گفتار اول:ورود تریاک به نقاطی از ایران و توزیع محلی آن (به ویژه در تهران) با توجه به اطلاعات مربوط به کشفیات و دستگیری ها در مقایسه با آمار جمعیتی سعی شده تا مقاصد حمل و کشف مواد مخدر مشخص شود. مطالب زیر یافته های حاصل از این تلاش آمده است؛ ١- نسبت کشفیات در خراسان، کرمان و سیستان و بلوچستان به جمعیت این استان ها بسیار بالاتر است .چرا که 60 درصد کشفیات در این سه استان صورت می گیرد . این واقعیت نشان دهنده این موضوع است که استان های مرزی ، اولین مقصد برای انتقال موادمخدر هستند. زیرا قاچاق از طریق عملیات های سازماندهی شده پنهانی از نواحی مرزی پاکستان و افغانستان و به سمت مناطق امن در این سه استان برای ورود به شبکه داخلی توزیع صورت می گیرد. ٢- استا نهایی که فاصله زیادی از مرزهای شرقی دارند به ویژه استا نهای نزدیک به جنوب غربی ایران دارای کشفیاتی بسیار پائین تر در مقایسه با جمعیت خود هستند. ٣- کشفیات در استان آذربایجان غربی نیز نسبت به جمعیت آن از رقم بالایی برخوردار است . این استان مسیر اصلی ترانزیت به ترکیه است. ۴- درباره تهران یک نتیجه گیری متناقض وجود دارد . از یک سو، کشفیات در مقایسه با جمعیت از رقم پائینتری برخوردار است . از سوی دیگر نسبت قاچاقچیان دستگیر شده به جمعیت از رقم بالاتری برخوردار است . این واقعیت نشان می دهد که تهران عمدتاً مقصدی برای مصرف است و نه توزیع مجدد .[161] این موضوع در مورد استان قم نیز صادق است ؛ به رغم این مسأله، جنوب قم (که حدود 140 کیلومتر از جنوب تهران فاصله دارد ) و شهر شهریار (جنوب غربی استان تهران) مراکز عمده انباشت، توزیع مجدد محلی و صدور مواد به خارج از کشور هستند، این مکان ها به دلیل شبکه سازمان یافته و منابع منسجم مالی از درصد بالای مصونیت برخوردارند. گفتار دوم:خلوص مواد مخدر مطالعاتی درباره میزان خلوص هروئین در ایران صورت گرفته است. در این بررسی ها، هروئین یا مرفین دی استیل از مشتقات مرفین است. طی فرایند تبدیل مرفین به هروئین، مرفین مونو استیل  نیز مشتق می شود و در خالص ترین نمونه ها مقداری مونو استیل وجود دارد. در چهار شهر تبریز، بندرعباس، تهران، مشهد و مناطق اطراف آنها مقداری از نمونه های بیابانی که در مسیرهای انتقال کشف شده اند و نیز نمونه های خیابانی که در زمان خرید و فروش به دست آمد ه اند، مورد آزمایش قرارگرفتند. در تمامی این نمونه ها، کافئین، مرفین، مرفین مونو استیل و دی استیل یافت شد. در نمونه های تهران، هروئین با کافئین مخلوط شده بود تا حجم آن افزایش یابد. همچنین، در بیشتر نمونه های تهران مواد غیرقانونی با هروئین مخلوط شده بود. در برخی دیگر نیز، میزان کافئین بیش از مرفین مونو استیل و مرفین د یاستیل بود. در نمونه های بندرعباس ناخالصی فراوان یافت شد و میزان مرفین آنها بالا بود. د ر این نمونه علاوه بر کافئین، از کدئین نیز برای رقیق سازی استفاده شده بود، مقادیر زیادی رشته های گیاهی نامحلول در این نمونه ها یافت شد. میزان ناخالصی نمونه تبریز از سطح پایینی برخوردار بود و کافئین در آن مشاهده نگردید. اما این احتمال نیز وجود دارد که نمونه ها قبل از آمیخته شدن با کافئین کشف شده باشند. در نمونه های مشهد نیز از کافئین برای رقیق سازی استفاده شده است، اما مقدار آن از مرفین دی استیل یا مونو استیل کمتر بود. در بیشتر نمونه ها غلظت هروئین 20-22درصد بود. به طور کلی، نمونه های خیابانی دارای هروئین کمتر و ناخالصی بیشتر در مقایسه با نمون ههای بیابانی بودند. بنابراین تا رسیدن این مواد به دست مصرف کننده نهایی مواد مختلفی (به ویژه کافئین و رشته های گیاهی) برای رقیق سازی به آنها افزوده میشود. با افزایش تعداد دلالان، میزان ناخالصی نیز افزایش می یابد، بررسی نمونه های تریاک مصرفی در تهران نیز نشان می دهد که به طور متوسط خلوص آن 70 درصد باتوجه به زمان و مکان است. [162]     گفتار سوم:روند قیمت و دلایل نوسان قیمت قیمت مواد مخدر با توجه به روند عمومی تورم در ایران افزایش یافته است . در طول 20 سال گذشته کاهش قابل ملاحظه ای به لحاظ قیمت های رسمی مواد مخدر مشاهده نشده است . بازنگری تورم موادمخدر در ایران (به ویژه در تهران) نشان می دهد که افزایش قیمت مواد مخدر همیشه کمتر از نرخ تورم برای کالاهای مصرفی بوده است . این موضوع به خوبی در نمودار شماره 1 مشاهده می شود . این نمودار نشان می دهد که در خلال سالهای 1990 تا 1996 نرخ رشد قیمت برای کالاهای مصرفی در مقایسه با افزایش نرخ تریاک بسیار بیشتر بوده است . فقط در خلال سالهای 1997 و 1998 قیمت تریاک در تهران شدیداً افزایش یافت ، ولی در سال 1999 دوباره سیر نزولی پیدا کرد . لازم به ذکر است که در خلال سا لهای 1994 تا 1992 قیمتهای جاری تریاک کاهش یافت. اگر تأثیر تورم را بر قیمت تریاک در تهران نادیده بگیریم ، به قیمت واقعی تریاک می رسیم. قیمت واقعی تریاک در سال 1990 در نمودار شماره 2 نشان داده شده است.

نقشه شماره 1 : مسیرهای اصلی ترانزیت مواد

–1 مسیر مرکزی خراسان که توسط شماره 661 مشخص شده است. این مسیر عمدتاً به نواحی شمالی کشور و تهران ختم می شود و از نواحی شمالی کویر عبور می کند. 2- مسیر جنوبی خراسان، که از نواحی مرکزی کویر عبور می کند و به نواحی مرکزی کشور (ازجمله شیراز، اصفهان و خوزستان ) و سپس به تهران ختم می شود. 8640 شمار ه ای است که این مسیر را نشان می دهد. شاخه دیگر این مسیر ، به سمت خلیج فارس می رود (کشفیات سرانه 2110 گرم). 3- مسیر سیستان و بلوچستان و جنوب خراسان به نواحی مرکزی ایران ختم می شود (کشفیات سرانه 4250 گرم).[158] 4- مسیر سیستان و بلوچستان – کرمان، با کشفیات سرانه دوازده کیلو و 800 گرم و چهار کیلو و 550 گرم مهمترین مسیر ترانزیت است . این مسیر با عبور از پاکستان و مناطق کوهستانی سوزان در نواحی ناامن قبیله های بم ختم می شود و با کویر در همان جهت مسیرهای 2 و 3 مرتبط میشود. 5- مسیر جنوب سیستان و بلوچستان – هرمزگان که در نواحی جنوبی کشور و سواحل دریای عمان و خلیج فارس تا مرز عراق امتداد می یابد . دو یا سه سال است که این مسیر مورد استفاده قرار می گیرد. 6- مسیر افغانستان – ترکمنستان که دوباره از شمال شرق خراسان در طول مرزهای شمال شرقی وارد خاک ایران می شود . این مسیر اخیراً نیز مورد استفاده واقع شده و به عنوان یک مسیر جایگزین تلقی می گردد. در واقع، زمانی که دیگر مسیرها نا امن می شوند، این مسیر فعال می شود. 7- مسیر افغانستان، پاکستان و دریای عمان . شاخص های برجسته ای مبنی بر ورود مقادیر عمده مواد مخدر به ایران از طریق این مسیر وجود ندارد . به رغم این موضوع ، گزارش هایی مبنی بر قاچاق مواد مخدر از این مسیر وجود دارد.[159] 8- مسیر مرکز ایران – شمال غرب ایران که به جمهوری آذربایجان و شمال اروپا ختم میشود. این مسیر از شهر قم و مجاور آن آغاز می شود. این مسیر بر روی نقشه با کشفیات سرانه 400،400 و 1025 گرم مشخص شده است. 9- مسیر مرکز ایران به سمت مرز ترکیه که به دو شاخه شمالی و جنوبی تقسیم می شود ویکی از مسیرهای عمده خروجی است که از شهر قم آغاز می شود . این مسیر با کشفیات سرانه 400 ،300، 1220 و 8980 گرم در روی نقشه مشخص شده است. 10- مسیر مرز ایران – عراق با کشفیات سرانه 596 گرم مشخص شده است . هما نگونه که در نقشه راه های کشور مشاهده می شود، تقریباً تمامی مسیرهای شرقی به تهران و نواحی مرکزی ایران و مسیرهای مرکزی ایران و تهران به سمت شمال غربی و غرب و نیز مسیرهای ساحلی جنوب می توانند به عنوان مسیر ترانزیت برای محموله های مواد مخدر استفاده شوند . اما لازم به ذکر است که قاچاقچیان به ندرت از مسیرهایی که وارد ایران می شوند به ویژه در طول نوار مرزی) استفاده می کنند. آنها ترجیح می دهند که از مناطق کوهستانی گرم و خشک یا برفی و سرد خراسان و یا کویر نمک یا کویر لوت که دارای روزهای تابستانی سوزان و شب های زمستانی خشک و سرد هستند ، عبور کنند. اما جاده های واقع در مناطق مرکزی شمال غرب کشور به ویژه جاده هایی که به سمت ترکیه می روند، بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند. بهره گیری از خدمات پستی، فرودگاه ها و خطوط آهن نیز برای قاچاق هروئین از تهران شایع است . اطلاعات زیادی درباره چگونگی توزیع مواد مخدر خارج شده از ایران وجود ندارد ؛ اما، براساس یک گزارش رسمی تحلیلی که توسط اداره برنامه ریزی ستاد مبارزه با مواد مخدر تنظیم شده در 4 ماهه اول سا لهای 1378 و 1379  (1999 – 21 مارس – 21 ژوئیه 2000 ) 37/997 و 3 کیلو و 821 گرم موادمخدر در فرودگاه مهرآباد تهران کشف شد.[160]

49-میرسعیدی، سید منصور،(1390). مسئولیت کیفری، جلد اول، نشرمیزان، تهران، چاپ سوم، 1390. 50-نوربها.رضا، (1378).زمینه حقوق جزای عمومی.کانون وکلای دادگستری چاپ دوم، بی جا. 51-نوری، یحیی، (1372).فتوای تحریم اعتیاد و مواد مخدر، نوید نور. تهران. 52-وزیریان، محسن و مسشتاری گلاره، (1382). راهنمای کاربرید درمان سوء مصرف کنندگان مواد، (چاپ جهارم، ویرایش دوم، همراه با بازنگری)، معاونت سلامت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، با همکاری دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر، تهران: موسسه انتشارات پرشکوه. 53-وزیریان، محسن، (1382). مروری بر برنامه های کاهش تقاضای مواد مخدر در ایران و…. نشریه رفاه و تعاون، شماره 8،تهران. 54-ولیدی، ‌محمدصالح،(1388).بایسته‌های حقوق جزای عمومی، تهران، جنگل. 55-وهابی، مجتبی ، (1390).بررسی تطبیقی عنصر روانی جرائم غیرعمدی درحقوق ایران و نظام کامن­لا، پایان نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان. ج) مجلات، نشریات، روزنامه ها 56.خداکرمی، نبی، بحثی پیرامون عنصر روانی جرم قتل در ادیان الهی و ایران باستان، قسمت دوم جرمشناسی. 57.روزنامه اعتماد د) قوانین 58.قانون مجازات­اسلامی1392، مجلس شورای­ اسلامی، سایت­ مجلس 59.قانون اصلاح مواد مخدر مصوب سال 1389. سایت مجلس هـ) سایت ها 60.http://rc.Majlis.ir 61.http://rc.Majlis.ir. 62.http://www.salamatnews.com   Abstract: Addiction is a form of dependence in terms of frequency and duration of drug use can be achieved with physical force and psychological dependency. The terms of repeat criminal offenses against the drug substance can be achieved with a drug load and the achieved results. The same characteristics that make the difference and use of drugs is a crime.Witho at any doubt the will, including investigating the physiological and spiritual conditions of the condemn during conducting the criminal action is in the utmost importance comparing with physical charges including the ones which bring about death casulities or not, these actions are considered to be the severest kind of violation. The conditions in which an action is considered in fall will are as below: intention, having know ledge, having a specific in mind and conduction other than that an action will not be considered the wills special stance in legislation and punitive actions gives importance to a complete revision or refinement of the laws once in a while. This need is haled by the eventuality of different things happening during the course of time. These revisions and refinements can clarify the ambiguities and ratify the problems considering each day’s situations.  These actions need to stem from the coordination of legislative with each days situations.for the realization of a crime to violate the prohibitions Avamrv legislation is not enough, but a criminal act should be subject ILFE and demand will result ILFE with other elements of the crime mental element or mens rea expression as a fundamental pillar to achieve mass moral justification to commit criminal liability, so the lack of it, reprimanded committed to eliminate.

4- از توجه به مفهوم مخالف ماده 348 قانون تجارت، استنباط می‌شود که پس از تمام شدن معامله به راهنمایی یا وساطت دلال، او حق مطالبه اجرت متعلق به خود را خواهد داشت، لیکن علی‌رغم وضوح و بداهت اولیه‌ای که از عبارت «تمام شدن معامله» به ذهن تبادر می‌کند، به جهت آنکه برخی از مراجع قضایی و همچنین بعضی از  حقوقدانان برای تعیین ضابطه «تمام شدن قرارداد اصلی» دو مبنای متفاوت را ملاک عمل یا استنباط قرار می‌دهند، بنابراین در تشخیص زمان و نحوه تمام شدن معامله دچار اختلاف و تشتت گردیده اند، از یک طرف برای مثال مطابق موازین فقهی به محض انعقاد عقد بیع، مشتری مالک مبیع و بایع مالک ثمن می‌شود، یعنی عقد بیع فی نفسه مملک است و با انعقاد آن هم مالکیت‌ها منتقل می‌شود و هم طرفین به تحویل و تسلیم ثمن و مثمن بدون ضرورت اجرای هیچگونه تشریفاتی ملزم هستند، چراکه موازین فقهی عقد بیع را از جمله عقود رضایی می‌داند، و بر همین اساس معتقدین به ‌این نظر به صرف اینکه بین فروشنده و خریدار ملکی که هرچند دارای سند رسمی است، مبایعه نامه‌ای به وساطت دلال منعقد شود، معامله مزبور را تمام شده تلقی و دلال را مستحق اجرت دلالی می‌دانند، اما برخی دیگر از قضات و حقوقدانان در خصوص ضابطه تشخیص اتمام معامله، قانون را مبنا قرار می‌دهند و به استناد مقرراتی همچون مواد 22، 47 و 48 قانون ثبت و یا تبصره ذیل ماده 8 آئین‌نامه دلالان معاملات ملکی، صرفاً پس از نقل و انتقال رسمی موضوع معامله و تنظیم سند رسمی در یکی از دفترخانه‌های اسناد رسمی، معامله مورد نظر را تمام شده میدانند، به نظر میرسد برای رفع اینگونه اختلافات بهترین راه، تدوین مقررات جدید با توجه به نیازها و مسائل مطروحه امروزی است، ازجمله تعیین ضابطه قانونی برای تشخیص تمام شدن معامله، از طریق قانونگذاری است، لیکن در شرایط فعلی بایستی با تفکیک معاملات به دو دسته جداگانه، سعی در رفع این معضل نمود، بدین نحو که معاملات مربوط به اموال غیرمنقولی و منقول که دارای سابقۀ ثبتی در مراجع قانونی هستند و نقل و انتقالات آن‌ها مشمول حکم مقنن دائر بر ضرورت تنطیم سند رسمی در یکی از دفاتر  اسناد رسمی است، از جمله نقل و انتقال زمین  و مسکن و خودرو را در صورتی تمام شده تلقی نمود که نقل و انتقال آن‌ها در دفترخانه اسناد رسمی صورت پذیرفته باشد و بر همین اساس دلال در چنین معاملاتی پس از تنظیم سند رسمی، مستحق دریافت اجرت است، لکن در خصوص سایر معاملات که براساس موازین قانونی نقل و انتقال آن‌ها منوط به تنظیم سند رسمی در یکی از دفاتر اسناد رسمی نباشد، با مبنا قراردادن ضابطه فقهی، به محض انعقاد قرارداد عادی، به وساطت دلال و امضاء ذیل آن توسط متعاملین، دلال را مستحق دریافت اجرت و مخارج دانست. منابع اسکینی ر. 1390، حقوق تجارت کلیات معاملات تجاری تجار و سازماندهی فعالیت تجارتی، چاپ چهاردهم، تهران، انتشارات سمت امامی ح. 1364 ،حقوق مدنی، چاپ پنجم، جلد اول، انتشارات اسلامیه، 353 – 413 صفحات امامی ح. 1390، حقوق مدنی، چاپ بیست و سوم، جلددوم، قم، انتشارات اسلامیه، 292- 323 صفحات ابرام ا. 1371، ماهیت حقوقی قولنامه، چاپ اول، تهران، انتشارات فردوسی، 126 صفحه بازگیر ی. 1378،موازین حقوق تجارت در آراء دیوان عالی کشور، چاپ اول، تهران، انتشارات گنج دانش، 257-260 صفحات جهانخانی ع، پارسائیان ع. 1374، حقوق بازار اوراق بهادار، بخش اختلافات، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشگاه تهران جعفری لنگرودی م. 1388، مبسوط در ترمینولوژی، چاپ چهارم ، جلد اول، انتشارات گنج دانش جعفری لنگرودی م. 1363، ترمینولوژی حقوق، چاپ اول، تهران انتشارات گنج دانش جعفری لنگرودی م. 1388، دایره‌المعارف عمومی حقوقی، چاپ دوم، تهران، انتشارات گنج دانش جعفری لنگرودی م. 1388، دانشنامه حقوق، چاپ اول، تهران، انتشارات گنج دانش جعفری لنگرودی م. 1354، حقوق تعهدات، چاپ اول، قم، انتشارات مهر استوار، 101 صفحه حسینی نژاد ح. 1370، مسئولیت مدنی، چاپ اول، تهران سال 1370، انتشارات بهار، 113 صفحه

• بولک٬برنار،کیفر شناسی٬ترجمه نجفی ابراندآبادی٬علی حسین٬تهران ٬انتشارات مجد٬چاپ هشتم1387٬
• جعفری لنگرودی، محمّد جعفر، وسیط در ترمینولوژی حقوق،تهران ، کتابخانه گنج دانش ، 1389
• دهخدا٬علی اکبر، لغت نامه٬انتشارات دانشگاه تهران،1345
• شامبیاتی٬ هوشنگ٬حقوق جزای عمومی ، تهران ، انتشارات مجد،1392 ،جلد سوم
• صلاحی٬ جاوید، کیفر شناسی،تهران ، انتشارات میزان،1392
• عمید٬ حسن٬ فرهنگ عمید،تهران، انتشارات امیر کبیر،1386،جلد2
• غلامی٬حسین، تکرار جرم٬نشر میزان٬تهران1390٬
• فوکو٬میشل، مراقبت و تنبیه- تولّد زندان٬ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده٬ نشر نی1387
• کاتوزیان ٬ ناصر، مقدمه علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایران ، انتشارات شرکت سهامی انتشار ٬ تهران٬1387٬
• گلدوزیان٬ایرج٬محشّای قانون مجازات اسلامی٬ تهران ، انتشارات مجد1392٬
• گودرزی بروجردی٬محمد رضا و لیلا مقدادی٬کیفر شناسی نوین یا کیفر های اجتماعی٬انتشارات مجد٬چاپ اول1384
• محدث٬محسن٬مقایسه تطبیقی تأثیر مجازات زندان با مجازاتهای جایگزین در پیشگیری از تکرارجرم٬انتشارات مؤسسه فرهنگی نگاه بیّنه٬چاپ اول1388
• نوربها٬رضا،زمینه حقوق جزای عمومی٬کتابخانه گنج دانش٬تهران٬چاپ بیست وششم1388٬

  ب)مقالات

1. احمدی ، احمد ، نقش کیفر خدمات عام المنفعه در پیشگیری از تکرار جرم مجموعه مقاله های کارگروه پیشگیری از جرم و بزه دیدگی با تأکید بر نقش پلیس، تهران، دفتر تحقیقات کاربردی پلیس پیشگیری ناجا،1388
2. بابایی٬محمد علی،مهم ترین جلوه های کیفرزدایی در قانون جدید مجازات اسلامی٬تهران ، پژوهشنامه اندیشه های حقوقی٬شماره3 1391
3. تدیّن ، عبّاس، رابطه پیشگیری از تکرار جرم و آزادی مشروط ، مجموعه مقالات نخستین همایش ملی پیشگیری از جرم – پیشگیری ازتکرار جرم و بزه دیدگی،دفتر تحقیقات کاربردی پلیس پیشگیری ناجا، تهران ، 1388
4. تدیّن٬ عباس، نظارت الکترونیکی: گامی به سوی جایگزینی زندان٬مجله حقوق دادگستری٬ 1387٬شماره 64٬
5. جعفریان٬ سیّد حسن٬ جایگاه ضبط و مصادره اموال در حقوق ایران٬ مجله دادرسی٬شماره 87٬مرداد و شهریور 1390٬