2-2- مشارکت جامعه میزبان در توسعه پایدار گردشگری یکی از مباحثی که در راستای توسعه پایدار گردشگری اهیمت پیدا می‌کند و جدایی ناپذیر از گردشگری است، موضوع جامعه و گردشگری است که در آن به مباحث گردشگری جامعه محور، گردشگری حامی فقرا، مشارکت جامعه میزبان و موضوعاتی از این دست که نقش اجتماع را در ارتباط با گردشگری و بالعکس بررسی می‌کند، پرداخته می‌شود. گرچه رویکردهای متفاوتی نسبت به جامعه میزبان در گردشگری در طول زمان به صورت ذیل در پیش گرفته شده است:

1. به جامعه میزبان به عنوان افرادی نگریسته می‌شد که مزاحم پیشرفت توسعه و رشد گردشگری می‌باشند.
2. به جامعه میزبان به عنوان افرادی که باید در خدمت گردشگران بوده و وظیفه‌شان ارائه خدمات به گردشگران است و حق با گردشگران است نگریسته می‌شد.
3. از دهه 1990 به بعد به جامعه محلی به عنوان بزرگ‌ترین جاذبه و جاذبه اصلی که دلیل گردشگری می‌باشد نگریسته می‌شود.

لیکن با مطرح شدن رویکر سوم در گردشگری، آنچه اهمیت پیدا می‌کند این است که در این رویکرد جدید جامعه میزبان هم به عنوان جاذبه اصلی و دلیل سفر مطرح می‌شود و هم به عنوان یکی از ارکانی که در تصمیم‌گیری برای مشارکت در گردشگری باید سهیم باشد؛ و در واقع نحوه پذیرا بودن گردشگر در هر منطقه نشان‌دهنده چگونگی واکنش افراد و جامعه به گردشگری می‌باشد و این مشارکت جامعه و نوع نگرش جامعه به گردشگریست که نقشی تعیین کننده در توسعه پیدا می‌کند(شارپلی و تلفر، 1391). به طور همزمان از دهه 1990 به بعد از سوی جوامع میزبان به این دید به گردشگران نگریسته شد که سبزتر شده‌اند و تمایل به مصرف گردشگری به شیوه‌های مسئولانه‌تر دارند. 1-2-2- اهمیت مشارکت جامعه میزبان توسعه موفقیت‌آمیز گردشگری مستلزم میهمان‌نوازی و استقبال از طرف جامعه میزبان و حمایت آنان می‌باشد (جوروسکی و گورسوی[28]، 2004). به‌طوری‌که بدرفتاری، بی‌علاقگی و سوءظن جامعه محلی، نهایتاً به گردشگران منتقل خواهد شد و عدم تمایل گردشگران به بازدید مجدد از مقصدهای مذکور را در پی خواهد داشت. بدین‌سان درک واکنش جامعه محلی و عواملی که بر روی این طرز تفکر تأثیر می‌گذارند، به‌منظور دستیابی به مشارکت و حمایت مطلوب جامعه روستایی از توسعه گردشگری امری ضروری به شمار می‌آید(علی‌قلی‌زاده‌فیروز‌جایی، قدمی و رمضان‌زاده‌لسبویی، 1389). مشارکت دادن آحاد جامعه در فرایندهای توسعه، به معنای قدرت دادن به ضعیف‌ترین و فقیرترین افراد جامعه به منظور تشویق و ترغیب آن‌ها در اجرای برنامه‌ها و طرح‌ها و قرار دادن این گروه در متن آن است(ضیائی، ابراهیمی و حاجی غلام سریزدی، 1392). برنامه‌ریزی گردشگری بر اساس مشارکت اجتماع محلی به دو دلیل ضروری است: اول، در سطح تجربی، اگر توسعه گردشگری با اهداف و آرزوهای اجتماع محلی سازگاری نداشته باشد، در هنگامی که علایق افراد بیرونی در گردشگری محلی غالب است، یا در هنگامی که آستانه تحمل ساکنان نسبت به گردشگری و گردشگران پایین است، تضادهایی به وجود می‌آید که در نهایت منجر به تضعیف گردشگری می‌شود. دوم، ساکنان محلی از حق اخلاقی برای مشارکت در توسعه فعالیتی برخوردارند که هم منافع و هم هزینه‌هایی را برای آن‌ها به همراه دارد(ضیائی و دیگران، 1392). پردو و همکاران در پژوهشی با عنوان «حمایت ساکنین از توسعه گردشگری در نواحی روستایی» که در نواحی روستایی کلرادو انجام گرفته است، بیان کرده‌اند که بین حمایت از توسعه گردشگری بیشتر به طور مثبت و منفی با اثرات مثبت و منفی درک شده از گردشگری رابطه وجود دارد (پردو و همکارن[29]، 1990). اگر جامعه میزبان بر این باور باشد که توسعه گردشگری در حال تخریب محیط اجتماعی و فیزیکی آن‌ها است و گردشگران عامل این روند هستند، ممکن است کیفیت تعاملات میان ساکنان و گردشگران دچار تنزل شود(علی‌قلی‌زاده‌فیروز‌جایی و دیگران، 1389). [1] Snaith & Haley, 1999 [2] Sheldon & Abenoja, 2001 [3] Aziz, 1995 [4] Gossling, 2002 [5] Grosspietsch, 2005 [6] Wiebe & Fleck, 1980 [7] Barton & Vaughan, 1976 [8] Wilkes, Burnett, & Howell, 1986 [9] Farahani & Musa, 2012