما را از یک پدر آفریدیم و جفت آن پدر را از جنس خود او قرار دادیم.[91] و آنچه که در بعضی از کتب مذهبی است که زن از مایه پست‌تر از مایه مرد آفریده شده و یا این‌که به زن جنبه چپی و طفیلی داده‌اند و گفته‌اند همسر آدم از عضوی از اعضاء طرف چپ او