«در صورت جهل زن به فساد نکاح و وقوع نزدیکى، زن مستحق مهر المثل است». ماده 1098 ق. م مى‏گوید: «در صورتى که عقد نکاح اعم از دائم یا منقطع باطل بوده و نزدیکى واقع نشده زن حق مهر ندارد و اگر مهر را گرفته شوهر مى‏تواند آن را استرداد نماید». و همچنین مطابق ماده 1097 ق. م «در نکاح منقطع هر گاه شوهر قبل از نزدیکى تمام مدت نکاح را ببخشد باید نصف مهر را بدهد». ماده 1093 ق. م اشعار مى‏دارد: «هر گاه مهر در عقد ذکر نشده باشد و شوهر قبل از نزدیکى و تعیین مهر زن خود را طلاق دهد زن مستحق مهر المتعه است و اگر بعد از آن طلاق دهد مستحق مهر المثل خواهد بود». ماده 1155 ق. م گوید: «زنى که بین او و شوهر خود نزدیکى واقع نشده و همچنین زن یائسه نه عده طلاق دارد و نه عده فسخ نکاح، ولى عده وفات در هر مورد باید رعایت شود». و مطابق ماده 1057 ق. م «زنى که سه مرتبه متوالى زوجه یکنفر بوده و مطلقه شده بر آن مرد حرام مى‏شود مگر اینکه به عقد دائم به زوجیت مرد دیگرى در آمده و پس از وقوع نزدیکى با او به واسطه طلاق یا فسخ یا فوت فراق خاصل شده باشد». همان طور که در مواد قانونى فوق ملاحظه مى‏شود قانونگذار احکام خود در این موارد بر نزدیکى یا عدم نزدیکى مترتب نموده است. سؤالى که در تمام این موارد مطرح است این است که اگر نزدیکى بین طرفین واقع نشده باشد، ولى عمل تلقیح صورت گرفته باشد، آیا همین احکام مترتب خواهد بود یا خیر؟ از نظر قضائى و حقوقى با توجه به تصریح قانونگذار به کلمه (نزدیکى) و همچنین فقدان قرینه‏اى که بر عدم خصوصیت نزدیکى در ترتب احکام مزبور دلالت بنماید، باید بر این عقیده بود که با تلقیح مصنوعى و بدون انجام عمل مقاربت احکام فوق الذکر که مترتب بر نزدیکى است جارى نخواهد بود. ممکن است در زمینه تلقیح مصنوعى در رابطه با قانون مدنى فروعات دیگرى نیز وجود داشته باشد، ولى آنچه که مهمتر بنظر مى‏رسد در این نوشتار بیان شد. 1ـ منتهى الارب ـ تاج المصادر: لقاح [کَ. لقح. آبستن شدن شتر] 2ـ منتهى الارب: تلقیح: آبستن کردن باد درخت را. 3 و 4ـ ویلسون، رابرت. بیماریهاى زنان و زایمان. ترجمه على نورى. ص 383. 4ـ مجله صبا، دوره پنجم، ش 8. 5ـ مجله خواندنیها، ش 72، ص 7، 8 اردیبهشت 1326، شماره مسلسل 276. 6ـ خوئى، سید ابو القاسم. مستحدثات المسائل. صص 42 ـ 43. «یجوز تلقیح الزوجه بنطفه زوجها؛ نعم لا یجوز ان یکون المباشر غیر الزوج اذا کان ذلک مُوجبا للنظر الى العوره او مسّها و حکم الولد منه حکم سائر اولادهما بلا فرق.»

3- اگرچه مرد تا پایان مدتی که در نکاح منقطع تعیین شده یا زوجه منقطع نزدیکی ننماید باید پرداخت تمام مهریه را بعهده بگیرد و در صورتی که نپرداخته باشد بر ذمه وی قرار دارد.( ماده 1096 ق.م) 4- تنها هنگامی که شوهر قبل از نزدیکی تمام مدت نکاح را ببخشد باید نصف مهریه را به زوجه پرداخت نماید.( ماده 1097 ق.م) 5- در صورتی که عقد نکاح اعم از دائم یا منقطع به جهتی از جهات قانونی باطل بوده و نزدیکی واقع نشده باشد زن مستحق دریافت مهریه نیست. واگر مهر را گرفته باشد باید آن را مسترد کند.(ماده 1098 ق.م) 6- در مورد بطلان عقد در صورتی که زن به این امر آگاهی نداشته و نزدیکی بین زن و مرد واقع شده باشد باید به وی مهرالمثل پرداخت شود.(ماده 1099 ق.م) مهریه در عقد حضرت زهرا(س) ازدواج حضرت زهرا(س) با حضرت علی(ع) «عن النبی(ص): لولا علی لم یکن لفاطمه کفو.»[52] پیامبر گرامی اسلام فرمودند: اگر حضرت علی(ع) نبود برای فاطمه(س) هیچ همتا و مانندی یافت نمی شد. شیخ صدوق در  عیون اخبار الرضا می گوید: امام رضا(ع) از پدرانشان(ع) نقل می کنند که حضرت علی(ع) فرمودند: پیامبر گرامی اسلام به من فرمود: یا علی! مردانی از قریش مرا در مورد فاطمه(س) نکوهش می کنند و می گویند ما از شما برای فاطمه(س) خواستگاری کردیم ولی شما موافقت نکردید  او را به عقدعلی(ع) درآوردید. من به آنها گفتم: بخدا سوگند من از ازدواج شما با فاطمه(س) جلوگیری نکردم بلکه خداوند از ازدواج شما با فاطمه(س) جلوگیری کرد و او را به ازدواج علی(ع) درآورد. جبرئیل بر من نازل شد و گفت: ای محمد(ص)! همانا خداوند جل جلاله می فرماید: اگر من علی راخلق نکرده بودم برای دختر تو فاطمه(س) هیچ همتا و مانندی در روی زمین نبود.[53] پس پیامبر فرمود: بشارت باد تو را ای ابوالحسن! خداوند در آسمان فاطمه(س) را به عقد تو درآورد قبل از اینکه من در زمین او را به همسری تو درآوردم . یاعلی! قبل از آمدن تو جبرئیل(ع) بر من نازل شد و سلام کرد من جواب سلام او را دادم جبرئیل گفت: خداوند حضرت فاطمه(س) را به ازدواج پسرعمویت علی بن ابیطالب(ع) درآورده است و بعد ادامه داد خداوند به بهشت فرمان داد خود را زینت کند ساکنان بهشت قصر و باغهای آن را زینت کردند. درخت طوبی به فرمان الهی زیورها بخود آویخت و حوریان بهشتی خود را آراسته آنگاه خداوند به فرشتگان فرمان داد در آسمان چهارم در کنار بیت المعمور گرد آیند سپس خداوند به من فرمان داد تا صیغه عقد را جاری کنم من فرشتگان را شاهد گرفتم و صیغه عقد را جاری کردم. آنگاه پیامبر(ص) به علی(ع) فرمودند: شما برو تا من به مسجد بیایم و صیغه عقد را جاری سازم. حضرت علی(ع) می فرماید: پیامبر(ص) با چهره ای شادمان و سرور به مسجد آمدند و به بلال فرمودند: مهاجرین و انصار را گردآور. هنگامی که مسملمانان گرد آمدند پیامبر فرمودند: ای مسملمانان! جبرئیل نزد من آمد و گفت: خداوند ملائکه را درکنار بیت المعمو ر گرد آوردند آنان را شاهد گرفت و فاطمه(س) را به عقد علی(ع) در آورد و به من فرمان داد که او را در زمین به عقد علی(ع) درآورم و شما را بر آن شاهد بگیریم پس پیامبر(ص) صیغه عقد را جاری ساختند.  مهریه حضرت زهرا(س) پیامبر فرمودند: یا علی(ع) آیا چیزی داری که مهر همسرت قرار دهم؟ حضرت علی(ع) فرمودند: بخدا سوگند چیزی از زندگی من بر شما پوشیده نیست. دارایی من یک شمشیر، یک زره، و شتری آبکش است و جز این چیزی ندارم. پیامبر(ص) فرمودند: شمشیرت را نیاز داری که با آن در راه خدا جهاد کنی. شترت نیز مورد نیاز است تا با آن برای خانواده ات آب ببری. امام من زره را مهر همسرت قرار می دهم و به آن راضی هستم. امام باقر(ع) فرمودند: خداوند سبحان می فرماید: من مهریه ازدواج حضرت زهرا(س) با امیرالمؤمنین(ع) را یک پنجم دنیا ویک سوم بهشت قرار دادم و برای فاطمه(س) چهار رودخانه در زمین قرار دادم. رود فرات، رود نیل، رودنهروان، و رود بلخ. ای محمد(ص) فاطمه(س) را با مهریه پانصد درهم به عقد علی(ع) درآور تا برای امت سنت شود و از آن پیروی کنند.[54] 6-2- مهریه سنگین و نکوهش اسلام

نخستین وظیفه ی نوجوان، برقراری احساس نوینی از «هویت خود» است. یعنی این احساس که نوجوان بداند که کیست؟ و جایگاه او کجاست؟ فوران انگیزه ی جنسی و رشد سریع جسمی و ذهنی، در دوره ی بلوغ، موجب «بحران هویت» و سردرگمی ازاین بابت می گردد. چون رشد بیش از حد و همه جانبه ی نوجوان، باعث می گردد که او به زحمت خویشتن را بشناسد، نوجوان در مورد این که چه کسی هست، اطمینان ندارد لذا بطور مضطربانه گرایش به همانندسازیی با افراد گروه ها پیدا می‎کند. نیازها و ویژگیهای نوجوانان: نوجوانان به مقتضای سن و رشد خود دارای نیازها و ویژگیهای خاصی هستند که اگر به آنها پاسخ منطقی داده شود به ویژگیها توجه شود سلامت روان حاصل و رشد طبیعی انجام خواهد شد، در غیر اینصورت موجبات انحراف شخصیت آنها و رفتارهای نابهنجار فراهم می گردد. حکیمی (1370) در کتاب خود تحت عنوان «کلام جاودانه» شش نیاز بسیار مهم را در حوزه ی زندگی فردی و اجتماعی نوجوانان، مطرح می‎کند و معتقد است که باید به آنها پاسخ داده شود و گر نه احتمال هر گونه آسیب پذیری برای آنها وجود دارد. این نیازها به ترتیب سه نیاز اول در مورد زندگی فردی و سه نیاز دیگر در حوزه ی زندگی اجتماعی نوجوانان قرار دارد، معتقد است که هر نظام حاکمی باید به این نیازها پاسخ مثبت دهد تا در اهداف خود موفق گردد. این نیازها عبارتند از: 1- الگوجویی: نوجوانان و جوان به مقتضای سن خود الگو طلب است و به دنبال نمونه و الگویی است که مجموعه ی باورها، ارزشها و احساسها و شور و اقدامها و جهت گیریها و روشهایی را که دوست دارد و او مجسم ببیند، و او را سرمشق راهبر  زندگی خود قرار دهد. و از این طریق راد تکامل را طی نماید. بنابراین این قهرمان دوستی و الگوجویی برای نوجوان امری طبیعی است. 2- حرمت طلبی : نیاز به احترام و مورد تایید قرار گرفتن فطری است، و نوجوان و جوان دوست دارد که از جایگاه و موقعیتی در خانواده و جامعه ی خود برخوردار باشد و مورد احترام دیگران واقع شود. برای رسیدن به این هدف مدام تلاش می‎کند و حتی در بعضی مواقع خود را به خطر می اندازد. لذا تمام کسانی که با نوجوانان و جوانان سروکار دارند باید حرمت آنها را نگهدارند. 3- استقلال خواهی: نوجوان و جوان بطور طبیعی در جهت بریدن از خانواده و حرکت به سوی زندگی مستقل پیش می رود، و این لازمه ی ادامه زندگی طبیعی در بزرگسالی است. لذا باید به نوجوان و جوان در حد نیاز و طبیعی استقلال داده شود، تا مقدمات لازم برای زندگی آینده را کسب کنند. 4- آزادی خواهی : نوجوان و جوان سراسر شور و غرور و استعداد است و لذا بیش از هرزمان دیگری به آزادی می اندیشد ،  و از دادن شعارهای آزادیخواهانه، غرق در خوشی و هیجان می گردد و حتی در این زمینه به فداکاری ها بزرگی دست می زند، لذا باید به این ویژگی و نیاز او توجه شود. 5- عدالت خواهی: نوجوان و جوان به دلیل داشتن عواطف و احساسات شدید، زودتر از دیگران از وجود تبعیضها، بی عدالتیها ، ظلم و ستم ها ، سود پرستیها، فرصت طلبیها، برخورداریها، دروغها و فریبها و مانند اینها، آگاه گشته و بیش از همه نیز از آنها رنج می برد، و هر جایی عدالتی و تبعیضی و … باشد، زبان به اعتراض گشوده و فریاد می زند و به مبارزه با آن بر می خیزد. 6- کمال طلبی و ترقی خواهی : نوجوانان و جوانان بر خلاف کودکان که به حال توجه دارند، هم به گذشته و هم به آینده توجه دارند و همواره گامهای خویش را بر جاده ی آینده می بینند. لذا توجه دارند، و همواره گامهای خویش را بر جاده ی آینده می بینند. لذا از عقب ماندگی و ایستایی و رکود و ناتوانائیهای جامعه ی خود شکایت دارند و آنها را رنج می دهد، و دوستدار ترقی و پیشرفت و کمال همه جانبه هستند. او ادامه می‎دهد : با توجه به موارد فوق باید نقطه های حساس زندگی در نوجوانا و جوانا مشخص می گردد. نقطه هایی که نسل نوجوان و جوان از آنجاها ساخته می‎شود به مرحله ی تکامل می رسد و

محیط دانشگاه و دوره ی دانشجویی، موقعیت بسیار مناسب و ایده آلی برای اجرای برنامه های پیشگیرانه در زمینه ی ارتقاء سلامت روان و پیشگیری از اختلالات روانی است. در طی دوران دانشجویی، افرادی که به تازگی دوره ی نوجوانی را پشت سر گذاشته اند، در محیط دانشگاه، برای اولین بار به طور جدی با بعضی از چالش ها و استرس های مربوط به دوران بزرگسالی آشنا می شوند. این دوره ی زمانی و این محیط چالش برانگیز، فرصت بسیار مناسبی است تا دانشجویان با بهره مندی از مداخلات روانشناختی مناسبی که محیط دانشگاه برای آنان فراهم می آورد، بتوانند مهارت های کنار آمدن با استرس ها و چالش های دوران بزرگسالی را فرابگیرند و تمرین کنند (هاوارد، و همکاران، 2006). مطمئناً در جریان چنین مداخلاتی لازم است که کلیه ی عواملی که به انحاء مختلف، می توانند درحفظ و ارتقاء سلامت روان، به ویژه در سنین اوایل بزرگسالی تأثیر گذار باشند،‌ مدنظر متخصصین بالینی قرار بگیرند. براساس مطالعات و پژوهش های متعددی که تاکنون صورت گرفته است، به نظر می رسد که عقاید مذهبی و معنوی یکی از مهمترین این عوامل محسوب می شوند. در تمام فرهنگ ها و جوامع، دوره ی سنی انتقال از نوجوانی به بزرگسالی، دوره ای بسیار حساس و با اهمیت، تلقی می شود. در این دوران، هنوز بسیاری از افراد با وجود اینکه به لحاظ سنی، دوره ی نوجوانی را پشت سر گذاشته اند، هنوز به یک هویت تثبیت شده و پایدار دست نیافته اند. همچنین در این سنین به ویژه برای افرادی که وارد دوره ی دانشگاه می شوند، بسیاری از تغییرات و تحولات در ساختارهای شخصیتی و هویتی، قابل انتظار است (برک؛ ترجمه ی سیدمحمدی، ‌1387). بخشی مهمی از فرآیند تشکیل هویت در این دوران، به هویت مذهبی و معنوی افراد، مربوط می شود (لونسون، آلدوین، دی ملو[43]، 2005). در دوره ی نوجوانی و اوایل بزرگسالی، به موازات رشد تفکر انتزاعی،‌ باورهای معنوی و مذهبی افراد نیز دچار تغییرات و تحولات قابل ملاحظه ای می شود. اگرچه در دوران نوجوانی، این تغییرات، بیشتر به صورت تشکیک و چالش با مبانی مذهبی است، اما با ورود به دوران بزرگسالی و با پیشرفت در جهت تثبیت هویت، بسیاری از افراد، باورهای مذهبی و معنوی خود را دریک چارچوب یکپارچه و جامع ادغام می کنند که در نگرش آن ها به زمینه های مختلف زندگی، تأثیر گذار است (هود و همکاران، 2009). بنابراین در مداخلات متمرکز بر سلامت روان در جمعیت دانشجویان، توجه به باورهای مذهبی و معنوی افراد، می تواند بسیار حائز اهمیت باشد. پژوهش های مختلف، نشانگر این هستند که باورهای مذهبی و معنوی، به خصوص به دلیل نقش مهمی که در ایجاد تجارب هیجانات مثبت و کنترل و تنظیم هیجانات منفی دارند، می توانند به عنوان یکی از منابع غنی در حیطه ی سلامت روان،‌ محسوب شوند (امونز، 2005). منتها تأثیر مثبت این منابع ارزشمند، هنگامی به حداکثر خود خواهد رسید که به طور فعالی در الگوهای شناختی، رفتاری و هیجانی افراد، تثبیت شود و مورد استفاده قرار بگیرد (شافرانسک[44]، 2005). این موضوع، یکی از هدف های اصلی یکپارچه سازی عقاید معنوی و مذهبی مراجعین، در جریان مشاوره و روان درمانی به شمار می رود (پارگامنت، 2007). تاکنون تعداد قابل توجهی از پژوهش ها به بررسی اثربخشی مداخلات روانشناختی یکپارچه شده با عقاید معنوی و مذهبی پرداخته اند، اما تنوع رویکردهای مشاوره و روان درمانی شناخته شده و معتبر که در این مداخلات، مورد توجه قرار گرفته اند،‌ بسیار محدود بوده است، به طوری که اکثراً این تلفیق و یکپارچه سازی در مورد رویکردهای شناختی- رفتاری، مورد بررسی قرار گرفته است (دی سوزا و رودریگو[45]، 2004؛ احمدی و کجباف[46]  2012؛ بیان زاده، بولهری، دادفر و کریمی کیسمی، 1383؛ مرادی، کلانتری، نشاط دوست و مولوی، 1383؛ مجاهد، کلانتری، مولوی، نشاط دوست و بخشانی، 1388). با اینحال، هنوز رویکردهای مشاوره و روان درمانی بسیاری وجود دارند که زمینه های بالقوه ی مناسبی برای یکپارچه سازی عقاید مذهبی و معنوی مراجعین را دارند. این پژوهش برای نخستین بار به ارزیابی استفاده از عقاید مذهبی و معنوی در جریان روان نمایشگری پرداخته و سعی دارد اثربخشی این مداخله را در ارتقاء سطح شادی، لذت و سلامت روان دانشجویان، مورد بررسی قرار دهد. همچنین به منظور ارائه ی تبیینی جامع از روابط بین متغیرهای نگرش مذهبی، شادی، لذت و سلامت روان در میان جمعیت دانشجویان، در پژوهش حاضر برای نخستین بار، مدل ساختاری روابط بین این متغیرها براساس پیشینه ی نظری و پژوهشی، ارائه و مورد بررسی قرار گرفته است. 1-4  اهداف پژوهش

1. تعیین اثربخشی کلی مداخله‌ی روان نمایشگری با محتوای معنوی، برافزایش میزان شادی، لذت و سلامت روان دانشجویان دانشگاه اصفهان در مرحله پس آزمون و پیگیری.
2. تعیین اثربخشی مداخله‌ی روان نمایشگری با محتوای معنوی، بر افزایش میزان شادی دانشجویان دانشگاه اصفهان در مرحله‌ی پس آزمون و پیگیری.
3. تعیین اثربخشی مداخله‌ی روان نمایشگری با محتوای معنوی، برافزایش میزان لذت دانشجویان دانشگاه اصفهان در مرحله‌ی پس آزمون و پیگیری.
4. تعیین اثربخشی مداخله‌ی روان نمایشگری با محتوای معنوی، بر افزایش میزان سلامت روان دانشجویان دانشگاه اصفهان در مرحله‌ی پس آزمون و پیگیری.
5. تعیین رابطه‌ی بین نگرش مذهبی و شادی دانشجویان دانشگاه اصفهان.
6. تعیین رابطه ی بین نگرش مذهبی و لذت دانشجویان دانشگاه اصفهان.
7. تعیین رابطه‌ی بین لذت و شادی دانشجویان دانشگاه اصفهان.
8. تعیین رابطه ی بین لذت و سلامت روان دانشجویان دانشگاه اصفهان.
9. تعیین رابطه ی بین شادی و سلامت روان دانشجویان دانشگاه اصفهان.
10. تعیین برازش مدل ساختاری رابطه ی بین نگرش مذهبی، شادی، لذت و سلامت روان در دانشجویان دانشگاه اصفهان.

    1-5  فرضیات پژوهش

1. مداخله‌ی روان نمایشگری با محتوای معنوی، مجموع شادی، لذت و سلامت روان گروه آزمایش را در مرحله‌ی پس آزمون و پیگیری، نسبت به گروه کنترل، افزایش می‌دهد.

• بلوغ نکاح (قران کریم سوره نساء آیه 6 )
• بلوغ حُلم (قران کریم سوره نور آیه 58-59)

3) بلوغ اَشد(قران کریم سوره یوسف آیه 22 سوره انعام آیه 152) مفسران گفته اند مراد از بلوغ نکاح رسیدن کودک به سنی که در آن توانایی ازدواج پیدا شود و منظور از بلوغ حلم رسیدن به اوان بلوغ جنسی است و منظور از بلوغ اشد رسیدن به سنی دانسته اند که در آن قوای جسمی و عقلی به رشد شکوفایی می رسد. (هر عاملی بلوغ،1370: 42) بر اساس نظر مشهور فقهای امامی سن بلوغ پسر 15 سال قمری است در دختر پایان 9 سال می باشد.فقهای عظام شیعه اثنی عشری درباره بلوغ سخنان متفاوت بیان فرموده ضابطه ی تشخیص بلوغ کودکان را در پنج موضوع روئیدن موی برعانه، بیرون آمدن منی سن حلم و محتلم شدن در پسران و حیض در دختران و نهایتا حمل را «علامت بلوغ» و جمع دیگر همین ها را «بلوغ» دانسته اند. (مفتاح الکرامه،1367: 235)

1-1-2-2-3 مفهوم بلوغ از منظر روان شناسی

بلوغ در روان شناسی اهمیت ویژه ای دارد اگر تعیین حدود بلوغ در تغییرات فیزیکی و جسمی در جریان تحویل کار آسانی است،بر عکس تعیین دقیق سر حدات نوجوانی از نظر روانی،عاطفی که از مرزهای بلوغ جسمانی فراتر است،امری پیچیده به نظر می رسد. (روان شناسی ژنتیک، 1362: 166) که در واقع نتیجه گیری از وضعیت موجود این است که بالاترین سن به عنوان ضابطه قرارگیرد که در روان شناسی نیز این امر مد نظر قرار گرفته است وبلوغ علاوه برحالات جسمانی به حالت روانی نیز توجه می شود که همان تشخیص مسایل روز مره و پیامدهای اعمال انجام شده نوجوانان می باشد که کاری که انجام می دهند چه پیامدهای مثبت و منفی را در بردارد .

1-1-3  مفهوم نوجوانی

1-1-3-1  مفهوم لغوی نوجوانی

نوجوانی یک دوره بحرانی است که در آن بلوغ اتفاق می افتد از نظر لغوی بلوغ در فرهنگ فارسی به معنی رسیدن رسیدن به سن رشد مرد شدن زن شدن سازمان جهانی بهداشت نوجوانی را به سنین 11 تا 16 اطلاق می کند . این دوره منشاء تغییرات زیادی در وجود شخص است و موجب می شود که شخص به گونه ای متفاوت رفتار و احساس کند . نگاه نوجوان نسبت به جهان تغییر می کند و گاه دچار تشویش و نگرانی می شود . تصمیم گیری برایش مشکل می شود که این عوامل موجب بروز مشکلاتی در برخورد وی با خانواده و جامعه می شود . بلوغ دوران بحرانی انتقال از مرحله ای کودکی به بزرگسالی و زمان اکتساب قدرت باروری است . دوره ای که تغییرات تکاملی در مغز و غدد بدن باعث تغییرات جسمانی روانی روحی و رفتاری می شود . (مریم حسینی، 1367: 22) به طور مجموع در لغت نامه دهخدا نوجوان پسر امر وی که هنوز خطش ندمیده باشد (لغت نامه دهخدا،1350: 61) در فرهنگ لغت عمید به کسی که تازه به سن جوانی رسیده تازه جوان گویند .( لغت نامه عمید،1368)

1-1-3-2  مفهوم اصطلاحی نوجوانی

در تعیین دوره ی نوجوانی گریزی نیست جز اینکه ابتدا تعریف نوجوانی از نظر اصطلاحی آورده شود سپس محدوده سنی نوجوان مشخص گردد. نوجوانی معرف تغییر عمیقی است که در افراد پدید می آید و بر اثر آن کودک از حال و هوای کودکی خارج می شود و وارد دنیای بزرگ تر ها می گردد . از همین روی صاحب نظران دوره نوجوانی را حد فاصل بین کودکی و جوانی می دانند . نوجوان ازیک سو در حال گسیختن پیوندهای خود با دوره کودکی است و از دیگر سو شیفته دستیابی به استقلال جوانی و بزرگسالی است ولی به طور کامل نه این است نه آن . لذا این دوره دارای طیفی وسیع است که با بخشی از قلمرو کودکی مرتبط می شود و در انتهای طیف به دنیای جوانی پهلو می زند . (نوری، 1354: 14) وچون در این دوره فرد دیگر کودک است نه به درستی بالغ شده است برخی این دوره را دوره بی سروسامانی روحی دانسته اند .

1-1-3-2-1 مفهوم نوجوانی از منظر حقوقی