استانداردهای ایزو9000 یکی از شناخته­شده­ترین و معتبرترین استانداردهای مربوط به سیستم­های کیفیت هستند. در این خانواده استاندارد ایزو9001 نیازمندی­های سیستم کیفیت را تشریح می­ کند. هدف نهایی از طرح و ایجاد استانداردهای ایزو سری 9000، کمک به سازمان­ها برای موفقیت در رقابت و راهبری و هدایت موثر سازمان است (شاه کرمی و شاه محمدی، 82، ص21). در کشور ما این استاندارد از اوایل سال 1374 مورد توجه قرار گرفت و در آن سال اولین شرکت ایرانی (شرکت ایران رادیاتور) موفق به کسب گواهینامه­ی ایزو9002 شد (حلاج یوسفی، 75). اگرچه با توجه به برخی نیازهای خاص، به نظر نمی­رسد که برای تمام صنایع مناسب باشد ولی این مدیریت کیفیت استاندارد در تمام صنایع به دو دلیل عمده است. اول اینکه الزامات استاندارد برای کمک به جلب رضایت مشتریان است و مهمتر از همه اینکه ایزو 9000، شامل الزامات اساسی برای سیستم مدیریت کیفیت مورد نیاز است (بل، 2010، ص9).   2-1-1-1) استانداردهای بین المللی ایزو سری9000 این استانداردها راهنمای استقرار سیستم کیفیت در سازمان مورد نظر را در بر دارند. بر اساس این استانداردها کلیه­ی فعالیت­های سازمان باید در جهت برآوردن نیازهای مشتری به صورتی مطلوب متحول گردد. استانداردهای مورد نظر مراحل متفاوتی مانند تهیه­ مواد اولیه، طراحی تولید، مدیریت فروش و حتی خدمات پس از فروش را در بر می­گیرد. در این استانداردها تولید و ارائه­ خدمات به صورتی اصولی مطرح می­شود. نگرش موجود به گونه­ای است که عوامل گوناگون مؤثر در این امور، مورد توجه واقع می­شوند مانند ضوابط و معیارهای تأثیر گذار بر تولید. افزون بر آنکه یکی از اهداف مورد نظر برای اعمال استانداردهای ایزو سری 9000 ایجاد احساس رضایت در انسانی تحت عنوان مصرف­­کننده است. استاندارد بین المللی ایزو 9001. این استاندارد، الگویی برای تضمین کیفیت در طراحی، توسعه، تولید، نصب و ارائه­ خدمات است. براساس این استاندارد بین المللی، شرایط و عناصر مورد نیاز برای ایجاد سیستم کیفیت و الزامات مربوط به آن تعیین شده است. بنابراین در واحدهایی که با توجه به شرایط و امکانات موجود به کارگیری این سیستم میسر باشد، از استاندارد ایزو 9001 استفاده می­شود. هدف اصلی از نیازمندی­های تعیین شده، جلب رضایت مشتری از طریق جلوگیری از فقدان انطباق در مراحل مختلف از طراحی تاارائه­ی خدمات است. استاندارد بین ­المللی ایزو 9002. این استاندارد، الگویی جهت تضمین کیفیت درتولید، نصب و ارائه­ خدمات است. در استاندارد بین ­المللی ایزو 9002 زمینه ­های کیفی قابل بررسی شامل 19 بند است که مشابه عناصر استاندارد ایزو 9001 می­باشد و بند کنترل طراحی حذف شده است. بنابراین در شرکت­ها و مؤسساتی که عرضه­ی کالاها و خدمات توسط آنها بر اساس طراحی تثبیت شده­ای صورت می­گیرد به کار می­رود. هدف اصلی از نیازمندی­های تعیین شده، جلب رضایت مشتری از طریق جلوگیری از عدم انطباق در مراحل مختلف از تولید تاارائه­ی خدمات است. استاندارد بین المللی ایزو 9003. استاندارد بین المللی ایزو 9003 الگوی تضمین کیفیت برای بازرسی و آزمون نهایی می­باشد. در استاندارد بین ­المللی ایزو 9003، زمینه ­های کیفی قابل بررسی شامل 16 بند است. بندهای مذکور شبیه بندهای استاندارد ایزو 9001 می­باشد و بندهای کنترل طراحی، کنترل فرآیند، خرید و خدمات حذف شده است. این استاندارد جهت تضمین مطابقت نیازمندی­های تعیین شده، صرفاً در بازرسی و آزمون نهایی به کار می رود مشروط بر آنکه توانایی معینی از عرضه کننده جهت بازرسی و آزمون­های انجام شده روی کالای تمام شده به صورت رضایت بخشی اثبات شود. استاندارد بین المللی ایزو9004. این استاندارد شامل روش­ها و مواردی است که با بهره گرفتن از آنها می­توان عناصر و اجزای مربوط به هر یک از استانداردهای 9001 ،9002،9003 را ارزیابی و بررسی نمود. استاندارد مذکور راهنمای استقرار سیستم مدیریت کیفیت است و گواهینامه­ای در مورد آن صادر نمی­ شود (شاه کرمی، شاه محمدی،82، ص 13). 2-1-1-2) اصول بیست گانه­ی ایزو9001 : در استاندارد ایزو 9001 بیست زمینه­ کیفی که برای استقرار سیستم کیفیت در یک بنگاه اقتصادی ضرورت دارد مورد بررسی و مطالعه قرار می­گیرد ترتیباتی پیش ­بینی شده است که با رعایت آنها شرایط مورد نظر جهت اطمینان یافتن از وجود سیستم کیفیت مناسب ایجاد می­شود. در صورتی که شرکتی الزامات استاندارد ایزو 9001 را رعایت کرده باشد می ­تواند از سازمان­های معتبر بین المللی که صلاحیت صدور گواهینامه را دارند درخواست کند که نسبت به انطباق فعالیت این شرکت با استاندارد فوق به رسیدگی و اظهار نظر بپردازد. پس از انجام اقدامات لازم در صورت انطباق سیستم کیفیت موجود با استاندارد ایزو 9001  اعتبار ویژه­ای به دارنده­ی آن می بخشد و موجب می­شود که مشتری اطمینان یابد که کالاها و خدمات شرکت مورد نظر با ویژگی­های تعیین شده تطابق دارد. افزون بر آن تضمین کیفیت به صورتی استاندارد و پذیرش آن توسط یک سازمان معتبر بین ­المللی به تسهیل حضور شرکت­ها در بازارهای جهانی منتهی می­شود. بندهای بیست­گانه­ی فوق به شرح زیر است: 1ـ مسئولیت مدیریت مدیریت سازمان باید خط­مشی کیفیت را تعیین، تشریح و تصویب کند. ساختار سازمانی نیز باید مسئولیت­ها و صلاحیت­های هر یک از افراد را با توجه به اهداف سازمان و تعهد نسبت به کیفیت مشخص نماید و سیستم کیفیت را در فواصل زمانی معین بازنگری و اصلاح کند. 2ـ سیستم کیفیت یک سیستم کیفیت مستند باید برای حصول اطمینان نسبت به انطباق کالا با ویژگی­های تعیین شده، مدون، ایجاد و اجراشود. برای رسیدن به این مقصود باید یک نظامنامه­ی کیفیت برای سازمان تدوین گردد. به گونه­ای که الزامات مورد نظر را در برگیرد. برای تهیه­ نظامنامه­ی کیفیت شرایط و موارد پیش ­بینی شده در استاندارد بین المللی ایزو 10013 باید رعایت شود. نظامنامه­ی کیفیت مواردی از قبیل خط مشی کیفیت سازمان دستورالعمل­های اجرائی آئین­های کار و شیوه­ی اصلاح و کنترل نظامنامه را در بر می­گیرد. 3ـ بازنگری قرارداد قبل از پذیرش سفارش یا تغییر و اصلاح سفارش­های قبلی سازمان باید اطلاعات مورد نیاز و اطمینان لازم را حاصل کند تا قرارداد مربوط لازم الاجرا شود و بر اساس آن عمل گردد. از این طریق از تغییر مفاد قرارداد جلوگیری می­شود و تجهیزات موجود برای تأمین نیازمندی­های تعیین شده در قرارداد آماده می­گردد. 4ـ کنترل طراحی