2) اتخاذ تصمیم لازم در خصوص تداوم یا عدم تداوم یک برنامه آموزشی . 3) اخذ اطلاعات در مورد اینکه چطور.  – مقاله: ارزیابی اثربخشی تبلیغات نوشته دکتر فاطمه احسان (سایت www.yahyaee.com) اثربخشی تبلیغات، یکی از مسایل بسیار مهم در قلمرو تبلیغات است. به عبارت دیگر مشخص کردن این ‌که تبلیغی که ما بودجه زیادی برای آن صرف کرده‌ایم تا چه حد ما را به هدف‌هایی که تعیین کرده‌ایم رسانده است؟ آیا برنامه تبلیغاتی توانسته است هدف‌های ارتباطی و هدف‌های فروش ما را تحقق بخشد؟ آیا به نتایجی که می ‌خواستیم رسیده‌ایم؟ بسیاری ازتبلیغات کشور رامی ‌توان نامبرد که عملا به دلیل روش غلط تبلیغ، خود شرکت تبلیغ‌کننده از تبلیغ خود سود نمی ‌برد بلکه، شرکت‌های رقیب از این موضوع سود می ‌برند و شرکت تبلیغ ‌کننده هیچ ‌گاه به این موضوع پی نبرده است چرا که هرگز تبلیغات خود را از نظر اثربخشی مورد مطالعه قرار نداده است. اندازه ‌گیری و ارزیابی اثربخشی تبلیغات همانند یک بازخورد عمل می‌کند که به ما گوشزد می‌کند تبلیغات ما دارای چه ضعف ‌ها و چه قوت ‌هایی است و ما با بهره گرفتن از این روش بازخورد، به نارسایی ‌های تبلیغ خود پی می‌بریم. یکی از مهم ‌ترین گام ‌ها در هر برنامه تبلیغاتی، ارزیابی آثار تبلیغات است که متاسفانه در ایران کم‌تر به آن توجه می‌شود. اندازه‌گیری آثار گوناگون تبلیغات اگر چه دشوار است، اما نتایج آن برای برنامه‌ریزی، اصلاح و تعدیل فعالیت ‌های تبلیغاتی سازمان ‌ها بسیار مفید خواهد بود. با بررسی آثار تبلیغات و ارتباط آن با هدف های سازمان ‌ها می ‌توان تغییراتی در بودجه تبلیغاتی، شکل و محتوای پیام ‌ها و نوع رسانه‌ها و کانال‌های ارتباطی و حتی زمان و شرایط اجرای تبلیغ به عمل آورد تا تبلیغات مفیدتر و موثرتر از گذشته صورت گیرد. آثار هر تبلیغ بسیار متنوع و متفاوت است و به همین دلیل جداسازی هریک از آن ‌ها وحتی آثار تبلیغ در یک دوره زمانی، نیازمند روش ‌ها و تکنیک ‌های علمی و مناسب است. تبلیغ باعث تغییراتی در نگرش دانش و رفتار مخاطبان می‌شود و آگاه‌سازی، ترغیب و تشویق، یادآوری تحکیمروابطوترویج مبادلات، ازجمله وظایف گوناگون تبلیغات است و ارزیابی آثار تبلیغ در هر یک از این موارد برای سازمان‌هایی که تبلیغ را لازمه تداوم حیات و رشد و توسعه می‌دانند یک ضرورت است.

• مقاله: سنجش اثربخشی تبلیغات نوشته فاطمه آقچه لو(سایت yahyaee.com)

مطالعه‌ی شعارهای تبلیغاتی شرکت‌ها و نام‌های تجاری قدرتمند، متوسط و ضعیف به این واقعیت منتج می‌شود که تعداد تبلیغ‌های ناکام بیش از تبلیغات موفق است. اکثر تبلیغات در بهترین حالت، تاثیر متوسطی داشته و دارند. اما این واقعیت چه تأثیری بر کاهش تبلیغات داشته است؟ به طور تقریبی هیچ! زیرا تبلیغ ‌کنندگان همواره تبلیغ را به عنوان یک راهکار اثربخش می‌شناسند بدون اینکه بداند «اثربخشی تبلیغات» به چه کارمی‌آید. این مقاله بر آناست که پس از مروری بخش‌بندیکالاها و خدمات، اثربخشی تبلیغات را در هر گروه بررسی نماید. «اثربخشی تبلیغات» ازجمله مواردی است که با وجود گذشت سالیانی از عمر تبلیغات مهجور مانده و به آن پرداخته نمی‌شود. آلکبن در کتاب رایج‌ترین اشتباهات تبلیغ تجاری مدعی است که همواره زد و بندهای فراوانی بین موسسات تبلیغاتی، ایستگاه‌ها و شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی، مشاوران تبلیغاتی، روزنامه ها و مجلات و دیگران صورت می‌گیرد تا مدیریت شرکت‌ها را در سنجش اثربخشی تبلیغات گمراه کند. در حالی که همان‌گونه که تبلیغ باعث تغییر در نگرش، دانش و رفتار مخاطب می‌شود و آگاه‌سازی، ترغیب، تشویق و یادآوری و … از وظایف تبلیغات است؛ توجه به اثربخشی تبلیغات، برای سازمان‌هایی که تبلیغ را در رشد و توسعه‌ی خود مؤثرمی‌دادند، یک امر ضروری است.

• مقاله: طراحی الگوهای اثربخشی سازمانی با تأکید بر معیارهای فرهنگ سازمانی نویسنده:دکتر میر مهدی سید اصفهانی-دکتر سید عباس کاظمی(دانش مدیریت شماره 35-36)

به رغم محوری بودن ساخت اثربخشی در تئوری سازمانی،این‏ مفهوم به‏ طور مناسب توسعه نیافته یا تعریف نشده است و توافق‏ کمی در مورد معیارهایی که برای تعریف اثربخشی سازمانی مورد استفاده قرار می‏گیرند وجود دارد. تنوع مدلها و رویکردهای مورد استفاده و معیارهای اثربخشی محققان بسیار زیاد است.بحث در مورد برتری یک مدل اثربخشی بر سایر مدلها ادامه دارد؛برای‏ مثال، مدافعان مدل هدف،ادعا می‏کنند که اثربخشی باید برحسب‏ اهداف سنجیده شود؛درحالی‏که مدافعان منابع سیستم،مدعی‏ هستند که توانایی برای کسب منابع، مهمترین معیار موفقیت است. در تلاش برای منظم کردن معیارهای مختلف اثربخشی مورد استفاده در تحقیقات تجربی،کمپل و همکارانش ادبیات اثربخشی‏ را بررسی کردند و تمامی متغیرهایی را که به عنوان معیارهای‏ اثربخشی سازمانی پیشنهاد شده بود، تحت عنوان فهرست جامع‏ گردآوری کردند. با بهره گرفتن از این فهرست جامع،کویین و رورباف‏ از یک گروه از متخصصان خواستند که معیارها را کاهش دهند و آن را سازماندهی کنند به گونه‏ای که تمامی آنها در سطح تجزیه و تحلیل سازمانی باشد، اشتراک و تداخل نداشته،و خصوصا به‏ عملکرد سازمانی مربوط باشد. فهرست معیارهای نتیجه شده با بهره گرفتن از مقیاس چندبعدی در جهت شناسایی ابعاد شناختی‏ زیربنایی، که معیارهای اثربخشی بر آن استوار بود، سازماندهی‏ گردید.کویین و رورباف دریافتند که افراد،ارزیابی در مورد اثربخشی سازمانی را مبتنی بر سه بعد کانون توجه داخلی در مقابل‏ کانون توجه خارجی، ابزار در مقابل اهداف و تخصصی کردن در مقابل ترکیب کردن(عدم تمرکز در مقابل تمرکز)انجام می‏دهند. معیارها به گونه‏ای به یکدیگر مرتبط شدند که هر ترکیبی از ابعاد، بیانگر و حاکی از تعدادی از معیارهاست.کویین و رورباف‏ دریافتند که این خوشه‏های معیارهای اثربخشی و ابعاد زیربنایی‏ نشان داده شده با چهار مدل اصلی اثربخشی سازمانی که در گذشته‏ از آن استفاده می‏شد،سازگار و متناسب است.کویین و رورباف با مرتبط ساختن این مدلها با ابعاد ارزشی،چارچوب ارزشهای‏ چندگانه‏ای مشخص می‏کنند که به یکی از مدلهای روابط انسانی، سیستم باز،هدف عقلایی و فرایند داخلی منجر می‏گردد.مدل‏ ارزشهای چندگانه به معیارهای فرهنگ سازمانی در رابطه با اثربخشی سازمانی اشاره نمی‏کند.نگارنده با همکاری جمعی از صاحبنظران در پی طراحی مدلهای اثربخشی سازمانی با تأکید بر معیارهای فرهنگ سازمانی و با توجه به مطالعات انجام شده در زمینه اثربخشی و فرهنگ سازمانی است.

• مقاله: شش سیگما و نقش آن در بهبود کارایی و اثربخشی فرایندهای سازمان ، نویسنده: خوبیاری، بابک(نشریه توسعه مدیریت شماره 50)

در این مقاله سعی شده است تا به معرفی 6 سیگما پرداخته و به نقش آن در بهبود کارایی و اثربخشی فرایندهای سازمان،که نهایتا باعث افزایش‏ بهره‏وری سیستم خواهد شد،اشاره گردد. لذا ابتدا به معرفی مفهوم و استراتژی 6 سیگما،هدف از بکارگیری،عناصر اصلی آن،مکانهای کاربردی و عناصر کلیدی کیفیت اشاره می‏شود.در ادامه به تاریخچه 6 سیگما و روند تکاملی آن،مفاهیم و مدلهای کیفیت،تفاوت بین شش سیگما و سه سیگما و بررسی فلسفه قدیم و جدید رابطه‏ بین هزینه و کیفیت پرداخته شده و مزایای استفاده از 6 سیگما و ابزارهای کاربردی در آن و نقش آن در افزایش رضایت مشتری،کاهش هزینه و ثبات قیمت محصول یا خدمات مورد بررسی قرار خواهد گرفت.در ادامه بحث به معرفی چرخه DMAIC , DMADV به عنوان ابزاری در جهت‏ اجرا و رسیدن به 6 سیگما و ایجاد بهبود مستمر در سازمان،اعضا کمیته اجرایی آن و مسئولیتها،وظایف و دوره‏های آموزشی مورد نیاز هر کدام از اعضاء پرداخته شده و در نهایت به بررسی نقش 6 سیگما در کاهش هزینه و مدیریت هزینه‏های کیفیت( COQ ) و آشنایی با شرکتهای بزرگی‏ چون G.E , Motorola , Honeywell  که موفقیتهایی با اجرای 6 سیگما بدست آورده‏اند اشاره ‏شده است.

• مقاله: نقش و اثربخشی تبلیغات شفاهی و بازاریابی ویروسی‏ روی خرید مصرف‏کنندگان(نشریه میثاق مدیران شماره 61) نویسندگان: دکتر پیمان غفاری آشتیانی‏، سید مسلم موسوی بصری‏، بتول قهاری‏، زهرا محمودوندی‏

تابعیت گاهی از طرف دولت به فرد تحمیل می‌شود و گاهی فرد و دولت در برقراری آن تراضی می‌کنند و اگر بخواهیم مجموع اتباع دولتی را بشناسیم باید بگوییم کلیه افرادی که از رژیم حقوقی واحد تبعیت می‌کنند اتباع یک کشور محسوب می‌شوند. تابعیت یکی از وسایل معرفی و شناسایی انسان است، زیرا بر اساس آن، دولت خاصی به خود اجازه می‌دهد که سند هویت شخص را اعم از شناسنامه یا گذرنامه صادر نماید و شخص را با مختصات خود شخص به سایر دولت‌های جهان معرفی کند. نتیجه تابعیت آن است که دولت از جهات مختلف، فرد را مورد حمایت قرار دهد. تابعیت رابطه سیاسی ومعنوی است که شخصی را به دولت معینی مرتبط می سازد. این رابطه از جهتی سیاسی است زیرا ناشی از قدرت و حاکمیت دولتی است که فردی را از خودش می داند و از جهت دیگری معنوی است زیرا که مربوط به مکانی نیست که شخص در ان جا سکونت دارد. ایرانی هر کجای دنیا که سکونت گزیند ایرانی است و همیشه رابطه خود را با کشورش حفظ می کند و به عبارت دیگر یک ارتباط معنوی بین او و کشوری که او را از خود می داند موجود است.[120] کسی که دارای تابعیت کشور معینی است، او را تبعه می خوانند، بنابراین تبعه فردی است که تابعیت کشور معینی را دارد. لزوم داشن تابعیت یک اصل حقوقی مسلم و قابل قبول در تمام سیستم های حقوقی دنیا است، بنابراین به محض تولد تابعیت کشور معینی به او تحمیل می شود. از این جهت کلمه (تحمیل) به کار برده شده که طفلی که به دنیا می آید در واقع اختیاری برای انتخاب کشور به خصوص نداشته بلکه این رابطه (تابعیت) بر اثر ضوابط خاص و قوانین مخصوصی بر قرار می گردد. برای تحمیل تابعیت به کودکی که متولد می شود دو ضابطه کلی وجود دارد:

• سیستم خون : سیستم خون عبارت از سیستمی است که در آن تابعیت از طریق نسب به کودک تحمیل می شود، یعنی طفل به محض تولد، تابعیت پدر یا مادرش را کسب می کند. منظور از سیستم خون، سیستم نژادی نیست؛ مثلا هر گاه یک خانواده ژاپنی به تابعیت دولت ایران در آیند فرزند آن ها بر طبق سیستم خون تبعه ایران خواهد شد، هر چند که نژاد او ایرانی نباشد.

2- سیستم خاک: در سیستم خاک تابعیت از روز محل تولد به طفل تحمیل می شود، یعنی به کودک تابعیت کشوری را اعطا می کنند که در آن جا متولد شده است. هر یک از این دو سیستم دارای معایب و محاسنی است که چون از موضوع بحث این تحقیق خارج است از شرح آن اجتناب می شود. اینکه تابعیت در قوانین ایران به چه صورت است و چه کودکی ایرانی شناخته می شود وتابعیت ایران چگونه و به چه کودکانی داده می شود؛ ماده 976 قانون مدنی در این مورد مقرر می دارد:”اشخاص ذیل تبعه ایران محسوب می شوند:

• کلیه ساکنین ایران به استثنای اشخاصی که تابعیت خارجی آن ها مسلم باشد. تبعیت خارجی کسانی مسلم است که مدارک تابعیت آن ها مورد اعتراض دولت ایران نباشد.
• کسانی که پدر آن ها ایرانی است اعم از این که در ایران یا در خارجه متولد شده باشند.
• کسانی که در ایران متولد شده و پدر و مادر آنان غیر معلوم باشند.
• کسانی که در ایران از پدر و مادر خارجی که یکی از آن ها در ایران متولد شده، به وجود آمده اند.
• کسانی که در ایران از پدری که تبعه خارجه است، به وجود آمده و بلافاصله پس از رسیدن به سن هیجده سال تمام لااقل یکسال دیگر در ایران اقامت کرده باشند و الا قبول شدن آن ها به تابعیت ایران بر طبق مقرراتی خواهد بود که مطابق قانون برای تحصیل تابعیت ایران مقرر است.
• هر زن تبعه خارجی که شوهر ایرانی اختیار کند.
• هر تبعه خارجی که تابعیت ایران را تحصیل کرده باشد.

تبصره – اطفال متولد از نمایندگان سیاسی و کنسولی خارجه مشمول فقره 4و 5 نخواهند بود.” با توجه به ماده 976 قانون مدنی مشخص می گردد که قانون مدنی تلفیقی از دو سیستم خاک و خون به عمل آورده است، یعنی بعضی از اطفال را به مناسبت تولدشان در خاک ایران و برخی دیگر را به مناسبت تابعیت والدینشان، ایرانی شناخته است.

1. خلق دانش: این مرحله در برگیرنده فعالیت­هایی است که مرتبط با ورود دانش جدید به سیستم است که شامل توسعه، کشف و تسخیر دانش می­شود (نیومن و کنارد، 1993).
2. حفظ و نگهداری دانش: عبارت است از فعالیت­هایی که دانش را در سیستم ماندگار می­ کند (همان مأخذ). در این راستا صاحبنظران به مهم­ترین عاملی که اشاره می­ کنند حافظه سازمانی است و آن عبارت است از توانایی سازمان برای حفظ و نگهداری دانش. نکته مهمی که دینگ و کاربی (1999) به آن اشاره می­ کنند این است که حافظه سازمانی، صرفاً توانایی نگهداری دانش­های صریح را دارد. اگر سازمان­ها به دنبال دستیابی به یک مدیریت دانش مؤثر هستند، نباید تنها به ایجاد و استفاده از حافظه سازمانی بسنده کنند. آنها از حافظه دیگری تحت عنوان حافظه فردی یاد می‌کنند. این حافظه مهم­ترین منبع و مخزن دانش ضمنی (نهفته) است. مدیریت دانش صرفاً زمانی مؤثر خواهد بود که این دو نوع حافظه سازمانی در کنار هم وجود داشته باشند و یکدیگر را تقویت کنند (دینگ و کوربی، 1999: 30-35). نکته دیگری که صاحبنظران به آن اشاره می­ کنند وجود مراکز و درگاه‌های دانش در سازمان است. مراکز و درگاه‌های دانش در سازمان­ها در حقیقت، کانون جمع آوری، سازماندهی و انتشار دانش می­باشند. این مراکز ممکن است به صورت فیزیکی یا مجازی باشند. هدف از ایجاد این مراکز هدایت افراد به سوی منابع دانش در داخل یا خارج سازمان می­باشد. در این مراکز نقشه­های دانش تهیه، نگهداری و به­هنگام سازی می­شوند (بهات، 2001: 71). این مراکز در اصل به عنوان نقاط انشعاب تلقی می­شوند که دسترسی به هر منبع دانش از طریق آنها صورت می­گیرد. به عبارت دقیق­تر این مراکز علاوه بر یکپارچگی و انسجام محتوای دانش سازمان از بسیاری از دوباره­کاری‌ها مخصوصاً در کسب دانش جلوگیری می­ کند (مک گریف، 2000: 6).
3. تبدیل و انتقال دانش: اشاره به فعالیت­هایی دارد که در ارتباط با جریان دانش از یک بخش با یک نفر به بخش یا نفری دیگر را شامل می­شود و شامل ارتباطات ترجمه، تبدیل، تفسیر و تصفیه دانش می­شود.
4. بکارگیری دانش: شامل فعالیت­هایی می­شود که در ارتباط با اجرای دانش در فرایندهای سازمانی هستند (نیومن و کنارد، 1999: 5-7).

  2-5-2- مدل نوناکا نوناکا، مدلی پویا برای مدیریت دانش در خصوص فرایندهای ایجاد و انتقال دانش ارائه داده­است که در شکل زیر ملاحظه می­گردد. شکل 2-5: چارچوب مفهومی فرایندهای ایجاد دانش برای روشن شدن بیشتر ذیلاً عناصر سه­گانه این مدل مورد بررسی قرار می­گیرند: الف) عنصر Ba Ba یک کلمه ژاپنی است که به معنای فضا، مکان و شرایط لازم برای ایجاد دانش است (کیسی، 1997). کیسی می­گوید: “هیچ دانشی بدون وجود مکان و فضایی مناسب ایجاد نمی­ شود. نوناکا Ba را به این صورت تعریف می­ کند: ‹‹زمینه­ای مناسب که دانش در آن ایجاد، توزیع و به کار گرفته می­شود.›› در ادامه، نوناکا چهار نوع Ba را به این صورت معرفی می­ کند:

• ایجاد­کننده، 2- تبدیل­کننده،

3- نظام­مند­کننده،            4- اعمال­کننده،

4) ادای فرایض و واجبات فوت شده   5) گوشت­هایی که از راه گناه روییده است به حزن و اندوه آب کند به گونه­ای که پوست به استخوان بچسبد و دگر بار گوشت در بین آنها بروید.   6) همچنان که حلاوت و شیرینی کاذب معصیت و گناه را به تنش چشانده، همانگونه نیز الم و سختی طاعت را بر تنش بچشاند. در این هنگام می­توانی بگویی، استغفرالله (همان، ص 32). بند دوم: آثار توبه و کیفیت احراز آن الف- آثار توبه در قرآن آثار متعددی برای توبه آمده است که قابل تفکیک به آثار ظاهری و اثباتی و آثار ثبوتی و باطنی هستند لذا برای توضیح بیشتر مطلب و ساختن بستری مناسب برای تشریح و گسترش موضوع بحث درد و بند آثار اثباتی توبه و آثار ثبوتی توبه مورد بررسی قرار می­گیرد. الف- 1- آثار ثبوتی توبه منظور از آثار ثبوتی توبه آثار و نتایجی است که مربوط به عالم معنی و بعضاً دنیای آخرت می­شود و قابل عرضه در هشت قسمت می­باشند که عبارتند از: دوستی خداوند، تبدیل سیئات به حسنات، بهره­ گیری از دعای فرشتگان، خلو در بهشت، طول عمر، رفع نگرانی، مانع نزول عذاب و عامل سعادت. الف- 2- آثار اثباتی توبه آثار اثباتی توبه، نتایجی است که از توبه در مقام ظاهر و اثبات منتج می­شود و سبب سقوط مجازات می­شود. اثر اصلی توبه، سقوط مجازات مجرمین است و این اثر اجمالاً مورد قبول اجماع فقهای امامیه و اکثر فقهای عامه است. قید اجمالاً بدین خاطر است که میزان اثرگذاری توبه بستگی به زمان وقوع توبه و نوع مجازات تعیین شده برای مرتکب و … دارد. در اینجا به بیان آیاتی که ناظر بر تأثیرگذاری توبه در سقوط کیفر هستند می­پردازند. آیه اول: «وَالَّذَانِ یَأتِیانِها مِنکُم فَآذُوهُما فَإن تَابَا وَ أصلَحَا فَأعرِضُوا عنهما إنَّ اللهَ کَانَ تَوّابًا رّحیماً» (قرآن کریم، سوره مبارکه نساء، آیه 16). مراد از ایذاء کیفر لواط می­باشد. آیه دوم: «وَ السَّارِقُ وَ السَّارِقهُ فَاقطَعُوا أیدِیهُمَا جَزَاءً بِمَا کَسَبَا نَکَلاً مِنَ اللهِ وَ اللهُ عَزیزٌ حَکِیمٌ * فَمَن تَابَ مِن بَعدِ ظُلمِهِ وَ أصلَحَ فَإِنَّ اللهَ یَتُوبُ عَلَیهِ إِنَّ اللهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ »(قرآن کریم، سوره مبارکه مائده، آیات 39 و 38). اجرای حد سرقت شرایط بسیاری دارد که در بعضی کتب فقهی تا 20 شرط برای آن ذکر کرده­اند. آیا حد سرقت بوسیله توبه ساقط می­شود؟ ابوحنیفه و شافعی در یکی از دو قولش حکم به عدم سقوط نموده ­اند ولی امامیه، توبه را قبل از ثبوت نزد حاکم مسقط مجازات می­دانند. آیه سوم: «إِلا الَّذِینَ تَابُوا مِن قَبلِ أَن تَقدِرُو عَلَیهِم فَاعلَمُوا أنَّ اللهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ» (قرآن کریم، سوره مبارکه مائده، آیه 34). آیه مذکور مسبوق به آیه محاربه می­باشد. از دیدگاه امامیه و شافعی استثنا در آیه تنها از حقوق الله تعالی می­باشد ولی حق الناس از قبیل جرح و قتل و امورات مالی بوسیله توبه اسقاط نمی­شوند. در آیه، توبه مقید به قبل از دستگیری شده است که دلالت دارد بر اینکه توبه بعد از دستگیری حد را ساقط نمی­کند اگرچه سقط عذاب اخروی هست. ب- کیفیت احراز توبه در کیفیت تکوین و ظهور توبه آنچه شخصاً وضوح و نمود می­یابد قائم به نفس بودن آن است، به عبارت دیگر، توبه از اموری است که تنها از طرف نائب معلوم می­گردد (لا یعلم الا من قبله) به عبارت دیگر صدور و حدوث توبه، نمی­تواند از طرف کسی یا کسانی به غیر از خود مرتکب تائب ظاهر گردد و این ویژگی از یک سو در احراز و چند و چون آن و از سوی دیگر در ادعای خدشه بر آن مؤثر خواهد بود. علی ای الحال در کیفیت و چگونگی احراز توبه برای قاضی مسائلی مطرح است. برای قاضی در ارتباط با مسئله توبه مجرم یا متهم دو حالت ذیل مطرح است که آنرا مورد بررسی قرار می­دهیم: