تفکیک پسماند های بیمارستانی

 یکی از اهداف مهم طرح تفکیک پسماند­­­­­های بیمارستانی تامین سلامت کارکنان شاغل در بیمارستان می­باشد. به طور کلی، پسماند بیمارستانی از پسماندهای عمومی در نقطه مبدا توسط ژنراتورها در ظروف مشخص شده، بسته به نوع پسماند تفکیک می­شوند. برای مهار هزینه ها، کارکنان مرکز باید به طور خاص جدا­­سازی پسماند­­های بیمارستانی را آموزش ببینند. لذا تفکیک باید در منبع انجام شود(Tsakona & Anagnostopoulou, 2006).

به طور کلی در بیشتر کشورهای پیشرفته، پسماندهای بیمارستانی پیش از دفع، تفکیک می­شوند، به طوری که هم اکنون در این کشورها فقط 15 درصد پسماندهای بیمارستانی، خطرناک هستند اما درکشور ما به سبب تفکیک نشدن صحیح و اصولی پسماندها، حدود 70 درصد پسماندهای خروجی مراکز درمانی خطرناک هستند. درصورت رعایت قوانین و آیین نامه ها و توجه به جداسازی و تفکیک پسماندهای بیمارستانی، تنها 20 درصد از کل پسماندها، خطرناک خواهند بود. نوع بیمارستان در میزان پسماند تولیدی آن بسیار مؤثر می باشد به طوری که در بیمارستان های آموزشی این مقدار تقریباً  1.5برابر بیمارستان های عمومی می باشد(موسوی، 1384).

لذا اگر تفکیک پسماند به درستی انجام پذیرد در بدترین شرایط تنها 5% از پسماندهای بهداشتی درمانی باید از بین برود. بقیه مواد سیر عادی زنجیر بازیافت یا تبدیل به مواد دیگر را طی خواهد کرد(خرا شادی، 1386).

لازم به ذکر است پسماند های نوک تیز و برنده صرف نظر از اینکه آلودگی داشته یا نداشته باشد در جعبه یا محفظه مقاوم  مخصوص جمع آوری گردد. ظروف جمع آوری این اجسام باید ضد سوراخ شدن بوده و در پوش مناسب داشته باشد و جنس این ظروف به قدری سخت و نشت ناپذیر باشد که نه فقط اجسام برنده و نوک تیز بلکه هر گونه بقایای آبگونه های موجود در سرنگ ها را در خود نگه دارد. لازم است به‌ منظور پیشگیری از جراحات ناشی از وسایل تیز و برنده ظروف جمع‌ آوری ایمن به تعداد کافی و با ابعاد گوناگون در دسترس ارائه دهنده خدمت در کلیه واحدهای ذیربط قرار داشته باشد. کلیه سر سوزن­ها از سرنگ­های مصرف شده(به خصوص در موارد شیمی در مانی) جدا نشود و بصورت توام جمع آوری گردد. استفاده از برچسب هشداردهنده بر روی ظروف جمع‌ آوری با مضمون « احتمال آلودگی با اشیاء تیز و برنده عفونی »‌ به ‌منظور جلب توجه کارکنان بهداشتی درمانی الزامی است)جدول شماره1-2). این درحالی است که پسماندهای پرتوزا و رادیو اکتیو، برابر ضوابطی که به اتفاق وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی وسازمان انرژی اتمی تهیه واعلام خواهد شد، زیر نظر مسئول فیزیک بهداشت مدیریت خواهد شد. پسماند های معمولی یا شبه خانگی بایستی در کیسه پسماند مقاوم مشکی رنگ جمع آوری ودر مخزن آبی رنگ قابل شستشو و ضد عفونی نگهداری شود(WHO, 2002).  در واقع به منظور پیشگیری از سرریز شدن وسایل دفعی، درصورتی که حداکثر سه چهارم حجم ظروف مزبور پرشده باشد ضروری است درب ظروف به نحو مناسبی بسته شده و دفع شوند. ماده سازنده ظروف و کیسه‌ پلاستیکی نباید از پلاستیک‌‌های قابل احتراق و غیرهالوژنه باشد،کیسه‌های پلاستیکی نباید با منگنه بسته شوند،کیسه‌های حاوی ابزار پزشکی نوک تیز باید به رنگ زرد و برچسب گذاری شده باشد، جمع‌ آوری پسماند‌ها باید روزانه صورت گرفته و به مراکز انبار منتقل شوند، هیچ کیسه‌ای نباید بدون برچسب گذاری انتقال یابد، بلافاصله باید کیسه‌های جدیدی در محل سطل پسماند قرار داده شود.همچنین هیچ کیسه محتوی پسماند نباید بدون داشتن برچسب وتعیین نوع محتوای کیسه از محل تولید خارج شود. برچسب باید دارای مشخصاتی از قبیل(تاریخ تولید، نام بخش، نوع پسماند و غیرباشد…زارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ,1386).