اشاره کرد. تغییرات همچنین می توانند در صورت شناسایی به موقع و مدیریت صحیح، عامل ایجاد تاثیرات مثبت از جمله استفاده از علم روز دنیا و تکنولوژی، مهندسی ارزش و غیره در پروژه های ساخت باشند. مدل سازی اطلاعات ساختمان(BIM)، مزایای قابل توجهی در هماهنگی تغییرات یک مدل را ارائه می­دهد. این سیستم یک تحول انقلابی است که به تغییر صنعت معماری، مهندسی، ساخت و ساز  سرعت بخشیده است که عدم بکارگیری گسترده آن در کشور ما، می تواند دلیلی بر ناکافی بودن تحقیقات صورت گرفته در این زمینه باشد. از اینرو در این پژوهش تلاش می شود با بررسی وضعیت پروژه های شرکت های پیمانکاری، میزان انحراف از زمان و هزینه اولیه آنها را که ناشی از تغییرات و دوباره کاری ها می باشند شناسایی شده و به عوامل مربوط به پیمانکار در ایجاد دوباره کاری و تغییرات پی برده و با مطالعه درخصوص زمینه های کاربرد BIM در مدیریت پروژه های ساختمانی، به بررسی الزامات و بسترهای لازم برای به کارگیری آن در شرکت های پیمانکار جهت مدیریت تغییرات و دوباره کاری ها و جلوگیری از انحرافات زمان و هزینه ناشی از آنها پرداخته شود. در این پژوهش ابتدا بروش کاربردی به توسعه دانش مدل سازی اطلاعات ساختمان( BIM ) در شرکت های پیمانکاری به جهت اجتناب از دوباره کاری ها ومدیریت زمان و هزینه پروژه های ساختمانی، با تاکید بر پروژه های درمانی، پرداخته می شود و سپس از نظر نحوه گرد آوری داده ها، روش تحقیق توصیفی- پیمایشی برگزیده شده که با تهیه و تنظیم پرسشنامه و تحلیل آنها به روش SPSS به بررسی شرایط موجود در کشور پرداخته شود، نتایج نشان می دهد بکارگیری BIM با توجه به شرایط موجود توجیه مناسبی برای شرکت های پیمانکاری به لحاظ اجتناب از هزینه های دوباره کاری و تاخیرات زمانی دارد.
 
واژه‌های کلیدی: مدیریت،  زمان و هزینه،  تغییرات، دوباره کاری، مدل سازی اطلاعات ساختمان (BIM) ، شرکت های پیمانکاری ساختمان.
 
فهرست مطالب
1.فصل اول: مقدمه 1
1-1- بیان مساله 2
1-2- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق 3
1-3- سوالات تحقیق 6
1-4- فرضیه‏های تحقیق 7
1-5- اهداف تحقیق 7
1-6- هدف کاربردی 7
1-7- نوع روش تحقیق 8
1-8- روش گردآوری اطلاعات 8
1-9- محدوده تحقیق 9
1-9-1- قلمرو موضوعی تحقیق 9
1-9-2- قلمرو زمانی تحقیق 9
1-9-3- قلمرو  مکانی تحقیق 10
1-9-4- جامعه آماری : (N) 10
1-9-5- نمونه آماری، تعیین اندازه ی نمونه و روش نمونه گیری 10
1-9-6- روش های تجزیه و تحلیل اطلاعات 11
1-9-7- فلوچارت گام به گام فرایند تحقیق 11
2.فصل دوم: پیشینه و مفاهیم نظری تحقیق 12
2-1- مقدمه 13
2-2- بخش اول: بررسی علل تغییرات و دوباره کاری ها در فاز اجرای پروژه های ساخت 14
2-3- تغییرات در پروژه 15
2-3-1- انواع تغییرات معمول در پروژه 16
2-4- تغییرات در مراحل مختلف یک پروژه عمرانی 17
2-4-1- علل تغییر 19
2-5- بررسی تاثیر تغییرات 21
2-5-2- اثرات مستقیم تغییر 22
2-5-3- اثرات غیر مستقیم تغییر 22
2-5-4- جنبه های مختلف تغییر 23
2-5-5- تخریب و دوباره کاری ها 24
2-5-6- تاثیر مستقیم بر برنامه 26
2-5-7- اثرات غیر مستقیم یا تبعی 26
2-5-8- مدیریت تغییر 27
2-6- کنترل یکپارچه تغییرات 28
2-7- طبقه بندی تغییرات در بخش های اصلی حوزه ساخت و ساز 29
2-8- مدیریت تغییر در پروژه های ساخت 30
2-8-1- تشخیص تغییر 31
2-8-2- بررسی و پیشنهاد تغییر 31
2-8-3- تصویب تغییر 31
2-8-4- اجرای تغییر 31
2-8-5- آنالیز تغییر 32
2-9- تاثیر مدیریت فرآیند طراحی بر بروز دوباره کاری های اجرا و هزینه های مربوطه 33
2-10- بخش دوم: مدلسازی اطلاعات ساختمان 35
2-10-2- مفهوم مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM) چیست؟ 37
2-11- تاریخچه مدلسازی اطلاعات ساختمان 39
2-11-1- طراحی اصلی 39
2-11-2- روش دوبعدی CAD اولیه 40
2-11-3- روش های متداول طراحی 40
2-11-4- مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM) 41
2-11-5- الگوهای اشیاء و اجزاء در یک مدل BIM از چه طریق قابل دستیابی هستند؟ 45
2-12- بکارگیری سیستم مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM) در مدیریت ساخت 47
2-12-2- روش های اصلی بکارگیری سیستم مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM) 49
2-13- تفاوتهای اصلی مدلهای دو بعدی با سیستم سه بعدی BIM 50
2-14- طراحی در سیستم مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM) 53
2-15- کاربردهای سیستم مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM) 56
2-15-1- تجسم طرح 57
2-15-2- مرور مراحل ساخت و کمک به طراحی 57
2-15-3- برنامه ریزی تجهیز کارگاه 58
2-15-4- برنامه زمان بندی و توالی عملیات ساخت 58
2-15-5- تخمین هزینه ساخت 59
2-15-6- یکپارچه سازی اطلاعات پیمانکاران جزء و تامین کنندگان 59
2-15-7- هماهنگی بین سیستم ها 59
2-15-8- پیاده سازی طرح و عملیات کارگاهی 60
2-15-9- پیش ساختگی 60
2-15-10- بهره برداری و نگهداری 61
2-16- چالشهای پیش روی سیستم BIM 61
2-17- هزینه های بکارگیری تکنولوژی BIM 62
2-18- نرم افزارهای کاربردی برای بکارگیری سیستم BIM 63
2-19- کابرد سیستم BIM برای دانشجویان 65
2-20- آینده پیش روی سیستم BIM در صنعت ساختمان سازی 65
2-21- نقش سیستم BIM در ارتقای کیفیت ترمیم و بهسازی ساختمانها 68
2-22- مهمترین مزایای بکارگیری سیستم مدلسازی اطلاعات ساختمان در مدیریت پروژه و کنترل ساخت 70
2-23- خواص مدلسازی ساختمان با بهره گرفتن از سیستم BIM 73
2-24- خلاصه فصل 74
3.فصل سوم: روش پیشنهادی برای حل مساله 75
3-1- مقدمه 76
3-2- متدولوژی یا روش شناسی تحقیق 76
بخش اول: جمع آوری و پردازش داده ها 76
3-3- تعریف مفاهیم و متغیرها 76
3-3-1- متغیر کمی 77
3-3-2- متغیر کیفی 77
3-3-3- جامعه و نمونه آماری 77
3-3-4- روش های برآورد حجم نمونه 78
3-4- جمع آوری داده ها 79
3-4-1- استفاده از اطلاعات و مدارک موجود 79
3-4-2- مصاحبه 80
3-4-3- پرسشنامه 81
3-5- پردازش و تفسیر داده ها 82
3-6- متدولوژی یا روش شناسی تحقیق 83
3-7- ابزار گردآوری داده ها 83
3-7-1- جامعه آماری 83
3-7-2- پرسشنامه 84

فصل چهارم: ارزیابی کارکردهای خاص مدلسازی اطلاعات ساختمان، تجزیه و تحلیل پرسشنامه 85
4-1- مقدمه 86
4-2- کارکردهای سیستم مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM) 86
4-2-1- بهینه سازی طراحی ساختمان با بهره گرفتن از BIM 87
4-2-2- بصری سازی (Visualization) ساختمان با بهره گرفتن از BIM 89
4-2-3- بهره گیری از روشنایی روز (Daylighting) با بهره گرفتن از BIM 92
4-2-4- آنالیز و تحلیل مصرف انرژی در ساختمان با بهره گرفتن از BIM 94
4-2-5- مدیریت مشخصات ساختمان با بهره گرفتن از BIM 96
4-2-6- کاهش اتلاف و هدرروی بهره وری در صنعت ساخت با بهره گرفتن از BIM 98
4-2-7- تحلیل مصرف انرژی با بهره گیری از مدلسازی اطلاعات ساختمان 99
4-3- بخش دوم: تجزیه و تحلیل پرسشنامه 102
4-4- یافته های توصیفی 102
4-4-1- روایی و پایایی ابزار 102
4-4-2- سوالات بخش اول: اطلاعات سازمانی 103
4-4-3- بررسی تغییرات در پروژه های عمرانی 106
4-4-4- مدیریت تغییرات با بهره گرفتن از BIM 112
4-4-5- بسترهای لازم برای بکارگیری BIM در شرکت های پیمانکاری ساختمان 119
4-4-6- آزمون فرضیات 121
5.فصل پنجم: جمع‌بندی و پیشنهادها 129
5-1- مقدمه 130
5-2- جمع بندی 130
5-2-1- مزیتهای BIM 131
5-2-2- فواید استفاده از تکنولوژی 133
5-3- تاثیر مدیریت فرآیند طراحی بر بروز دوباره کاری های اجرا و هزینه های مربوطه 134
5-3-1- نتایج بدست آمده درخصوص تاثیر کاربرد مدلسازی اطلاعات ساختمان بر مدیریت زمان و هزینه و دوباره کاری ها در پروژه های عمرانی 135
5-4- فرضیه‏های تحقیق 137
5-1- نتیجه گیری 138
5-2- سخن آخر 138
5-3- ارائه پیشنهادها 139
مراجع 141
پیوست‌ها 146
 
 
فهرست شکل‌ها
شکل 2-1 نمودار ارتباط بین تغییرات در پروژه و هزینه انجام تغییرات 21
شکل 2-2 نمودار پیگیری دوباره کاری ها 25
شکل 2-3 توزیع هزینه و دوباره کاری ساخت های با کیفیت پایین بین منشاء عوامل. 34
شکل 2-4 مدلسازی اطلاعات ساختمان (Building Information Modeling) 36
شکل 2-5 الگوریتم اسناد قراردادهای ساختمانی 37
شکل 2-6 مفهوم سیستم مدلسازی اطلاعات ساختمان 39
شکل 2-7 فرایند مدلسازی اطلاعات ساختمان در سیستم BIM 43
شکل 2-8 بکارگیری سیستم اطلاعاتی سه بعدی توسط WPI (Brault et al., 2005, WPI) 45