1-11-3مفهوم جرم از نظر علمای حقوق کیفری علمای حقوق کیفری هریک جرم( بزه )را به گونه ای تعریف کرده اند هریک از این تعاریف با تمام ژرفکاوی اغلب از گرایشهای نظری مکتب های خاصی ملهم شده است. بنا به تعریف گاروفالو یکی از بنیادگذاران دانش جرم ششناسی جرم عبارت است از  تعرض به احساس اخلاقی بشر  یعنی جریحه دار کردن آن بخش ازحس اخلاقی که احساسات بنیادی نوع خواهانه یعنی شفقت و درستکاری را شامل می شود،2(اردبیلی 1379 ،119)همچنین کارارا که بیشتر به اوصاف یعنی جرم توجه  داشته است جرم را ((نقص یکی از قوانین دولت ناشی از فعل خارجی انسان که ایفای وظیفه یا اعمال حقی آنرا تجویز نکنند و مستوجب کیفر باشد)) تعریف نموده است. و حقوقدانان فرانسوی جرم را اینگونه تعریف نموده اند که در این تعریف علاوه بر عنصر قانونی و مادی عنصر روانی جرم نیز منظور شده است .(( جرم عبارت است از تجلی خطاکارانه شخص بر خلاف حق که قانون برای آن کیفری تعیین کرده است)). 1-11-4 مفهوم جرم از دیدگاه اسلام از دیدگاه اسلام افعالی جرم تلقی می شود  که مغایر با احکام یا اوامر و نواهی باری تعالی باشد. این افعال در قرآن کریم به نام های مختلف از قبیل سوء،سیئه،ثم ،جناح و…منظور است از این دیدگاه جرم عبارت است از  رفتار خلاف مصالح و منافع فردی و اجتماعی که علیه آن مراجع قضائی ناشی از قدرت و حاکمیت احکام الهی کیفری تعیین کنند1.( اردبیلی 1379 ،120) 1-11- 5 تعریف جرم اداری جرم اداری که آن را در برابر سلامت اداری بکار می برند امری پیچیده ،پنهان و متنوع است ،از این رو ازآن جرم اداری تعاریف متعددی ارائه شده است از جمله: بند اول : تعریف بانک جهانی و سازمان شفافیت بین المللی از جرم اداری جرم اداری سوء استفاده از اختیارات دولتی ، اقدامات عمومی برای کسب منافع شخصی است،که این نوع تعریف مراد توافق عمومی در جهان است. به طور ضمنی فرض شده است که مجموعه ای از قوانین و ضوابط مدون اداری وجود دارد که  چارچوب فعالیت های مجاز اداری را تعیین می کند،هرگونه رفتار اداری که مغایر این قوانین باشد ودر آن انتفاع  شخصی مطرح باشد، جرم اداری تلقی می شود. چنین تعریفی وقتی جامع است که قوانین و حدود آن کاملا واضح و فراگیر باشد.2(ذاکر صاحی 1391،14) بند دوم:تعریف فساددر  ماده 15قانون ارتقاء سلامت نظام اداری فساد(جرم)در این قانون هر گونه فعل یا ترک فعل است که توسط هر شخصی حقیقی یا حقوقی  به صورت فردی ،جمعی یا سازمانی که عمدا و با هدف کسب  هر گونه منفعت یا امتیاز مستقیم یا غیر مستقیم برای خود یا دیگری  با نقص  قوانین و مقررات کشوری انجام می پذیرد یا ضرر وزیانی را به اموال ، منافع ،  منابع  یا سلامت و امنیت عمومی و یا جمعی از مردم وارد نماید  نظیر ارتشا،اختلاس، تبانی،سوءاستفاده از مقام یا موقعیت اداری ،سیاسی ،امکانات یا اطلاعات،دریافت پرداخت های غیر قانونی از منابع عمومی و انحراف از این منابع  به سمت غیر قانونی ،جعل، تخریب یااختفاء اسناد در سوابق اداری مالی3.(ماده 1 قانون ارتقاء سلامت نظام اداری و مقابله با فساد) بند سوم : مفهوم جرم اداری (فساد اداری) جرم اداری حالتی است که در مقام اداری که بر اثر تخلفات مکرر ومستمر کارکنان به وجود آید وآن را از کارایی مطلوب و اثر بخشی  مورد انتظار باز می دارد .بنابراین  تخلفات اداری باعث فساد اداری می شوند و در واقع تخلفات اد اری علت و فساد اداری معلول است.  البته هر تخلفی باعث جرم اداری نمی شود بلکه باید ویژگی های خاصی داشته باشد که مهم ترین آنها مکرر بودن،استمرار داشتن  ، نهادینه بودن و تاثیر زیاد داشتن در سطوح مختلف سازمانی است .جرم اداری در سطوح مختلف مدیریتی ، با رده های مختلف کارمندان رابطه قوی دارد، زیرا جرم اداری در رده های بالای سازمان ومدیران مالی نیاز به کمک  و هماهنگی رده های میانی و عملیاتی نظام اداری دارد که این امر ویژگی نهادینه بودن جرم اداری را گسترش می دهد1.( سراج 1390 ،4) 1-12- تقسیم بندی انواع جرم (فساد) اداری بند اول :جرم (فساد )تصادفی درجه شیوع جرم در جوامع مختلف متفاوت استواز درجه کم تا زیاد تا درجه بسیار رایج و قاعده مند تغییرمی کند. اگر جرم کم باشد به آسانی قابل کشف ،مجازات ونابودی است اما وقتی جرم در جامعه بسیار رایج شود و به صورت قاعده مند در آید احتمال کشف و مجازات کاهش و انگیزه ها ی جرم افزایش می یابد زیرا بر خلاف حالت اتفاقی طرفین تمایلی به گزارش کردن خلاف ندارند. هرجا (فساد)قاعده مند باشد، نهادها قوانین و ضوابط رفتاری غارتگری دیوان و کارگزاران دولتی تطابق می یابند . در این حالت رشوه نیز می تواند باعث کند شدن رسیدگی به پرونده ها و کاهش احتمال مجازات شود یکی از متفکران به نام هربرت و رلین فساد (جرم )اتفاقی را به انجام خطا در بازی فوتبال تشبیه نموده است که داور با ارئه یک کارت بازیکن را  جریمه می کند، در حالی که فساد قاعده مند (حاد) مانند تشویق خشونت در بازی فوتبال است  به طوری که تغییر ماهیت می دهد و به ضد خود یعنی عامل تفریح تبدیل می شود، این شکل از جرم توسعه اقتصادی بسیاری از کشورهای در حال توسعه را تهدید می کند .2(کیانی منش 1391، 7)

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...