1-2-8- آثار رشوه در اقتصاد برای تبیین و بررسی بیشتر این مسأله اول فساد را تعریف می کنیم. از فساد تعاریف مختلفی ارائه شده است، فساد را می توان در عمومی ترین حالت آن نادیده گرفتن قوانین و مقررات اداری جامعه دانست لذا به معنی نقض و شکستن قانون است و هر گونه قانون شکنی نیز جرم و مستحق مجازات و برخورد است. و فساد اقتصادی عبارت است از کلیه رفتارها و سوء رفتارهایی که سبب اختلال در نظم اقتصادی یا عملکرد بهینه مراکز اقتصادی در هر سطح آن می شود. و در هر فساد اقتصادی ما شاهد یک ارتباط متقابل هستیم. خریدار و فروشنده و یا عرضه و تقاضا، آنچه در این ارتباط تبادل می شود، فساد است و آنچه متقاضی لازم دارد باز هم چیزی جزء فساد نیست. ( محمودی، بی تا، ص7) در جامعه امروزی فساد اقتصادی بزرگترین مانع در راه رسیدن به توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور است زیرا قانونمندی ها را مختل می کند و زیر بناهای رشد اقتصادی را تضعیف می نماید و اثر زیانبار فساد اقتصادی، بیش از همه به قشر ضعیف و فقیر جامعه لطمه وارد می کند زیرا این اقشار بیشتر به منابع دولتی تکیه دارند و توانایی جبران هزینه های ناشی از رشوه خواری، کلاهبرداری و توزیع ناعادلانه امتیازات اقتصادی را ندازرند. بنابراین دولت می بایست از هر گونه اقدامی که فساد اقتصادی را تشدید می کند به شدت برخورد نماید تا زمینه رشد اقتصادی و اجتماعی کشور فراهم شود. عباس حاتمی در مقاله ای تحت عنوان اثرات فساد اقتصادی بر جامعه ایران می نویسد روش های زیر      می توانند فساد اقتصادی را به شرط اجرای دقیق آن توسط دولت (قواه سه گانه) در کشور ریشه کن نماید: 1- افزایش مسوولیت سیاسی دولت (حاکمیت) و پاسخگو بودن تمامی نهادهای حکومتی. 2- تقویت جنبه های مشارکتی جوامع شهری و حذف انحصارات سیاسی که باعث تقویت رانت های اقتصادی می شود. 3- ایجاد بخش خصوصی توانمند و قابل رقابت از طریق حذف انحصارات دولتی و شفاف سازی قوانین اقتصادی به ویژه مناقصات و مزایده های دولتی. 4- ایجاد موانع نهادینه بر سر راه قدرت مثل حسابرسی مدیران، تقویت فرهنگ نقد حاکمیت و آزادی بیان. 5- بهبود و توسعه مدیریت دولتی از طریق انتخاب مدیران شایسته براساس معیارهای استاندارد، اگر مدیران دولتی نوانمند و مسوولیت پذیر باشند فساد اقتصادی ریشه کن می شود. 6- عدم برخورد سیاسی با پدیده فساد اقتصادی و حفظ استقلال دستگاه های قضایی. 7- اعلام عمومی دارایی ها و حقوق و دستمزد تمامی مدیران دولتی، به طوری که مطبوعات آزادانه به حقوق مدیران دسترسی داشته باشند. ( حاتمی، 1384، ص1). و به طور کلی اگر بخواهیم فساد در کشور ریشه کن شود بایستی این ریشه کنی از بالا به پایین شروع شود، یعنی از مدیران عالی دولتی شروع شود و هیچکس در برابر مسوولیت خویش بی پاسخ نباشد و بعداً به مدیران رده پایین وکارکنان ادارات نیز سرایت نماید. ( نگارنده). 1-2-9- زیان ها و مفاسد رشوه رشوه یک پدیده شوم اجتماعی است و از مصادیق بارز فحشا و فساد محسوب می گردد. اضافه بر مفاسد فردی بزرگترین مانع اجرای عدالت اجتماعی و قانون به حساب می آید و رواج این عمل ناصواب موجب    می گردد که قانون به سود اغنیا و اقویا اجرا گردد و حقوق ضعیفان پایمال شود، زیرا مستمندان و طبقه متوسط قدرت پرداخت رشوه را ندارند و در نتیجه قوانین بازیچه تازه ای در دست اغنیا و اقویا برای ادامه ظلم و ستم و تجاوز به حقوق آنان (مستمندان و ضعیفان) خواهد شد. بدین سبب در هر جامعه ای رشوه نفوذ کند شیرازه زندگی جامعه از هم پاشیده می شود و تبعیض و بی عدالتی رواج می یابد، جالب آن که وقاحت رشوه یک امر فطری و عقلی است، به همین دلیل رشوه گیران تحت عناوین “حق و حساب” حق الزحمه و  “هدیه”، “انعام” این عمل را توجیه می کنند و مشروع جلوه می دهند ولی روشن است این تغییر نامها به هیچ وجه تغییری در ماهیت آن نمی دهد و در هر صورتی پولی که از این طریق گرفته می شود حرام و نامشروع است.( صداقت، 1390، ص2 ). در نهج البلاغه، داستان هدیه “اشعث بن قیس” بازگو شده است که برای پیروزی بر رقیب در محکمه امام علی (ع) به رشوه متوسل شد. شبانه ظرفی پر از حلوای لذیذ به رسم پیشکش به خانه علی (ع) آورد حضرت سخت برآشفت فرمود: سوگواران بر تو اشک بریزند (گریه کنند) ، آیا با این عنوان آمده ای که مرا فریب دهی و خدعه کنی؟ به خدا سوگند اگر هفت اقلیم را با آن چه در زیر آسمانهاست به من بدهند که پوست جوی از دهان مورچه ای به ظلم بگیرم، هرگز نخواهم کرد. دنیای شما از برگ جویده ای در دهان ملخ برای من کم ارزش تر است . علی (ع) را با نعمتهای فانی و لذتهای زودگذر چه کار؟…”  ( دشتی، 1386، خطبۀ 224، ص329 ). 1-2-10- راه های جلوگیری از رشوه راههایی برای جلوگیری از رشوه وجود دارد که می تواند به طرق زیر امکان پذیر باشد: 1- تلاش برای تحقق یافتن تعادل اقتصادی و توزیع عادلانه در جامعه.