3- مقررات و تشکیلات ساماندهی صنایع از نظر مدیریت شهری 4- مقررات و تشکیلات ساماندهی صنایع از نظر مدیریت شهرسازی با توجه به ملاحظات فوق، شناخت مسائل و مباحث مکانیابی، ساماندهی صنایع و خدمات شهری و جستجوی معیارها و ضوابط مربوط به آن، ضرورتاً مستلزم نوعی دیدگاه کل نگر و راهکارهای چند جانبه است. در واقع، مهم ترین نتیجه ای که از بررسی تجارب ساماندهی صنایع در ایران و جهان، به دست می آید این « راهبرد » اصلی است که : هر نوع دخالت آگاهانه و هدفمند در روند مکانیابی و ساماندهی صنایع و خدمات شهر، نیاز مبرم به یک « نگرش سیستمی » یعنی رویکرد جامع نگر، برنامه ریزی فرابخشی و مدیریت اجرایی مشترک دارد(سلطانی, 1371).

1-19-   پیوستگی متقابل شهر و صنعت

صنایع و خدمات فنی، از یکسو، مورد نیاز شهروندان هستند و برای تحرکو توسعه شهر مفیدند، و از سوی دیگر، صدمات و خسارات نسبتاً جدی به شهر و شهروندان وارد می سازند. بنابراین رابطه صنعت و شهر، موضوعی پیچیده و چند بعدی استو تعیین این که چه صنایعی باید و یا می توانند در شهر مستقر شوند ( صنایع مجاز)، و چه صنایعی نباید و نمی توانند در شهر حضور داشته باشند ( صنایع غیر مجاز) امری بحثانگیز و مورد اختلافنظر است(مظفر et al.). به طور کلی، سه دیدگاه عمده در زمینه نحوه نگرش به استقرار صنایع و خدمات در شهر وجود دارد که در زیر خلاصه شده است. دیدگاه های عمده در زمینه استقرار صنایع در شهر : الف- نظریه جذب صنایع ( دیدگاه اقتصادی ) : مکانیابی و استقرار در شهرها و مراکز جمعیتی به منظور برخورداری از زیرساخت های ارزان شهری بر اساسقانون حداکثر سود و حداقل هزینه ب- نظریه طرد صنایع ( دیدگاه زیست محیطی ) : دفع و نفی هر گونه فعالیت صنعتی از مناطق مسکونی و مراکز جمعیتی بر اساس ملاحظات افراطی زیست- محیطی با نظرات ضد تمدن صنعتی پ- نظریه گزینش صنایع ( دیدگاه توسعه پایدار ) : تلفیق صنعت و شهر بر اساس برنامه ریزی و ساماندهی بهینه، به منظور ایجاد سازگاری میان صنعت و شهر در راستای توسعه پایدار و همه جانبه در شرایط کنونی جهان معاصر، همراه با تکامل نظریه ها و روش های برنامه ریزی و توسعه، دیدگاه های صرف توسعه اقتصادی و رشد بی رویه صنایع، و یا نفی و طرد یک سویه صنعت از مراکز جمعیتی جای خود را به دیدگاه سومی داده و تلاش مجامع ملی و بین المللی توسعه، در این راستا بسیج شده است. بر پایه این نگرش، نظام بخشی به مناسبات کالبدی- اجتماعی شهر و پاسخگویی به نیازهای همه جانبه جامعه، نه با قبول بی چون و چرای توسعه صنعتی و نه با نفی و طرد صنعت میسر است. برای دستیابی به ،« توسعه پایدار » ، « رفاه اجتماعی » و « اعتلای کیفیت زندگی » راهی جز آشتی صنعت و شهر و جستجوی راه های بهتر برای تحقق آن وجود ندارد. از دیدگاه « توسعه پایدار شهری » امروزه به جای تأکید بر جداسازی صنایع از شهر، بیشتر توصیه می شود که زمینه ها و پیش شرط های لازم برای ایجاد هماهنگی میان صنعت و محیط شهر (کالبدی و اجتماعی)، از طریق تکامل تکنولوژی، توسعه تمهیدات کالبدی، گسترش طراحی شهری و ساماندهی فضایی، افزایش آگاهی و نظارت زیست محیطی، تقویت برنامه ریزی و مدیریت شهری و غیره فراهم گردد که این امر، به نوبه خود، مستلزم بازنگری در روش های شهرسازی و پذیرش انعطاف پذیری و پویایی در ضوابط منطقه بندی و مقررات ساماندهی صنایع است(ب. سلطانی, 1371).

1-20-     مرزبندی صنایع و خدمات  شهری و غیرشهری

نکته بسیار مهم از نظر برنامه ریزی و مدیریت شهری این است که همه فعالیت های صنعتی و خدماتی ارتباط ضروری و مستقیم با نظام کالبد فضایی شهر ندارند. در واقع بسیاری از فعالیت های تولیدی و خدماتی، اگرچه به طور غیر مستقیم با حیات شهر مرتبط هستند، ولی می توانند و گاه می یابد در خارج از حوزه کالبدی شهر مستقر شوند. این گونه صنایع مشمول ضوابط عام مکانیابی صنایع و مراکز خدماتی قرار می گیرند که معمولاً مقیاس ملی و فراشهری دارند و بنابراین از حوزه مسئولیت و دخالت مدیریت شهری خارج می شوند. اما مکانیابی و ساماندهی آن دسته از صنایع و خدمات فنی که ارتباط تنگاتنگ و ضروری با حیات و کالبد شهر دارد، وظیفه خاص برنامه ریزی و مدیریت شهری محسوب می شود که هدف نهایی آن انطباق دادن عملکرد  صنعت با محیط شهر و نیازهای شهروندان است. از این نظر لازم است که نوعی مرزبندی و تفکیک میان « صنایع غیر شهری » و « صنایع شهری » صورت گیرد، تا چارچوب مسئولیت، حوزه عمل و مداخل برنامه ریزی و مدیریت شهری در زمینه ساماندهی صنایع معلوم و مشخص گردد. بر پایه ملاحظات فوق، در این مطالعات، قلمرو تعاریف مربوط به فعالیت های تولیدی و خدماتی و دایره شمول پیشنهادات مربوط به ساماندهی آنها، به صورت زیر تدقیق و منظور شده است(فروزانفر, 1385).

1-20-1-    طبقه بندی صنایع به دو گروه کلی شهری و غیر شهری :

این تفکیک و دسته بندی، از یکسو، نوع ویژگی های صنایع و خدمات لازم و مفید برای شهر را مشخص می سازد و معیارهای دقیق تری برای تعیین صنایع مجاز و غیرمجاز به دست می دهد و از طرف دیگر وظایف خاص مدیریت شهری در زمینه ساماندهی صنایع و خدمات و نحوه همکاری با دیگر نهادهای مسئول را معلوم می کند. بدیهی است که تأکید اصلی پیشنهادات و توصیه ها معطوف به صنایع و خدمات شهری است.