8-ز) تدوین وبکارگیری  نظام آماری دقیق و روزآمد. 9-ز) تربیت کارشناسان خبره در شناخت موضوعاتی که در سازمان تجارت جهانی مطرح است. 10-ز) تقویت زیرساخت‌های علمی مربوط به تجارت جهانی از لحاظ حقوقی و علمی و بکارگیری تجربیات کشورهای دیگر برای افزایش توانایی و قدرت چانه‌زنی هیات‌های ایرانی مذاکره‌کنندهدر نشستهای دو یا چند جانبه . ک) نتایج مطالعات صورت گرفته در بخش صنعت با بررسی که از شاخصهای ارزیابی صنعتی ایران از جمله ارز بری, ارزش افزوده, استعمال, نرخ دستمزدها, بهره وری و … انجام پذیرفته است, نشان میدهد که به لحاظ موقعیت داخلی, تنها برخی صنایع کشور نظیر صنایع غذایی یا نساجی از مزیت و جایگاه نسبتاً مطلوب در مقایسه با سایر صنایع برخوردار می باشند لیکن از دیدگاه مقایسه تطبیقی در سطح بین المللی اغلب صنایع کشور از مزیت نسبی ضعیفی برخوردار می باشند که به راحتی قدرت رقابت آنها را در صحنه بین المللی فراهم نخواهد ساخت. همچنین نتایج مطالعات دیگری  در این خصوص با بهره گرفتن از شاخص مزیت نسبی آشکار در میان طبقات مختلف نه گانه صنعت کشور قابل توجه است. در سال های گذشته واردات نساجی و پوشاک کشور به مراتب بیش از واردات خودرو و قطعات و لوازم مربوطه بوده است. نکته قابل توجه در این است که کل واردات قطعات و لوازم خودرو (که ورودی صنعت مونتاژ خودرو را شامل می شود) در حدود ۵ میلیارد دلار در سال ۱۳۹۰ بوده (۷۰ درصد از کل واردات گروه خودرو که اگر مواد اولیه دیگر مانند فولاد، رنگ و …. اقلام دیگر را نیز در نظر بگیریم از ۸۰ درصد نیز فراتر خواهد رفت.)، اما واردات الیاف و نخ (که ورودی صنعت نساجی است) در حدود ۷۰۰ میلیون دلار (۷ درصد از کل واردات گروه نساجی و پوشاک) می ­باشد. این مقایسه به روشنی بیانگر این است که چگونه یک صنعت با بازار داخلی کاملا محافظت شده و مونتاژ قطعات وارداتی حمایت شده و صنعتی دیگر با واردات ویرانگر کالای نهایی به نابودی کشیده می شود. با بروز بحران ارزی کشور و افزایش نرخ ارز، صنایع خودروسازی به مرز ورشکستگی کشیده شده و صنایع نساجی/پوشاک جانی تازه گرفتند که نشان می دهد چگونه رشد خودرو سازی به دلارهای نفتی (ارزان) وابستگی داشته است. در این بخش به اهم مشکلات و محدودیت‌ها و مقررات اقتصادی کشور و همچنین چالش‌های امنیتی در آستانه پیوستن به سازمان تجارت جهانی اشاره شد؛ قابل توجه اینکه برخی از این مشکلات با پیوستن به سازمان تجارت جهانی برطرف و برخی دیگر تشدید می‌شوند. گفتار دوم :  تاثیر الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی برصنایع خودرو سازی 1-2-5)صنایع خودروسازی : شامل تمام بخش‌های طراحی، توسعه، تولید، بازار و فروش لوازم نقلیه موتوری است. مجموعه شرکت‌ها و کارخانجاتی که درطراحی،ساخت ، بازاریابی و فروش وسایل نقلیه موتوری دخیل هستند، بخشی از این صنعت هستند. در سال ۲۰۰۸، بیش از ۷۰ میلیون وسیله نقلیه موتوری که شامل خودروهای معمولی و خودروهای تجاری می‌شود در سراسر جهان تولید شده است. هنگامی که بازار در آمریکا و ژاپن راکد بود، آسیا و آمریکای جنوبی بسیار رشد کردند و قدرتمند شدند. همچنین از بازارهای بزرگ روسیه، برزیل، هند وچین هم اینگونه بنظر می‌رسد که بسیار سریع رشد کرده‌اند. صنعت خودروسازی پس از صنعت نفت بزرگ‌ترین صنعت در ایران است. ایران با ساخت ۱،۳۹۵،۴۲۱ دستگاه خودرو و ۳۵،۹۰۱ دستگاه خودروی تجاری (در سال ۲۰۰۹)دوازدهمین خودروساز بزرگ دنیاو بزرگترین خودروساز خاورمیانه شده است. در سال ۲۰۰۹ ایران از لحاظ سرعت رشد صنعت خودرو مقام پنجم دنیا را پس از چین، تایوان، رومانی و هند کسب کرد[70]. به نقل از دبیر انجمن قطعه سازان ” [71]با عملی شدن توافقات هسته ای و برداشتن تحریم ها و موانع موجود ، صنعت خودرو شاهد تحولات چشم گیری خواهد بود تحولاتی که می تواند نقش موثری در توسعه محصول ، کیفیت خودروها و مشارکت های بین المللی داشته باشد ساسان قربانی در گفت وگو با خبر خودرو ، افزود : هر چند توافقات اولیه صورت گرفته است اما نکته مهم در مذاکرات اخیر عملیاتی شدن توافقات است که در صورتی که محقق شود نقش موثری در همکاری گسترده شرکت های معتبر خارجی با خودروسازان ایرانی خواهد داشت . وی گفت : البته در جریان برگزاری دومین کنفرانس بین المللی صنعت خودرو بسیاری از شرکت های معتبر دنیا به صراحت علاقه مندی شان را نسبت به همکاری با خودروسازان ایرانی اعلام نمودند . سناریویی که برخی از شرکت های خودروسازی و قطعه سازی در راستای توافقات اخیر و رفع تحریم ها پیش بینی می کنند توسعه واردات به کشور است چرا که بواسطه رفع تحریم ها منابع مالی آزاد شده امکان دارد به سمت واردات سوق داده شود . وی افزود : امید است که به طور جدی پیش بینی های لازم برای ممانعت از این اقدام صورت گیرد زیرا در صورت محقق شدن چنین سناریویی صنعت و تولید و همچنین اقتصاد ملی صدمه دیده و در این جریان اشتغال موجود در کشور از دست خواهد رفت دبیر انجمن قطعه سازان در ادامه به رشد تولید خودرو در سال 93 اشاره کرد و اظهار داشت : آمارها نشان داد که رشد صنعت خودرو در سال 93 به توسعه اقتصادی کشور نیز کمک کرد ، بنابراین نباید فرصتی را که در این سال ها برای صنعت خودرو فراهم شده و با چنگ و دندان حفظ نمودیم را از دست بدهیم . قربانی گفت : باید شرایطی فراهم شود که پس از عملیاتی شدن توافقات و رفع تحریم ها ، کشورهای صاحب تکنولوژی و دانش روز دنیا در همکاری مشترک و در قالب جوینت ونچر و مشارکت اقدام به تولید در ایران نمایند و واردات محصول نهایی و مونتاژ کاری محور نباشد چرا که قطعاظ این امر به نفع صنعت خودرو ایران نخواهد بود و هیچ گونه انتقال دانش و تکنولوژی را به همراه نخواهد داشت سخنگوی شورای سیاست گذاری خودرو افزود : امروز زیرساختی که در کشور برای صنعت خودرو وجود دارد زیر ساخت با ارزشی است و علی رغم همه تحریم ها و مشکلات ، هم اکنون صنعت خودرو ایران در رنکینگ 17 و 18 دنیا قرار دارد که رنکینگ قابل قبولی است که با نهایی شدن توافقات پیش بینی می شود که تولید در سال 94 نیز با رشد همراه شده و به رنکینگ بهتری در دنیا دست یابیم و در سایه تلاش و عنایت خداوند بزرگ در افق 1404 جزء 10 کشور برتر دنیا و 5 کشور بزرگ تولید کننده خودرو در آسیا قرار گیریم . قربانی همچنین در خصوص تأثیر توافقات اخیر بر قیمت خودرو پرداخت و گفت : توافقات اخیر قطعات بر روی قیمت محصولات تأثیر خواهد گذاشت .زمانی که تولید رقابتی با سطح کیفی بالا و خدمات مطلوب صورت می گیرد ، قطعاً مشتری راضی خواهد شد . زمانی که تیراژ مناسب بوده و مانند همه کشورها تولید به روز باشد ، صنعت خودرو قوی خواهد شد و مردم نیزبه محصولات داخلی اقبال نشان خواهند داد . البته ما در کوتاه مدت شاهد کاهش قیمت نخواهیم بود ، چون هنوز اتفاقی نیفتاده است . وی تأکید کرد : زمانی که محصول به روز با کیفیت ، رقابتی و در مقیاس اقتصادی تولید و ارائه شود قیمت نیز رقابتی شده و کیفیت نیز در کلاس جهانی خواهد بود و خدمات هم متناسب با آنها رشد خواهد کرد و همه این ها یعنی رضایتمندی مشتری و توفیق صنعت خودرو و قطعه سازی کشور نگران بازگشت به مونتاژ و رشد واردات پس از لغو تحریم‌ها هستیم[72] 2-2-5) تولیدات بومی و بازار فروش :در سال ۲۰۰۸، سازمان نوسازی و گسترش صنایع ایران آگهی داد که ۵۴٪ تولیدات خودروی ایران متعلق به سایپا و ۴۶٪ آن متعلق به ایران خودرو است. با اینکه هر دو شرکت در بورس اوراق بهادار تهران فهرست شده‌اند اما هنوز دولت صاحب ۴۰٪ هر دو شرکت است. در ژولای ۲۰۱۰، دولت ۱۸٪ سهام ایران خودرو و سایپا را با قیمت ۲ میلیارد دلار فروخت و سهام خود را در هر دو شرکت به ۲۰٪ رسانید. دیگر خودروسازها مانند خودروسازی های گروه بهمن، کرمان خودرو، رخش خودرو، کیش خودرو، رانیران، تراکتورسازی، شهاب خودرو و دیگران، روی هم فقط ۶٪ خودروهای ایران را می‌سازند؛ این شرکت‌ها گونه‌های مختلف خودرو ازجمله موتورسیکلت، خودروهای مسافری، ون‌ها، کامیون‌های کوچک، کامیون‌های اندازه متوسط، کامیون‌های سنگین، مینی‌بوس‌ها، اتوبوس‌های بزرگ و دیگر خودروهای تجاری و عمومی برای تامین نیاز کشور می‌سازند .  3-2-5) صادرات : در سال ۲۰۰۷ ایران حدود ۵۰۰ میلیون دلار خودرو صادر کرده است؛ تا مارس ۲۰۰۹، این رقم به ۱ میلیارد دلار رسید سازمان تجارت جهانی (WTO) که در آستانه ورود به قرن دوم حیات خود است استراتژیک ترین چالش ها برای خودروسازان نوپای منطقه ای، به ویژه شرکت های خودروساز ایرانی به حساب می آیند. پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی به ورود محصولات رقبای خارجی با شاخص های رقابتی برتر منجر شده و موجب کاهش میزان حجم سفارشات دریافتی و در نتیجه سهم بازار صنایع خودرو داخلی می شود، 4-2-5) منافع :در صورت الحاق ایران ؛ خودروسازان بزرگ وارد بازار ما خواهند شد و مهم‌ترین نفع  برای صنعت خودرو حضور خودروسازان بین‌المللی و معتبر در ایران و رقابتی‌ شدن بازار خودرو کشور است. یکی از موانع اصلی عدم حضور خودروسازان بزرگ در ایران تحریم‌های صورت گرفته توسط ایالات ‌متحده آمریکا و اتحادیه اروپا است. تحریم‌هایی که تخطی از مفاد آن جریمه‌های سنگینی برای شر‌کت‌ها به دنبال داشت، اما به سرانجام رسیدن پرونده هسته‌ای ایران و لغو بسیاری از تحریم‌ها به‌صورت یکباره نویددهنده حضور خودروسازان بین‌المللی در بازار ایران است. موضوع مهم دیگر رفع تحریم بانک مرکزی و آسان شدن شرایط نقل و انتقال پول در بازار خودرو است. شرایطی که در گذشته موجب بالارفتن ریسک سرمایه‌گذاری در کشور می‌شد، به همین دلیل خودروسازان خارجی کمتر به سرمایه‌گذاری در ایران گرایش داشتند. الان هند اتومبیل‌های خوبی را تولید می‌کند. اما چرا ما به سراغ خارجی‌ها نرفتیم به خاطر این بود که زمانی فکر می‌کردیم اگر خارجی‌ها به ایران وارد شوند استقلال‌ وامنیتمان را سلب و خدشه‌دار می‌کنند[73]. مهم‌ترین مشکل ما این است که ما هیچ برنامه جدی برای رقابتی کردن اقتصاد نداریم. راجع به برداشتن سوبسید‌ها که یکی از همان مشکلات است، اقداماتی صورت گرفت و این اقدامات به عنوان اولین مرحله نتیجه مطلوبی نداشت بنابراین لازمه اقتصاد بدون نفت و ورود موفقیت آمیز در رقابتهای تجاری ، شناسایی مزیت‌ها و برنامه‌ای دقیق است. در نتیجه مهمترین چالش هایی که موقعیت استراتژیک خودروسازان ایرانی را به مخاطره خواهد انداخت عبارتند از: الف) ظهور محصولات جدید با وزن بسیار بالای دانش و فناوری، در صنعت خودروی جهانی، همچون؛ خودروهای با پیل سوختی، خودروهای با سوخت هیدروژنی و… همراه با ارائه خدمات از راه دور نرم افزاری(اینترنتی)؛ ب) تحولات الگویی و پارادایمی در صنعت جهانی خودروسازی ، و تغییر نقش ها در ساختارهای مدیریتی ازجمله؛ موج گسترده ادغام های خودروسازان سنتی و قطعه سازان با یکدیگر، تغییر نقش خودروسازان و تامین کنندگان در زنجیره ارزش خودرو و ظهور خودروسازان صاحب برند. (برارپورـ ۱۳۸3) ج) ضعف زیرساخت های رقابتی و فقدان لایه های مزیتی در بخش صنعت خودروی ایران. برای اینکه به سازمان تجارت جهانی بپیوندیم باید دستاوردهای مناسبی برای ورود به فضای رقابتی تجارت داشته باشیم وگرنه از این عضویت سودی نمی‌بریم. در زمان آقای هاشمی بحث آزادسازی بسیار مطرح بود. اما با حضور شرکت‌های خارجی در صنعت خودرو ایران، یکی از چالش‌های پیش‌روی این شرکت‌ها برای فعالیت در بازار ایران در صورت انعقاد قرارداد با شرکت‌های خودروساز داخلی مطمئنا دخالت شورای رقابت در تعیین قیمت‌ها است. از آنجا که شورای رقابت با فرمول مشخص در قیمت‌گذاری خودروهای تولیدشده در کشور دخالت مستقیم دارد، ممکن است سرنوشت خودروسازان خارجی برای تولید خودرو در بازار ایران همانند خودروسازان داخلی به جدالی در سال 94 با این شورا ختم شود. جدالی که تاکنون بر نقش بازار در تعیین قیمت خودرو اهمیتی نداده است، اما چنین برخوردهایی با خودروسازان معتبر بین‌المللی ممکن است واکنش‌های خوبی را به دنبال نداشته باشد.در ادامه لغو تحریم‌ها این نکته نیز قابل ‌توجه است که یکی از مشکلات صنعت خودرو بخصوص طی چند سال گذشته واردات اقلامی بود که خودروسازان ایرانی برای وارد کردن آنها مجبور به دور زدن تحریم‌ها و در نتیجه تحمل هزینه‌های زیادی در این زمینه بودند حال آنکه با لغو تحریم‌ها و ورود به سازمان تجارت جهانی ممکن است هزینه تولید خودرو در کشور به‌طور چشمگیری کاهش پیدا کند.

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...