الف   اوصاف حقوق مادی این اوصاف، در نقطه مقابل ویژگی های حقوق معنوی پدیدآورنده قراردارد. مالکیت معنوی اصل است و حقوق مادی فرع بر این حقوق است و از آن تراوش می کند. خصیصه های حقوق مادی پدیدآورنده می توان به شرح ذیل خلاصه کرد:  قابل انتقال بودن از نظر حقوقی، مال پدیدۀ حقوقی است که قابلیت تملک دارد، می توان رابطۀ حقوقی یعنی مالکیت بر آن مال را به دیگری، انتقال داد؛ مثل حق و امتیاز مادی یک اختراع، ویژگی این حقوق، قابلیت انتقال به غیر می باشد. مواد 5 و12و18 ق.ح.ح.م.م.ه، ماده 12 ق.ث.ع.ا، ماده 1 قانون ترجمه و تکثیر1352 مؤید قابل نقل و انتقال بودن حقوق مادی می باشد، که این انتقال ممکن است معوض یا مجانی باشد همچنین قابل انتقال از طریق ارث و وصیت باشد. بطور مثال: اجازه پخش موسیقی یک خواننده یا قاری قرآن از صدا و سیما یا اجازه ترجمه اثر یا استفاده از اثر تولید شده در کارهای علمی، ادبی و هنری. 2-محدودیت زمانی سیاست حمایتی دولت ها در دنیای معاصر و فراهم ساختن زمینه انتقال سریع دانش و تکنولوژی و اطلاعات علمی و جلوگیری از پیدایش قطب های انحصاری دانش و اطلاعات فنی و حمایت اقشار وسیع نیازمند جامعه موجب شده است که محدودیت هایی اعمال شود. کشورها هم معمولاً به تناسب شرایط اقتصادی، علمی و تکنولوژی خویش محدودیت زمانی متفاوتی را پیش بینی می کنند. بنابرابن باید گفت، حقوق مادی پدیدآورنده، موقت است. علت این امر این است که آفرینۀ صنعتی و ادبی و هنری برای استفاده عموم پدیدآمده است و آفرینه ای که باقی می ماند کم کم جزء دارایی فکری و معنوی جامعه می شود. بنابراین پس از مدتی که بهره برداری مادی از آفرینۀ منحصر به پدیدآورنده و بازماندگان او بوده و پس از اینکه آنان به قدر کافی از آن بهره مند شدند، باید حقوق فردی نسبت به آفرینه به نفع حقوق جامعه ساقط شود و همگان بتوانند از آن برخوردار گردند.[197]  محدودیت مکانی معمولاً کشورهای در حال توسعه و نیازمند دانش فنی و علمی برای آثار فکری و علمی تولید شده در خارج مرزها حمایت های قانونی لازم را پیش بینی نکرده اند. در مقابل کشورهای صادرکننده در جستجوی تعمیم سیاست های حمایتی در بیرون از مرزها می باشند. در ایران نیز مواد 22ق.ح.ح.م.م.ه ، ماده 16 قانون حمایت از نرم افزارهای رایانه ای و مواد 3 و 4 ق.ث.ع.ا سال 1310 به ذکر این مورد پرداخته است. ب اوصاف حقوق معنوی چهرۀ معنوی حقوق فکری که ویژۀ مبتکر است فاقد اوصاف چهرۀ مالی است. بدین ترتیب این چهرۀ حقوق فکری از لوازم شخصیت پدیدآورنده تلقی شده و هیچ گاه از او جدا نخواهد شد. این حق برای مخترع و مؤلف در ماده 4 کنوانسیون پاریس و ماده 6 کنوانسیون برن[198] شناخته شده است. در ماده ی 4 ق.ح.ح.م.م.ه دو ویژگی آن بیان شده: «حقوق معنوی پدیدآورنده محدود به زمان ومکان نیست و غیرقابل انتقال است.» بنابراین حقوق معنوی در هر دو حوزۀ صنعتی و ادبی و هنری دارای ویژگی های محدود زیر است :     1 – غیرقابل انتقال بودن یعنی حمایت از شخصیت پدیدآورنده اقتضاء می کند حقوق معنوی او بعد از مرگ به وسیلۀ کسانی که قائم مقام او هستند، اعمال شود و از طرفی نباید حقوق مزبور با فوت پدیدآورنده از بین برود.[199] حقوق معنوی قابلیت واگذاری ندارد و بطور الی الابد و دائم به پدیدآورنده تعلق دارد؛ مثل شاهنامه که برای همیشه به نام فردوسی خوانده شده و خواهد شد.[200] وابستگی میان حقوق معنوی و پدیدآورنده مانع از انتقال پذیری این حقوق می گردد به همین دلیل ماده 4 ق.ح.ح.م.م.ه مصوب 1348 مقرر می دارد: « حقوق معنوی پدیدآورنده محدود به زمان و مکان نیست و غیرقابل انتقال است.» این حکم قانونگذار موافق با حکم عقل و منطق می باشد، زیرا اگر شخصی اقدام به خلق یک آفرینۀ ادبی یا صنعتی نماید و می تواند نام و مشخصات خود را مخفی نگاه دارد و مایل نباشد که نام وی برای عموم فاش گردد ولی هرگز نمی تواند این حق را به دیگری به صورت معوض یا بلاعوض، انتقال دهد؛ زیرا حقوق معنوی با شخصیت و اشتهار وی عجین شده است و بعد از فوت وی نیز ورثه می توانند در برابر تجاوز به این حق، از مخترع و مؤلف دفاع کنند و اگر مخترع وارثی نداشته باشد، در ایران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در اینگونه موارد، به قائم مقامی مخترع و مؤلف از حقوق معنوی وی دفاع خواهد کرد. (ماده 26 ق.ح.ح.م.م.ه)  عدم محدودیت زمانی حق معنوی دائمی است و با مرور زمان ساقط نمی شود؛ به عبارت دیگر حقوق معنوی برای همیشه حتی پس از مرگ صاحب آفرینه بنام او جریان داشته و معرف شخصیت پدیدآورنده می باشد. ماده 6 قانون فرانسه 1957 و همچنین عبارت ماده 4 ق.ح.ح.م.م.ه ایران که جامع می باشد، عدم شمول مرور زمان را در مورد این حقوق توصیف کرده است.  عدم محدودیت مکانی

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...