با وجود این، فصل ششم “نفتا“ به خودی خود و به طور ویژه متعرض مساله سرمایه گزاری در حوزه نفت و از جمله در بهره برداری از منابع نفت نشده است؛ البته به صورت جامع و فراگیر مساله سرمایه گذاری در حوزه نفت هم در زمینه بهره برداری و هم در زمینه عرضه(صنایع بالادستی و پایین دستی) در فصل 11 آن تدوین گردیده است.

• موافقتنامه تجارت آزاد “مرکوسور“ و نفت

مرکوسور یک اتحادیه گمرکی و بازار مشترک تجاری مربوط به حوزه امریکای جنوبی است که در 26 مارس سال 1991 میلادی در“آسانسیون“ پایتخت پاراگوئه شکل گرفت. بنیان گذاران اولیه این اتحادیه را کشورهای آرژانتین، برزیل، پاراگوئه و اروگوئه تشکیل می دهند و سایر اعضای بعدی آن شامل کشورهای شیلی، بولیوی، کلمبیا، اکوادور، پرو و ونزوئلا می شود. این موافقتنامه اگر چه در بر دارنده فصل خاص یا توافقتنامه جداگانه ای در حوزه نفت نیست؛ لیکن اعضای آن متعهد به کاهش عوارض گمرکی و حذف موانع تکنیکی تجارت در کلیه حوزه های اقتصادی تجاری و از جمله در حوزه نفت هستند و در راستای آزاد سازی تجاری بازار داخلی خود به روی یکدیگر تضمین می نمایند که تجارت نفت و محصولات مربوط به آن بدون هیچ گونه محدودیتی در قلمرو آنها جریان داشته باشد.

• موافقتنامه اروپایی تجارت آزاد و موافقتنامه تجارت آزاد منطقه “کاریکوم” و نفت

روی کرد اقتصادی- تجاری حاکم بر این دو موافقتنامه در حوزه نفت شبیه روی کرد اقتصادی تجاری مرکوسور است. هم چنین، این دو موافقتنامه فاقد بخش جداگانه ای در حوزه نفت یا صنایع مربوط به آن هستند؛ لیکن، هر دو، حذف عوارض گمرکی و اعمال” اصل عدم تبعیض”(اصل یا شرط ملل کامله الوداد و اصل رفتار ملی) را در تجارت کلیه کالاها و از جمله در تجارت نفت حاکم و جاری می دانند.

• موافقتنامه تجارت آزاد مربوط به منطقه آسیای جنوب شرقی(آسه آن) و نفت

برتری موافقتنامه تجارت آزاد مربوط به منطقه “آسه آن” نسبت به سایر موافقتنامه های تجاری منطقه ای دیگر در حوزه نفت مربوط می شود به یکی از توافقنامه های فرعی منضم به آن که در سال 1992 میلادی در سنگاپور به امضای دول عضو آن رسید و چارچوب حقوقی آن مربوط به افزایش همکاری های اقتصادی تجاری در بین کشورهای منطقه آسیای جنوب شرقی در کلیه زمینه ها و از جمله افزایش همکاری در حوزه نفت در رابطه با طرح ریزی، تبادل اطلاعات، توسعه و تحقیق و بهره برداری از منابع نفت و تولید و عرضه آن در بین اعضای “آسه آن” می شود. این موافقتنامه به نحو مطلوبی یک سری تعهدات حقوقی را در قالب قواعد یا تنظیمات حقوقی قابل اعمال در حوزه نفت به صورت “حقوق نرم” آورده است.

• موافقتنامه امریکایی تجارت آزاد(افتاآ)

مذاکرات مربوط به این موافقتنامه ابتدائاً در آوریل سال 1998 در دومین نشست سران کشورهای امریکایی اعم از امریکای شمالی، امریکای مرکزی و امریکای جنوبی در سانتیاگو پایتخت شیلی آغاز گردید. تفاهم اولیه آنها مربوط به داشتن منافع مشترک در تدوین یک موافقتنامه جامع، متوازن و سازگار و هم آهنگ با نظام اقتصادی- تجاری سازمان جهانی تجارت بود به نحوی که توسعه اصول تجارت آزاد را در میان آنها تضمین نماید. با اینحال،تا کنون حوزه نفت و مسایل مربوط به آن به صورت یک مقوله جداگانه مورد توجه سران کشورهای مذاکره کننده نبوده است… و امروزه علیرغم گذشت حدود 14 سال از تاریخ شروع مذاکرات مربوط به تدوین این موافقتنامه، پیشرفت عینی اندکی در این زمینه حاصل شده است. در بررسی مختصر موافقتنامه های منطقه ای تجارت آزاد، یک نکته حائز اهمیت است و آن این که به جز “نفتا” و موافقنامه مربوط به منشور انرژی هیچ یک از این موافقتنامه ها به طور مستقل حوزه نفت و کالاها و خدمات مربوط به آن را پوشش نمی دهند. هم چنین، اکثر آنها از قواعد پایه اقتصادی- تجاری گات پیروی نموده اند. علاوه بر این، وجود همه این موافقتنامه ها و ترتیبات منطقه ای موجود، حاکی از نا کارآمدی نظام چند جانبه گات/ سازمان جهانی تجارت در رابطه با حوزه نفت و از جمله بر بهره برداری و عرضه جهانی آن می باشد.