آلودگی صوتی

صوت عبارت است از امواج طولی که از ارتعاش سریع اجسام و مواد اعم از جامد، مایع و گاز تولید می‏شود. واحد اندازه گیری صوت “دسی بل” با علامت اختصاری db است.

آلودگی صوتی (سر و صدا) عبارت است از نقطه نظر روانشناسی سر و صدا عبارت است از یک صوت نامطلوب و ناخوشایند و از نظر علمی سر و صدا مخلوطی از صوت‌های مختلف با طول موج‏ها و شدت‏های  متفاوت که ترکیب مشخص و معینی نداشته و برای انسان و سایر موجودات ناخوشایند است  .

حد مجاز 8 ساعته سروصدا در محیط‌های کاری 85 دسی بل است. حد مجاز ایجاد سروصدا از نظر زیست محیطی نیز در مناطق مسکونی در رور 55 دسی بل و در شب 50 دسی بل می باشد. بنابراین شدت صوت از محوطه پروژه نباید بیش از این مقادیر به گوش برسد.

منابع ایجاد آلودگی صوتی عبارتند از:

• منابع متحرک، شامل؛ حمل و نقل عمومی، خودروهای سواری، موتورسیکلت‏ها، حمل ونقل هوایی، حمل و نقل دریایی، حمل ونقل زمینی(مترو) و . . .
• منابع ثابت، شامل؛ نیروگاه‌ها، پالایشگاه‏ها، کارخانه‏ها، کارگاه‏ها، فرودگاه‏ها، پایانه‏های حمل و نقل، توقفگاه‏های دائمی و تعمیرگاه‏های وسائط نقلیه، بندرها، میادین تیر، ژنراتورها، موتورهای تولید برق و . . .

اثرات آلودگی صوتی بر انسان، گیاهان، جانداران و اجسام را می‌توان به شرح ذیل بررسی و بیان نمود.

• اثر بر روی انسان

از دست دادن قدرت شنوایی ساده‏ترین و محسوس‏ترین اثر سر و صدا  بر انسان است. صدای مداوم و حتی غوغای غیرآزاردهنده نیز برای انسان مضر است و حساسیت گوش را نسبت به انواع صداها تقلیل می‏دهد. شنیدن صدایی با صوت 100 دسی‏بل به مدت 10 دقیقه نیاز به استراحتی به مدت 20 دقیقه در محیطی کاملاً آرام دارد تا اثر آن را جبران نماید. بیماری‌ها و عوارض ناشی از آلودگی  صوتی بیشتر از نوع عصبی می‏باشد. اثرات غیر مستقیم سر و صدا بر روی انسان عبارتند از:

1- تحریک‏پذیری شدید

2- خستگی روحی وجسمی

3- گرفتگی عضلانی و تحریک ماهیچه‌ای

4- شوک عصبی

6- مالیخولیا

7- ترس و اضطراب و تپش قلب

8- آلرژی

9- ضعف قوه بینایی و اتساع مردمک چشم

10- از دست‏دادن تعادل بدنی.

11- انقباض رگ‏ها (تنگ شدن رگهای خونی)

12- کاهش درجه حرارت بدن

13- ترشح و تحرک معده وروده ها

14- ترشح هورمون از تیروئید و هورمون آدرنالین

• اثرات آلودگی صوتی بر روی گیاهان و جانوران

آلودگی صوتی و سروصدای زیاد باعث کاهش رشد گیاهان می شود. آزمایشات بر روی حیوانات نیز نشان داده است که صداهایی با شدت 160تا 150 دسی‌بل برای بعضی حیوانات کشنده و مرگبار است. این حیوانات قبل از مرگ به تشنجات موضعی، فلج و رعشه دچار می‌گردند. مهاجرت بی‏موقع حیات‏وحش و پرندگان، کاهش شیر در حیوانات شیرده، پرخاشگری، کوتاه‏شدن طول عمر و بی‏اشتهایی از جمله اثرات آلودگی صوتی بر حیوانات است.

• اثرات آلودگی صوتی بر روی اجسام

از مهمترین اثرات ارتعاشات و صوت بر روی اجسام بی‏جان، خساراتی است که به نواحی مسکونی و عوارض طبیعی زمین وارد می‏شود که شکستن شیشه و ایجاد شکاف در ساختمان‏ها از جمله این اثرات است.

از مصادیق آلودگی صوتی در پروژه‌های عمرانی و شهری می‌توان به ایجاد سرو صدای در محل پروژه‌ها می‌تواند ناشی از ساخت و ساز و ماشین‌آلات پر سر و صدا و  یا  ناشی از تردد وسائط نقلیه ترافیک ایجاد شده  بر اثر کنترل نامناسب در محل پروژه اشاره نمود. سرو صدای ایجاد شده  ممکن است بر روی حس شنوایی مردم اثرات چندانی نداشته باشد اما بر روی کیفیت زندگی آن‏ها اثرات مضری دارد. سرو صدا فاکتوری است برای ایجاد عصبانیت، استرس، کم خوابی که این عوامل منجر به ایجاد فشار خون بالا، اضطراب و تهاجم در مقابل مردم می‏شود.