تشکر و قدردانی پس از سپاس و ستایش پروردگار متعال که توفیق انجام این پژوهش را بر من میسر گردانید بر خود لازم می­دانم که از همه کسانی که در تهیّه این اثر علمی یاری­ام نموده اند سپاسگزاری نمایم. نخست از اساتید گرانقدر جناب آقای دکتر نیکخواه که به عنوان استاد راهنمای اول و سپس از دکتر جوادی  به عنوان استاد راهنمای دوّم که با نهایت متانت و بردباری در رفع کاستی­ها و اشکالات یاری و راهنمایی­ام نمودند، بی­نهایت سپاسگزارم. هم­چنین از اساتید داور جناب آقای دکتر علیپور به عنوان داور خارجی و جناب آقای دکتر جعفرزاده به عنوان داور داخلی که داوری این پایان­نامه را قبول زحمت فرمودند بی­نهایت سپاسگزارم. هم­چنین از خانواده­ی مهربان و دوستان عزیزم که طیّ تهیّه این پایان­نامه همواره پشتیبان و سبب دلگرمی من بوده ­اند و نیز تمامی اساتید گروه که فضایل علمی و اخلاقی ایشان درس­های بسیار به من آموخت، نهایت تشکّر و قدردانی را دارم. در پایان امید دارم که ثمره­ی این تلاش، خدمتی برای همه­ی بانوان متعهد و ایثارگر این مرز و بوم به شمار آید که بانوی بزرگوار اسلام حضرت فاطمه­ی زهرا «س» را الگو و اسوه خویش قرار دادند. چکیده موضوع مورد بحث در این رساله تابعیت زن و کودک در نظام حقوقی ایران است که قانون تابعیت ایران با قبول اصل وحدت تابعیت در صورت تحمیل تابعیت شوهر خارجی بر زن ایرانی، این زن تابعیت ایرانی خود را از دست خواهد داد همچنین فرزند حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی با توجه به حکم مندرج در بند 4 ماده 976 قانون مدنی، را باید ایرانی تلقی نمود حضور اتباع خارجی در ایران و اتباع ایرانی در خارج از کشور، ازدواج­های متعددی بین زنان ایرانی و مردان تبعه کشور خارجی را دربرداشته و در آینده نیز امکان اینگونه ازدواج­ها وجود دارد. با توجه به مشکلات ناشی از این ازدواج­ها این سوال مطرح می­شود که چگونه می­توان اصل وحدت تابعیت و تأثیرات آن را بر تابعیت زنان ایرانی به گونه­ای هماهنگ نمود که حقوق زنان ایرانی مزدوج با اتباع خارجی چه در داخل و چه در خارج از کشور و حقوق فرزندان حاصل از این ازدواج­ها رعایت گردد. در این رساله پس از بررسی همه جانبه موضوع، مشکلات عملی و ارائه راهکارها به این نتیجه می­رسیم که تغییر قانون ایران، از لحاظ رعایت اصل وحدت تابعیت خانواده و حقوق شهروندان ایرانی را در داخل و خارج از کشور درمورد زنان ایرانی مزدوج با اتباع خارجی و فرزندان حاصل از این ازدواج­ها در قانون مدنی ایران الزامی است مجلس برای حل این مشکلات دست به کار شده است اما در مسیر اعطای تابعیت ایرانی به این افراد، چالش­های اساسی وجود دارد. کلیدواژه­ها: تابعیت، ازدواج، کودکان، حقوق ایران