نیاز به موضوع مناقصه به هر علتی می تواند مرتفع شود. مثلاً کالایی که قرار بود از طریق مناقصه خریده شود از سوی یکی از شرکت های دولتی به مناقصه گزار تحویل شود، در نتیجه نیازی به خرید آن کالا نباشد یا قرار بوده بیمارستانی در یکی از شهرهای مرزی ساخته شود اما در اثر وقوع جنگ و احتمال انهدام آن توسط دشمن موضوع مناقصه مرتفع شود.[138] 7-5-2 :  تغییرات زیادی در اسناد مناقصه لازم باشد و موجب تغییر در ماهیت مناقصه گردد تغییر در اسناد مناقصه، در واقع  تغییراتی شکلی است اما گاهی این تغییرات شکلی به قدری ممکن است اعمال شود که موجب تغییر ماهوی موضوع مناقصه گردد. مثلاً شرح کار یا مشخصات فنی بازرگانی یا استانداردها یا کمیت و کیفیت کالا یا مبلغ تضمین، مبلغ پیش پرداخت، برنامه ریزی انجام کار یا تحویل کالا یا معیارها و روش ارزیابی کیفی مناقصه گران به قدری تغییر می کند که نفس موضوع مناقصه را تحت الشعاع خود قرار داده و باعث استحاله مناقصه می گردد. در این صورت گریزی از لغو یا ابطال مناقصه از سوی کمیسیون مناقصه وجود ندارد.[139] 7-5-3 :  پیشامدهای غیر متعارف نظیر جنگ، سیل و مانند آن ها در این جزء تنها به مواردی معدودی از پیشامدهای غیر متعارف (حوادث قهری یا فورس ماژور) اشاره شده است. پس علاوه بر موارد فوق مواردی مانند انقلاب ها، اعتصاب های عمومی، شیوع بیماری های واگیردار، اتش سوزی های دامنه دار و مهار نشدنی، طوفان و حوادث مشابه خارج از کنترل مناقصه گر و مناقصه گزار را می توان از دیگر موارد بروز عوامل قهری و طبیعی به شمار آورد.[140] 7-5-4 :  رأی هیئت رسیدگی به شکایات به جز این موارد، در سایر موارد، الغای مناقصه به تشخیص و از اختیارات کمیسیون مناقصه می باشد اما این مورد خاص که مستند به رأی هیئت رسیدگی به شکایات است از اختیارات کمیسیون مناقصه خارج است. رأی هیئت ممکن است به سبب عدم رعایت هر یک از مواد ق.ب.م باشد. در حالی که اعلام کمیسیون راجع به لغو مناقصه:

• اولاً : رأی نیست بلکه یک تصمیم اداری است.
• ثانیاً : خارج از موادر مذکور در بند(ب) ماده 24 ق،ب،م. نمی تواند باشد.

حتی با توجه به بند(الف) ماده 8 ق.ب.م هیئت بررسی شکایات می تواند در اثر اعتراض مناقصه گر تصمیم کمیسیون را که مبتنی بر الغای مناقصه بوده ، به موجب رأیی که صادر می کند، لغو و به مناقصه اعتبار ببخشد.[141] 7-5-5:  تشخیص کمیسیون مناقصه مبنی بر تبانی بین مناقصه گران تبانی یعنی به هم ساختن و هم دست شدن برای اقدام به امری را می گویند. این کلمه در عربی استعمال نمی‌شود و مترادف آن در عربی مواضعه است که به معنی قرار گذاشتن با یکدیگر برای انجام دادن کاری است. ممکن است مثلاً مناقصه گران با تبانی هم قیمت را طوری پیشنهاد کنند که پس از پایان مناقصه و اعلام برنده اول و دوم، برنده مناقصه را با پرداخت مبلغی به دیگر مناقصه گران که قیمت را می خواستند بیشتر از او پیشنهاد کنند، در روند صحیح و اخلاقی و قانونی مناقصه اخلال ایجاد کنند.[142] مناقصه گزار بایستی تجدید یا لغو مناقصه را مطابق ماده 22 قانون برگزاری مناقصات، به آگاهی همه مناقصه گران برساند.

بند هشتم :  نحوه رسیدگی به شکایات

در مواد7 و 8 و 25 قانون برگزاری مناقصات نحوه رسیدگی به اعتراضات و شکایات مناقصه گران نسبت به اجرا نشدن موادی از قانون مذکور به ترتیب زیر تعیین شده است: مطابق بند(الف) ماده 25، چنانچه هر یک از مناقصه گران نسبت به اجرا نشدن موادی از قانون  برگزاری مناقصات اعتراض داشته باشد، می تواند به بالاترین مقام دستگاه مناقصه گزار شکایت کند. دستگاه مناقصه  گزار ( به استناد بند ب همان ماده) مکلف است در مهلت 15 روز کاری از تاریخ دریافت شکایت، رسیدگی های لازم را به عمل آورده و در صورت

[154] Ibid, Para.8.164 and 8.244- 8.246 [155] Panel Report on United States-Definitive Safeguard Measures on Imports of Wheat Gluten from the European Communities (US-Wheat Gluten), WT/DS166/AB/R, 22 December 2000, Para. 8.97-8.101 [156] Panel Report on US-Steel Safeguards, op. cit. Para. 10.310 and 10.312. [157] Panel Report on Argentina-Footwear, op. cit. Para. 8.251-8.254. [158] Ibid. Para. 8.254-8.263 and footnote 557. [159] Panel Report on US-Steel Safeguards, op. cit. Para. 8.377-8.381. [160] Ibid. Para. 10.429-10.430 and 10.517-10.521. [161] Panel Report on US – Lamb, op. cit. Para. 7.234-7.238; Appellate Body Report, para. 168 and 180; Appellate Body Report on US – Wheat Gluten, op. cit. para. 69-70; Appellate Body Report on US – Line Pipe, op. cit. Para. 215. This is generally known as the first step of the two-step approach for the non-attribution analysis established by the Appellate Body in the US-Wheat Gluten case. [162] Appellate Body Report on US-Wheat Gluten, op. cit. Para. 69; Appellate Body Report on US-Line Pipe, op. cit. Para. 217; Appellate Body Report on US-Lamb, op. cit. Para. 175. [163] See Appellate Body Report on US – Lamb, op. cit. Para. 178 –180; see also Appellate Body Report on US-Hot Rolled Steel, op.cit. Para. 223-228 [164] قضیه‌ی گلوتن گندم ماده‌ی گلوتن گندم یکی از فرآورده‌هایی است که از آرد گندم تولید می‌شود و به عنوان یکی از مواد اولیه در صنعت پخت نان بکار می‌رود و تنوع آن بستگی به کیفیت و پروتئین موجود در آن دارد. گلوتن در تولید نان غنی شده و نان چندغلّه بکار می‌رود. بین 15 تا 20 درصد این محصول در صنایعی غیر از صنعت تولید نان، مانند صنعت تولید غذای حیوانات استفاده می‌شود. در ایالات‌متحده 4 شرکت تولیدکنندگان این محصول بودند. امّا در اثر افزایش واردات این محصول تولید داخلی آن با مشکل مواجه شد و در نتیجه دو شرکت که تولید عمده‌ی داخلی را در اختیار داشتند درخواست رسیدگی به این موضوع را نمودند. در اول اکتبر 1997، کمیسیون تجارت بین‌الملل ایالات‌متحده تحقیقاتی را در خصوص اعمال اقدام‌های حفاظتی نسبت به واردات نوعی خاص از گلوتن گندم آغاز نمود. با اعلام رییس جمهور آمریکا، ایالات‌متحده اعمال اقدام‌های حفاظتی مشخصی را به شکل محدودیت‌های کمی از تاریخ 1 ژوئن 1998 نسبت به واردات گلوتن گندم آغاز نمود. در این مقررات واردات از کشور کانادا به عنوان شریک تجاری ایالات‌متحده در نفتا و برخی از کشورهای دیگر مستثنی شده بود. ایالات‌متحده در بررسی‌های خود اعلام نمود که وجود خسارت جدی اثبات شده است و تصمیم‌گیری در مورد اعمال اقدام‌های حفاظتی به کمیته‌ی اقدام‌های حفاظتی واگذار شد. پنل به بررسی ادعای اتحادیه‌ی‌اروپا در خصوص اینکه، ایالات‌متحده با اعمال اقدام‌های حفاظتی در خصوص واردات گلوتن گندم تعهداتی که به موجب بند 1 ماده‌ی 19 گات 1994 و مواد 2.1، 4، 5، 8 و 12 موافقتنامه‌ی اقدام‌های حفاظتی داشته را نقض نموده است، می‌پردازد. و در گزارش خود به این نتیجه می‌رسد که «اقدام‌های حفاظتی که ایالات‌متحده نسبت به واردات گلوتن گندم اتخاذ نموده است مغایر با بند 1 ماده‌ی 2 و ماده‌ی 4 موافقتنامه‌ی اقدام‌های حفاظتی می‌باشد، به این دلیل که اولاً، رابطه‌ی سببیتی که کمیسیون در بررسی‌های خود به آن می‌رسد این اطمینان را ایجاد نمی‌کند که خسارات ایجاد شده توسط عوامل دیگر به افزایش واردات نسبت داده نشده باشند. ثانیاً، واردات از کشور کانادا به عنوان شریک تجاری نفتا، از اعمال اقدام‌های حفاظتی مستثنی شده است و این در شرایطی است که برای اثبات اینکه خسارات وارده ناشی از افزایش واردات بوده، کل واردات گلوتن گندم، از جمله واردات از کشور کانادا که سهم مهمی را نیز به خود اختصاص داده است، مورد بررسی قرار گرفته است.» با اثبات مغایرت اقدام‌های ایالات‌متحده با مواد گفته شده پنل نیازی به بررسی اقدام‌های این کشور به موجب ماده‌ی 19 گات ندید. بنابراین پنل توصیه نمود که ایالات‌متحده تعهداتی که به موجب موافقتنامه‌ی اقدام‌های حفاظتی پذیرفته است را اجرا نماید. [165] Appellate Body Report on US-Wheat Gluten, op. cit. Para. 67-79 [166] Benitah, M.,op. cit. p.103 [167] Prof. Paul Stevens, ‘The Fundamental Deficiencies of the Agreement on Safeguards: A Reply to Professor Lee’, Journal of World Trade, ISSN 1011- 6702, 2006a, Vol.40(5), p. 979-983 [168] Mavroidis Petros C. and Messerlin Patrick A. and Wauters Jasper M., op.cit, p.103 [169] World Trade Organization (WTO), ‘Quantitative Economics in WTO Dispute Settlement’, World Trade Report 2005, Geneva: WTO: 171-211 [170] Ibid. p.205 [171] Pauwelyn, J, ‘The Puzzle of WTO Safeguards and Regional Trade Agreements’, Journal of International Economic Law, Oxford University Press, 2004, Vol.7 (1), p.126 [172] در شرایط بحرانی که در آن تأخیر موجب بروز خسارتی می‌گردد که جبران آن دشوار است، می‌توان قبل از انجام تحقیقات بر اساس تشخیص اوّلیه در مورد وجود شواهد

– بررسی آرا و عقاید فروشندگان (توزیع‌کنندگان): در این بخش با توجه به نوع سیستم توزیع هر شرکت، دو نوع توزیع‌کننده خواهیم داشت: الف) توزیع‌کنندگانی که جزئی از سیستم شرکت بوده و یا نماینده انحصاری آن هستند. ب) فروشندگانی (توزیع‌کنندگانی) که در جریان چرخه توزیع بوده و جزئی از سیستم توزیع محسوب می‌شوند (عمده‌فروشان، خرده‌فروشان و…) در قسمت الف برای جمع‌آوری اطلاعات مشکل چندانی نخواهیم داشت و با توجه به نوع کار می‌توانیم از روش‌های مشاهده و نظارت، تجربه و پرسش استفاده کنیم. اما در قسمت ب ممکن است دسترسی به اطلاعات، کمی مشکل‌تر باشد، با این‌حال در قسمت ب علاوه‌بر روش‌های پیش گفته می‌توان از روش‌های دیگر مانند مذاکره، مصاحبه و حتی بررسی گروه مصرف‌کنندگان نیز برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده کرد. در تمام این تحقیقات بازار باید بدانیم ارزش اطلاعات دست اول یعنی اطلاعاتی که مستقیم و بی‌واسطه به‌دست آمده‌اند، بسیار بالاتر از اطلاعات دست دوم یا اطلاعاتی است که با واسطه و یا غیرمستقیم به‌دست آمده‌اند. (کتاب‌ها، نشریات، آمارهای منتشره از مراکز مختلف و…) جمع‌آوری نظرات کارشناسان و متخصصان مرتبط: جمع‌آوری اطلاعات از طریق کارمندان و کارشناسان موظف شرکت، مشاوران و موسسات مشاور و یا افراد متخصص در این امر (از جمله پژوهشگران، نمایندگان پخش، کارمندان و…) می‌توانند دقت و صحت اطلاعات را بالا برده و در راستای تحقیقات بازار کمک شایانی به طراحان بکند. 2-2-5-1-3.جمع‌آوری اطلاعات عمومی بازار از رقبا تعیین تعدد و شناخت رقبا و بررسی وضعیت و کارایی هرکدام از دید مشتریان و بازار و وسعت فعالیت، به ما این امکان را خواهد داد که عوامل و عناصر رقابت را شناسایی کنیم و از آنها برای تسلط بر بازار و دستیابی به تدارکات، امکانات و تولید و فروش بهتر استفاده کنیم. در این مقوله علاوه‌بر سوال‌های پنجگانه، موضوع‌های ذیل هم مطرح می‌شوند که باید برای آنها پاسخ‌هایی به‌دست آورد: – حداقل و حداکثر ظرفیت تولیدی رقبا – میزان سرمایه در گردش، سود (زیان)، سرمایه گذاری آینده رقبا – میزان دسترسی به منابع اولیه، قیمت خرید منابع و… با توجه به سطح عملیات می‌توان از دو حیطه رقبای داخلی و بین‌المللی، یکی یا هر دوی آنها را برای بررسی انتخاب کرد. 2-2-5-2.بررسی رفتار مصرف کنندگان 2-2-5-2-1.آنالیز رفتار مصرف‌کنندگان شامل کسانی می‌شوند که از نوع کالاهای ما مصرف می‌کنند (دقت کنید مصرف‌کننده را هم‌ردیف مشتری خود در نظر نگیرید.) مصرف‌کنندگان یک کالا شامل تمام کسانی می‌شوند که از یک نوع کالا با مارک‌های گوناگون استفاده می‌کنند. تجزیه و تحلیل رفتار مصرف‌کنندگان در تغییرات فصلی، کیفیت تولید، تغییرات آداب و رسوم و عادات و… علاوه‌بر این‌که بر طرح ما تأثیر خواهد داشت ممکن است به پیدا کردن بازارهای جدید منجر گردد. معمولا برای ساده‌سازی تفهیم اطلاعات از نمودارها استفاده می‌کنند. تعیین نسبت پتانسیل فروش به کل بازار: قبل از کوشش برای یافتن بازارهای جدید باید این نکته را بدانیم که حفظ بازارهای موجود، در درجه اول اهمیت قرار دارد. درواقع به‌جای رقابت در همه سطوح بازار می‌بایست قسمتی از بازار را انتخاب کنید که برای شما جاذبه بیشتری دارد. پتانسیل فروش به کل بازار درواقع همان توان فروش بنگاه نسبت به سایر بنگاه‌ها در بازار است که در تصمیم‌گیری برای طرح‌ریزی اهداف آتی نقش به‌سزایی را ایفا می‌کند. 2-2-5-2-2.تجزیه و تحلیل و طبقه‌بندی اطلاعات بعد از اتمام مرحله جمع‌آوری اطلاعات یا درحین جمع‌آوری اطلاعات (بسته به نوع اطلاعات استخراج شده و برنامه کاری طراحی شده) می‌بایست به طبقه‌بندی و تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخت. البته همان‌طور که در ابتدا توضیح داده شد، ماهیت مراحل این طرح به‌گونه‌ای است که می‌توان هرکدام را به‌صورت متوالی، موازی و یا جداگانه اجرا و بررسی کرد. در این مرحله، اطلاعات استخراج شده را پردازش می‌کنیم و به تفسیر و طبقه‌بندی نتایج می‌پردازیم. در این مرحله نیز مانند مرحله اول می‌بایست سوال‌های پنجگانه‌ای مطرح گردد و پاسخ داده شود. اطلاعات جمع‌آوری شده هرکدام به‌تنهایی و یا ترکیبی از دو، سه و یا همه آنها می‌تواند به‌عنوان داده‌های جدید در طرح استفاده شود.

در پسران خانواده های پرجمعیت تمایلات روان نژندی بیشتر از فرزندان خانواده های کم جمعیت بود. فرزندان خانواده های کم جمعیت برون گراتر از فرزندان خانواده های پر جمعیت بودند. تمایلات روان پریشی در فرزندان خانواده های پر جمعیت بیشتر بود. نتایج کلی به دست آمده حاکی از آن است که زمینه های سلامت و تعادل روانی در بین فرزندان خانواده های کم جمعیت بیشتر است. یکی از مسائلی که در ایجاد زمینه بزهکاری فرزندان می تواند موثر باشد کثرت اولاد در خانواده است. فرزندان این گونه خانواده ها آمادگی بیشتری برای ترک خانواده و ارتکاب جرم دارند، چرا که اولاً در چنین خانواده هایی امکان کنترل و نظارت کافی بر رفتار فرزندان بسیار کم است و از میزان مراقبت و اهتمام والدین نسبت به تربیت فرزندان تا مقدار زیادی کاسته می شود. ثانیاً هنگامی که فرزندان متعدد در خانواده ها وجود دارند امکان نوازش و ابراز محبت و ارضاء نیازهای عاطفی تک تک آنها به طور کامل میسر نیست. ثانیاً در خانواده های پر جمعیت، پدران و مادران اغلب از وضعیت تحصیلی فرزندان و چگونگی پیشرفت درسی آنان بی اطلاع هستند و حتی گاه از پایه تحصیلی آنان نیز بی خبرند. در چنین حالتی چگونه می توان امید داشت که این نوباوگان به بیراهه کشیده نشوند. کثرت فرزندان از نظر اقتصادی نیز معضلاتی برای خانواده ها ایجاد می کند، زیرا سطح در آمد خانواده نسبتاً ثابت است و به تناسب ازدیاد فرزندان، افزایش نمی یابد، در نتیجه اعضای خانواده از نظر بهداشت، تغذیه و مسکن دچار مشکل می گردند و نیاز آنها در این زمینه کاملا برطرف نمی شود و این امر در فرایند رشد جسمی و روانی فرد نارسائی هایی را به بار می آورد. سطح تحصیلات والدین خانواده به عنوان یک واحد اجتماعی اولین پایه گذار شخصیت و ارزش ها و معیارهای فکری فرد است و نقش مهمی در تعیین سرنوشت، سبک و خط مشی زندگی آینده او دارند. اخلاق، صحت و سلامت روانی فرد تا حدود بسیار زیادی در گرو سلامت خانواده اوست. واکنش کودک نسبت به محیط خود به طبع تحت تاثیر موازین اجتماعی و فرهنگیِ گروهی است که در میان آن بزرگ شده است، از آنجا که خانواده خود یک واحد اجتماعی است و ارزش ها و معیارهای اجتماعی از طریق آن به کودک منتقل می‌شود. به عنوان یک واسطه از لحاظ تاثیر محیط اجتماعی بر کودک، اهمیت فراوانی دارد. انسان در اثر معاشرت با دیگران و تقلید و پیروی از جمع، خوب و بد جامعه را می‌آزماید. بدیهی است که تجربه‌ها از خانواده آغاز می شود و سپس با، مدرسه و همسالان و گروه های اجتماعی دیگر ادامه می یابد. اصولا سرگرمی و گذراندن اوقات فراغت در بین خانواده های تحصیل کرده بسیار متفاوت می باشد و معمولا فرزندان والدین تحصیل کرده و آگاه به تأسی از والدین خود بیشتر اهل مطالعه و تحقیق و بررسی هستند. این فرزندان در خانواده، الگوهای مثبتی جهت همانند سازی در اختیار دارند. اگر خانواده نسبت به چگونگی ارضاء نیازها و شکوفایی استعدادها استعداد ها و عواطف فرزند خود، ناآگاه باشد لطمه‌ی بزرگ و خسارت جبران ناپذیری متوجه شخصیت و سلامت روان کودک می‌گردد. مقصود از آگاه بودن، تنها خواندن و نوشتن و سواد مدرسه ای نیست. بلکه سطح فرهنگ خانواده و آگاهی نسبت به مسائل تربیتی است که پایین بودن آن، زمینه ساز ارتکاب جرم و انحراف فرزندان می شود. مطالعات بسیاری نشان داده است که متغیرهایی مثل وضعیت اشتغال والدین، سطح تحصیلات والدین و ساخت خانواده (سالم یا ناسالم بودن) سن مادر در هنگام تولد کودک، عدم حمایت اجتماعی و خانوادگی و وضعیت و موقعیت مکانی خانواده با رفتارهای ضد اجتماعی کودکان و نوجوانان متداعی هستند (رانکین به نقل از عزتی راد، 1991). براساس تحقیق «بیطرف» نتیجه می گیریم که بیشتر نوجوانان بزهکار مربوط به خانواده هایی هستند که جدایی والدین در آن صورت گرفته است. روابط خانوادگی در سازگاری نوجوانان با محیط نقش تعیین کننده ای دارد. میزان درآمد ماهیانه خانواده عامل تعیین کننده در سلامت روانی و اخلاقی خانواده محسوب می شود. بین میزان تحصیلات والدین و بزهکاری نوجوانان هبستگی وجود دارد. پدر و مادر، اولین کسانی هستند که زیربنای شخصیتی سالم یک نوجوان را می سازند و پایه گذار ارزش ها و معیارهای فکری او هستند. نحوه برخورد والدین با نوجوانان به ویژه گفت و شنود با وی تحت تاثیر سطح فرهنگ والدین است. بدیهی است وضعیت تحصیلی پدر و مادر بر چگونگی این تعامل تاثیر مستقیم دارد. وضعیت تحصیلی والدین بر روی احراز شغل، وضعیت مادی، نحوه برخورد با دیگران بخصوص فرزندان و شیوه فرزند پروری تاثیر می گذارد. براساس پژوهشی که بر روی 60 نفر از دانش آموزان سال اول دبیرستان انجام گرفت نتیجه گرفته شد که بین سطح تحصیلات والدین با سازگاری اجتماعی و عزت نفس دانش آموزان رابطه وجود دارد (جعفری منش، 1382). مهاجرت: گسترش صنایع در شهرهای بزرگ و فراوانی کار و امکان به دست آوردن احتمالی نیازمندیهای زندگی موجب شده است که عده ای از روستائیان به شهرهای بزرگ کوچ کنند. شهرهایی که از لحاظ فرهنگ، اخلاق، آداب و رسوم، پایبندی به نظامهای سنتی و مذهب و ایدئولوژی و غیره با اعتقادات روستائیان بسیار متفاوت است. به همین خاطر مهاجران و فرزندانشان در شهرها، گرفتار یک نوع از خود بیگانگی و سرگردانی می شوند و احتمال دارد در جریان این سرگردانی احساس بی هویتی در آنها به وجود آید و در نتیجه به انواع انحرافات کشیده شوند. بیشتر مهاجران مردمانی کم بضاعت هستند که به خاطر به دست آوردن موقعیت کاری و تامین نیازهای مالی، وابستگی به زادگاه خود را نادیده می گیرند و به شهر روی می آورند، ظاهر فریبنده شهر ممکن است تمایلات جدیدی در آنها به وجود آورد که به آسانی از مقررات اجتماعی سرپیچی کنند (شمبیانی، 1378). افزایش جمعیت و تحرک جمعیت و توسعه شهر نشینی و به عبارت دیگر رشد بیقواره صنعت، بخصوص اگر توزیع درآمد ناشی از صنعت، ناعادلانه باشد، عامل دیگری برای پیدایش مسائل اجتماعی مختلف است. افزایش و کاهش جمعیت در هر نقطه جهان به مسائل فرهنگی و اجتماعی آن جامعه بستگی دارد. افزایش جمعیت در یک منطقه محدود علاوه بر ایجاد مسائل اجتماعی به مهاجرت عده ای از مردم آن منطقه منجر می‌شود و افراد مهاجر وقتی به جامعه جدیدی قدم می گذارند علاوه بر اینکه خود با مسائل و مشکلاتی مواجه می گردند برای آن جامعه نیز مشکلاتی ایجاد می کنند (فرجاد، 1375). روابط دختر و پسر با وجود دامنه وسیع تحقیقات انجام شده در زمینه رابطه دختران و پسران متأسفانه، هیچکدام از پژوهش ها توجه شایانی به نقش اینگونه روابط در آسیب زایی اجتماعی نشان نداده اند، لذا در این پژوهش سعی شده است تا عوامل آسیب زایی اجتماعیِ موجود شناسایی و بررسی شود. نوجوانان به سبب عدم آگاهی از مهارت های اصلاحی و بازدارنده و به علت محدودیت تجربه در موقعیتی هستند که امکان خطر و لغزش و خطا پذیری در آنها بیش از بزرگسالان می باشد و چون نفوذ پذیری از دوستان در این دوره سنی بیش از دوران دیگر است لذا امکان جذب دوست ناباب شدن و ایجاد دوستیهای آلوده برای آنها وجود دارد. در جوامع شرق چون جوانان نمی توانند دسترسی به جنس مخالف داشته باشند به حالت اضطراب و هیجان می رسند و اگر این حالات هیجانی در مسیر درست خود هدایت شود، به طریق مناسب، در زمان ورود به زندگی زناشویی حل خواهد شد. آزادی در روابط جنسی جوانان در جوامع غرب، مشکلات و مسائل تازه ای را د رآن جوامع به وجود آورده است. میزان بی بند و باری جنسی به حدی افزایش پیدا کرده است که تشکیل سازمان خانواده در حالت نابودی قرار گرفته است. جرایم وانحرافات جنسی روز به روز در حال افزایش است، درصد مبتلایان به بیماری مقاربتی بین جوانان غرب قبل از ازدواج نیز روز به روز افزایش می یابد، بحدی که دولت ها اینگونه مسائل جوانان را یکی از مسائل و مشکلات عمده جامعه خویش اعلام کرده اند. یعنی مشکلی که جلوگیری و کنترل آن با شرایط موجود امکان پذیر نیست. ارتباط بیش از حد به، وازدگی جنسی و تمایل به همجنس بازی افزوده است (فرجاد، 1375). از آنجا که عوامل پسران تا حدودی فرهنگ پذیر شده است و در مقایسه، دختران از آزادی کمتری برخوردار هستند، لذا مشکلات جنسی دختران بیش از پسران است. بنابراین، باید پذیرفت که نه محدودیت بیش از حد توأم با نمایش فیلم های محرک پذیرفتنی است و نه آزادی و بی بندو باری جنسی بیش از حد، آنطور که در جوامع غرب وجود دارد. هر جامعه باید برای تفریح و گذراندن اوقات بیکاری جوانان برنامه ریزی های اجتماعی و تفریحی داشته باشد تا به طور غیر مستقیم از انحرافات جنسی واجتماعی جلوگیری شود. مشکلات خصوصی جوانان، شکاف و فاصله بین اخلاق و رسوم اخلاقی را تشدید می کند.  تمایلات جوانان اغلب موجب بروز مخالفت های بین آنها و والدینشان می شود (همان منبع). به دلیل فاصله ای که بین بلوغ جنسی بهنجار و بلوغ روانی، بین آنها و والدینشان می شود (همان منبع). به دلیل فاصله ای که بین بلوغ جنسی بهنجار، عاطفی و اقتصادی وجود دارد باید به روشی ملایم این آگاهی را به نوجوانان القاء نمود که بناچار باید ارضای غریزه جنسی را به تعویق بیاندازد. نوجوانان پیام های مختلف فرهنگی واجتماعی را دریافت می کند و این پیام

گفتار چهارم: سیاست جنایی اجرایی

سومین رکن در راستای سیاست جنایی واحد در سطح ملی، سیاستی است که از سوی قوه مجریه به عنوان رکن اجرایی کشور در راستای تطبیق و اجرای سیاست­های جنایی اتخاذ شده از سوی قوه مقننه در پیش گرفته می­شود. بنابراین سیاست قوه مجریه در زمینه کنترل جرم که ناظر بر چگونگی اجرای قوانین و رویه قضایی موجود است سیاست جنایی اجرایی را تشکیل می­دهد که نقش پلیس در آن اهمیت ویژه ای دارد، نقشی که در سطح کلان به وظیفه پلیس در تامین امنیت داخلی کشور باز می­گردد[54]. بدین گونه پلیس به دو صورت نقش فعالی در تحقق این سیاست می ­تواند ایفا نماید، هم از جهت کشف و دستگیری متهمین که در مقام ضابط قضایی صورت می­گیرد و هم از جهت حضور و گشت­زنی در جامعه که باعث پیشگیری از جرم و تحقق نظم در جامعه می­گردد. ناگفته نماند که اگر همین پلیس آنگونه که باید عمل نکند ممکن است خود منبع بی­نظمی و ناامنی در جامعه گردد. بنابراین نقش و اهمیت قوه مجریه از این جهت که رکن اجراکننده سیاست جنایی به شمار می­رود از دو جهت حائز اهمیت می­باشد. اول اینکه قوه مجریه تنها رکن باصلاحیت در راستای تحقق و اجرای سیاست جنایی اتخاذ شده می­باشد. به عبارت دیگر این قوه مجریه است که نقش فعالی در به ظهور رساندن سیاست جنایی در کنار سایر ارکان دارد. از جهت دیگر این که این تطبیق و اجرا چنان بایستی در هماهنگی با سایر ارکان صورت گیرد که بتوان با یک سیاست جنایی واحد روبه­رو بود نه این­که برنامه­ها و یا عملکرد عوامل اجرایی در جهت مخالف با سیاست جنایی پیش ­بینی شده از سوی قوه مقننه باشد. در مورد جرایم علیه میراث فرهنگی کشورمان و نیز جرم حفاری و کاوش سیاست اجرایی ایران تاکنون مبتنی و محدود به تلاش پلیس برای پیگیری و دستگیری متهمان این عرصه و در نظر گرفتن مجازات لازم و کافی برای آنها بوده است، که البته تاکنون حفاری­های بسیاری وجود داشته است که مرتکب آنها دستگیر نشده و پیگیری­های انجام شده برای دستگیری بزهکاران کافی نبوده است. در حالی که با افزایش نیروی پلیس متخصص در زمینه پیگیری این­گونه جرایم علیه میراث فرهنگی و افزایش گشت­های پلیس در محدوده محوطه­ها و آثار تاریخی، می­توان در پیگیری متهمان این گونه جرایم، جدیت بیشتری به خرج داد و روند دستگیری متهمان پرونده­های میراث فرهنگی را سریع­تر کرد تا این افراد با مشاهده اهتمام پلیس در پیگیری این جرایم، از ارتکاب جرایم مربوط به میراث فرهنگی صرف­نظر کنند و شائبه بی­اهمیت بودن نیروی انتظامی و پلیس نسبت به ارتکاب چنین جرایمی در ذهن آنها از بین برود. پلیس می ­تواند به عنوان بخشی از یک رویکرد جمعی به امنیت، در سطح جامعه حضور مشهود داشته باشد. اغلب اوقات هدف از برنامه ­های حضور مشهود پلیس در جامعه برقراری نظارت و ایجاد اطمینان عمومی در مورد امکان دسترسی سریع به پلیس است[55]. نیروی اجرایی کشور و به عبارتی پلیس می ­تواند در زمینه حفاظت بهتر از میراث فرهنگی و عدم رخ دادن جرایمی چون حفاری و کاوش با تشکیل و افزایش یگان­های ویژه پلیس برای این جرایم و نیز تربیت پلیس متخصص و آموزش دیده برای برخورد با جرایم مربوط به میراث فرهنگی، گام مهمی در جهت حفظ این آثار بردارد. حضور یگان ویژه پلیس در مناطقی که احتمال وقوع جرایم علیه میراث فرهنگی در آن نقاط وجود دارد می ­تواند تاثیر مهمی در کاهش آمار این­گونه جرایم داشته باشد. حضور پلیس در این مناطق می ­تواند به صورت پیاده، استفاده از ماشین­های گشت و در مناطق دور افتاده و صعب العبور با بهره گرفتن از موتور و یا حتی دوچرخه صورت پذیرد. حضور همیشگی یگان ویژه حفاظت از میراث فرهنگی در مناطق مختلف علاوه بر اینکه باعث ترس از ارتکاب جرم توسط افراد سودجو می­شود و خطر دستگیری آنها را افزایش می­دهد، باعث در دسترس بودن نیروی پلیس در مواقعی می­شود که ساکنان یک محل از ارتکاب جرمی علیه میراث فرهنگی مطلع شده ­اند و ممکن است در صورت نبود نیروی پلیس مسئول در حوالی محل ارتکاب جرم قادر به گزارش دادن وقایع نباشند. اگرچه حضور همیشگی نیروی مشهود پلیس در سطح جامعه می ­تواند هزینه­بر باشد اما موجب هدایت خدمات پلیسی به نقاط جرم­خیز و مناطقی که در آنها تماس بیشتری با نیروی پلیس گرفته شده می­شود[56]. حضور یگان ویژه حفاظت از میراث فرهنگی نیاز به بودجه زیادی دارد که تامین آن برای سازمان میراث فرهنگی دشوار است. اما مزایایی که استفاده از این گشت­ها در مناطق مختلف با خود به همراه دارد صرف چنین هزینه­ای را توجیه می­ کند[57]. با به کارگیری پلیس ویژه حفاظت از میراث فرهنگی و تشکیل یگان­های ویژه و مامورین گشت برای نواحی مختلف پس از مدتی می­توان به راحتی مناطقی که در آن جرایم زیادی علیه میراث فرهنگی به وقوع می­پیوندد و به علت دور از دسترس بودن این مناطق در بسیاری از موارد، جرایم واقع شده گزارش نشده باقی می­مانند را شناسایی کرد. پس از شناسایی این مناطق، برای کاهش نرخ جرایم در این نواحی، تعداد نیروی گشت در این نقاط افزایش پیدا خواهد کرد و گاهاً گشت­های شبانه روزی و دائم در چنینی نقاطی گمارده خواهد شد. پلیس مبتنی بر نقاط جرم­خیز با پیشرفت­های نظری در حوزه جرم­شناسی سازگاری دارد و توسط تحقیقات زیربنایی در مورد جرم مورد پشتیبانی قرار گرفته است[58]. به علاوه اینکه حضور مستمر نیروی گشت و پلیس در مکان­هایی که نرخ بالایی از جرایم علیه میراث فرهنگی در آنها رخ می­دهد ترسی عمومی نسبت به ارتکاب این جرایم را به دنبال خواهد داشت و برای رهایی از خطر دستگیری بسیاری از افراد سودجو از فکر ارتکاب جرایمی از قبیل حفاری و کاوش و سایر جرایم علیه میراث فرهنگی منصرف خواهند شد. علاوه بر این نیروی پلیس می ­تواند برای انجام هرچه بهتر وظایف خود از مشارکت و بسیج جامعه نیز بهره­مند گردد. نیروی پلیس به تنهایی نمی­تواند روند جرم و بی­نظمی را مهار کرده و کنترل اجتماعی را اِعمال کنند. آنها برای پیشگیری از جرم و حل مشکلات نیاز به همکاری گروه­های اجتماعی و انجمن­ها دارند[59]. کارآمدی نیروی حفاظت از میراث فرهنگی و یگان ویژه پلیس حمایت از این آثار تا حد زیادی به شرایط اجتماعی منطقه نیز بستگی دارد. به نظر می­رسد اطلاعات اجتماعی نقش حساسی در اجرای قدرتمند عملیات پلیس در حفاظت از آثار باستانی و جلوگیری از وقوع جرایم بر علیه میراث فرهنگی ایفا کند. پلیس و نیروی گشت برای انجام بهتر وظیفه خود باید درک درستی از ویژگی­های منطقه داشته باشد تا بهتر بتواند امر حفاظت از میراث باستانی را به انجام برساند، که این مهم مستلزم مشورت و مشارکت فعال با ساکنین محل است. شناسایی مناطقی که نرخ بالایی از جرایم علیه میراث فرهنگی در آن به وقوع می­پیوندد، آگاهی از میزان جرایم علیه میراث فرهنگی در هر منطقه، و بسیاری از اطلاعات دیگر درین باره تنها با مشارکت و همکاری مردم با نیروی پلیس حفاظت از میراث فرهنگی میسر خواهد شد. در بسیاری از  موارد امکان ارسال پلیس حفاظت از میراث فرهنگی به تمامی نقاط دورافتاده و خارج از دسترس میسر نیست، زیرا این امر نیاز به افزایش تعداد نیروهای یگان ویژه حفاظت از میراث فرهنگی و صرف بودجه و هزینه دارد که در حال حاضر چنین امکانی برای سازمان مهیا نیست و لذا بسیاری از مناطق دورافتاده که اتفاقاً نرخ جرایم ارتکابی علیه میراث فرهنگی در آنها بسیار بالاست بدون هیچ گونه محافظی رها شده ­اند و روز به روز به آمارحفاری­ها و کاوش­های صورت گرفته در این مناطق افزوده می­شود؛ در حال حاضر تنها راه برای محافظت از این مناطق و کاهش نرخ جرایم ارتکابی علیه میراث فرهنگی در مکان­های دورافتاده کمک گرفتن از ساکنان محلی و همکاری آنها با پلیس ویژه میراث فرهنگی است[60]. با تشکیل پلیس محلی از بین ساکنان یک محله و ایجاد حس وظیفه در آنها، می­توان­ مشارکت و همکاری متقابلی بین مردم و پلیس حفاظت از آثار باستانی ایجاد کرد و در شرایطی که امکان حضور نیروی گشت به صورت شبانه روزی میسر نیست، و نیز در مناطقی که ارسال نیروی پلیس حفاظت از میراث باستانی به آنها نیازمند صرف هزینه­ای است که از عهده سازمان میراث فرهنگی خارج است، از کمک مردم بهترین بهره را جست. به این ترتیب علاوه بر جلب حس اطمینان  مردم نسبت به پلیس، درک آنها از ارزش میراث فرهنگی و آثار باستانی بالا رفته و با پی بردن به ارزش این آثار، آنها خود برای همیشه به نگهبانان و محافظان این آثار تبدیل خواهند شد و در برابر هرگونه غارت و تاراج این اموال مقاومت خواهند