شایستگی به درجه‌ای که یک فرد می‌تواند وظایف شغلی را با مهارت و به طور موفقیت‌آمیزی انجام دهد، اشاره دارد(عبداللهی، 1384). وقتی افراد توانمند می‌شوند، آنان احساس خودکارآمدی می‌کنند، با این که احساس می‌کنند قابلیت و تبحر لازم را برای انجام موفقیت‌آمیز یک کار دارند. افراد توانمند نه تنها احساس شایستگی؛ بلکه احساس اطمینان می‌کنند که می‌توانند کار را با کفایت انجام دهند(موغلی و همکاران، 1388). برخی معتقدند که این ویژگی، مهم‌ترین عنصر توانمندی است؛ زیرا داشتن احساس خودکارآمدی تعیین می‌کند که آیا فرد برای انجام دادن کاری دشوار می‌کوشد و پشتکار دارد یا خیر(جواهر کامل، 1388). شایستگی؛ یک باور شخصی است که فرد احساس می‌کند می‌تواند وظایف محول شده را به طور موفقیت آمیز انجام دهد و بدین منظور سه شرط لازم برای این که افراد احساس خودکارآمدی کنند، عبارتند از(باندورا[50]، 1997):

  • افراد کارآمد باور دارند که توانایی انجام کار را دارند.
  • افراد کارآمد باور دارند که ظرفیت به کاربستن تلاش لازم را دارند.
  • افراد کارآمد باور دارند که هیچ مانع خارجی، آن‌ها را در انجام دادن کار مورد نظر، بازنخواهد داشت.
  • احساس معنی دار بودن

افراد توانمند، احساس معنی دار بودن می‌کنند، آنان برای مقصود با اهداف فعالیتی که به آن اشتغال دارند، ارزش قایلند. آرمان‌ها و استانداردهایشان با آن چه در حال انجام دادن هستند، متجانس دیده می‌شوند. فعالیت در نظام ارزشی‌شان مهم تلقی می‌شود، افراد توانمند درباره‌ی آنچه تولید می‌کنند دقت می‌کنند و بدان اعتقاد دارند(موغلی و همکاران، 1388). معنی دار بودن؛ یعنی با ارزش بودن اهداف شغلی و علاقه‌ی درونی شخصی به شغل(عبداللهی، 1384). همچنین معنی دار بودن تناسب بین الزامات کاری و باورها، ارزش‌ها و رفتارهاست (اسپریتزر، 1995).

  • احساس داشتن اعتماد به دیگران

توانمندسازی با اعتماد مرتبط است. اعتماد محیطی برای توانمندسازی خلق می‌کند و خود نیز نیازمند ارزش‌هایی از قبیل انسجام و بلوغ است (قلی پور و همکاران، 1387). اعتماد به روابط بین فرادستان و زیردستان (اعتماد مدیر به کارمند و بالعکس) اشاره دارد. اعتماد به علاقمندی، شایستگی، گشودگی و اطمینان به دیگران مربوط می‌شود (عبداللهی، 1384). افراد توانمند دارای حسی به نام اعتماد هستند و مطمئن هستند که با آنان منصفانه و یکسان رفتار خواهد شد. معمولا معنای این احساس، آن است که آنان اطمینان دارند که متصدیان مراکز قدرت یا صاحبان قدرت، به آنان آسیب یا زیان نخواهند زد و دیگر اینکه با آنان بی طرفانه رفتار خواهد شد(عبداللهی و حیدری، 1388). جدول 2-3) ابعاد توانمندسازی روانشناختی کارکنان (عبداللهی و نوه ابراهیم، 1385).

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...