2-2- مشارکت جامعه میزبان در توسعه پایدار گردشگری یکی از مباحثی که در راستای توسعه پایدار گردشگری اهیمت پیدا می‌کند و جدایی ناپذیر از گردشگری است، موضوع جامعه و گردشگری است که در آن به مباحث گردشگری جامعه محور، گردشگری حامی فقرا، مشارکت جامعه میزبان و موضوعاتی از این دست که نقش اجتماع را در ارتباط با گردشگری و بالعکس بررسی می‌کند، پرداخته می‌شود. گرچه رویکردهای متفاوتی نسبت به جامعه میزبان در گردشگری در طول زمان به صورت ذیل در پیش گرفته شده است:

1. به جامعه میزبان به عنوان افرادی نگریسته می‌شد که مزاحم پیشرفت توسعه و رشد گردشگری می‌باشند.
2. به جامعه میزبان به عنوان افرادی که باید در خدمت گردشگران بوده و وظیفه‌شان ارائه خدمات به گردشگران است و حق با گردشگران است نگریسته می‌شد.
3. از دهه 1990 به بعد به جامعه محلی به عنوان بزرگ‌ترین جاذبه و جاذبه اصلی که دلیل گردشگری می‌باشد نگریسته می‌شود.

لیکن با مطرح شدن رویکر سوم در گردشگری، آنچه اهمیت پیدا می‌کند این است که در این رویکرد جدید جامعه میزبان هم به عنوان جاذبه اصلی و دلیل سفر مطرح می‌شود و هم به عنوان یکی از ارکانی که در تصمیم‌گیری برای مشارکت در گردشگری باید سهیم باشد؛ و در واقع نحوه پذیرا بودن گردشگر در هر منطقه نشان‌دهنده چگونگی واکنش افراد و جامعه به گردشگری می‌باشد و این مشارکت جامعه و نوع نگرش جامعه به گردشگریست که نقشی تعیین کننده در توسعه پیدا می‌کند(شارپلی و تلفر، 1391). به طور همزمان از دهه 1990 به بعد از سوی جوامع میزبان به این دید به گردشگران نگریسته شد که سبزتر شده‌اند و تمایل به مصرف گردشگری به شیوه‌های مسئولانه‌تر دارند. 1-2-2- اهمیت مشارکت جامعه میزبان توسعه موفقیت‌آمیز گردشگری مستلزم میهمان‌نوازی و استقبال از طرف جامعه میزبان و حمایت آنان می‌باشد (جوروسکی و گورسوی[28]، 2004). به‌طوری‌که بدرفتاری، بی‌علاقگی و سوءظن جامعه محلی، نهایتاً به گردشگران منتقل خواهد شد و عدم تمایل گردشگران به بازدید مجدد از مقصدهای مذکور را در پی خواهد داشت. بدین‌سان درک واکنش جامعه محلی و عواملی که بر روی این طرز تفکر تأثیر می‌گذارند، به‌منظور دستیابی به مشارکت و حمایت مطلوب جامعه روستایی از توسعه گردشگری امری ضروری به شمار می‌آید(علی‌قلی‌زاده‌فیروز‌جایی، قدمی و رمضان‌زاده‌لسبویی، 1389). مشارکت دادن آحاد جامعه در فرایندهای توسعه، به معنای قدرت دادن به ضعیف‌ترین و فقیرترین افراد جامعه به منظور تشویق و ترغیب آن‌ها در اجرای برنامه‌ها و طرح‌ها و قرار دادن این گروه در متن آن است(ضیائی، ابراهیمی و حاجی غلام سریزدی، 1392). برنامه‌ریزی گردشگری بر اساس مشارکت اجتماع محلی به دو دلیل ضروری است: اول، در سطح تجربی، اگر توسعه گردشگری با اهداف و آرزوهای اجتماع محلی سازگاری نداشته باشد، در هنگامی که علایق افراد بیرونی در گردشگری محلی غالب است، یا در هنگامی که آستانه تحمل ساکنان نسبت به گردشگری و گردشگران پایین است، تضادهایی به وجود می‌آید که در نهایت منجر به تضعیف گردشگری می‌شود. دوم، ساکنان محلی از حق اخلاقی برای مشارکت در توسعه فعالیتی برخوردارند که هم منافع و هم هزینه‌هایی را برای آن‌ها به همراه دارد(ضیائی و دیگران، 1392). پردو و همکاران در پژوهشی با عنوان «حمایت ساکنین از توسعه گردشگری در نواحی روستایی» که در نواحی روستایی کلرادو انجام گرفته است، بیان کرده‌اند که بین حمایت از توسعه گردشگری بیشتر به طور مثبت و منفی با اثرات مثبت و منفی درک شده از گردشگری رابطه وجود دارد (پردو و همکارن[29]، 1990). اگر جامعه میزبان بر این باور باشد که توسعه گردشگری در حال تخریب محیط اجتماعی و فیزیکی آن‌ها است و گردشگران عامل این روند هستند، ممکن است کیفیت تعاملات میان ساکنان و گردشگران دچار تنزل شود(علی‌قلی‌زاده‌فیروز‌جایی و دیگران، 1389). [1] Snaith & Haley, 1999 [2] Sheldon & Abenoja, 2001 [3] Aziz, 1995 [4] Gossling, 2002 [5] Grosspietsch, 2005 [6] Wiebe & Fleck, 1980 [7] Barton & Vaughan, 1976 [8] Wilkes, Burnett, & Howell, 1986 [9] Farahani & Musa, 2012

موضوع استفاده و بهره وری از پارک ها اغلب با دو نظر متفاوت همراه است. نظریه ای که طرفدار حفظ طبیت و دست نخوردگی آن است و از حمایت کامل طبیعت دفاع کرده و هر گونه توسعه ای را در آن مردود می شمارد و برعکس این نظریه، نظریه ای که اعلام می دارد  که تقاضای عمومی باید مد نظر قرار گیرد و طرفدار توسعه امکانات تفرجگاهی در پارک ها بوده و توسعه، بهبود اراضی کمپینگ و امکانات لازم برای تفریح و تفرج را لازم می شمارد. به هر صورت هر توسعه ای باید هم جنبه  مطلوب استفاده و هم حمایت از پارک را به صورت دو جانبه فراهم کند. در طی سالیان اخیر در بسیاری از کشورها سیستم پارک ملی دایر گردیده است. حمایت از چشم اندازهای طبیعی منحصر به فرد و فراهم آوری امکانات تفرجگاهی برای مردم عمده هدفهای تأسیس این پارک ها بوده است. ولی سیستم های ایجاد شده از جهت تشکیلات اداری، مدیریت منابع طبیعی، میزان بهره وری و دیدگاه مردم نسبت به طبیعت و مواردی از این قبیل با یکدیگر تفاوت زیادی دارند. پارک های ملی هر کشوری در رابطه با مراحل مختلف توسعه اقتصادی ـ اجتماعی نقش های مختلفی را به عهده گرفته اند. به عنوان نمونه در برخی از کشورها مدیریت عمده سیستم های پارک ملی بر روی حمایت از حیات وحش و زیستگاهها متمرکز بوده و نتایج حاصل از حفظ حیات وحشی جذب تعداد کثیری گردشگر از چهار گوشه جهان می باشد. ارمغان جذب گردشگر و رود از و کمک بهبود وضع اقتصادی کشور ها می باشد. حفظ آن دسته از اراضی واقع در پارک های ملی که هنوز دارای تعادل طبیعی بوده و ارتباط بین گیاهان و جانوران و میکروارگانیم ها در سطح طبیعی  قرار داد برای مطالعه ضروری است. به طور کلی اراضی طبیعت حتی زمانی که دارای ارزشهای زیبایی شناسی کمتری هستند از جهت اکولوژیک منبع اطلاعاتی مهمی تلقی می شوند و ارزش حفاظتی دارند. پارک های ملی دارای نقش های جانبی نیز هستند، توسعه جوامع محلی و گردشگر از آن جمله می باشد [مجنونیان، هنریک]. مناطق حفاظت شده نقش مهمی بر عهده دارند، زیرا واریاسیونهای و پیش بینی نا پذیر ذاتی در نظام های طبیعی، ارزش ها، خدمات بلند مدت عالم طبیعت و مسائل و راه حل های حفظ اکوسیستم ها برای نسل های آتی را می توان در آنها به صورتی زنده و واقعی مورد مطالعه قرار داد [مجنونیان، هنریک، 1380]. پارک های ملی نه تنها مورد حمایت بلکه و باید تحت حفاظت قرار گیرند که دارای مفهومی گسترده تر از حمایت و شامل مدیریت اکوسیستم ها و استفاده معقولانه و بهتر از منابع می شود. این نوع، دراک از نگهداری پارک ها مبتنی بر داده های علمی است که به صورت یک رشته علمی و واقعی در بخش های مختلف کشور جهان قابل اجرا است. 1ـ3ـ1ـ ضرورت حفاظت از پارک های ملی علل ضرورت حفاظت از پارک های ملی در اولینا کنفرانس پارک های  ملی در سال 1972 بدین گونه بیان شد: 1ـ حفاظت از جوامع طبیعی و گونه های وحشی؛ 2ـ حفظ چشم اندازهای طبیعی و منحصربه فرد، مناظر استثنایی و تشکیلات و سازماندهی زمین شناسی؛ 3ـ حفظ ساختارهای انسان ساز یا مناطقی که قبلاً در اشغال انسان بوده اند.

که منجر به فوت سرنشینان آن می‌شود و همچنین مبتلایان به بیماریهای روانی که دچار توهم گناه در پیش آمدهای غیر مترقبه مخصوصاً تصادفات رانندگی وتقصیر نابخشودنی هستند برای فرار از عذاب روانی و فراموشی گناه وتقصیر توهمی خود ،به استعمال مواد مخدر رو می آورند. ب) کنجکاوی : متاسفانه در حال حاضر برخی از نوجوانان نمی‌خواهند درک کنند که مصرف موادمخدر، فقط یک راه فرار و احساس کاذب است و در واقع تاثیر تلقینی دارو‌ها موجب می‌شود فرد احساس کند که حالش بهتر شده و این به استفاده بیشتر و در ‌‌‌‌نهایت اعتیاد منجر می‌شود. به طور کلی مراحل گرایش به اعتیاد در نوجوانان در چند مرحله رخ می‌دهد؛ در مرحله نخست نوجوان یا جوان برای پاسخ دادن به سوال‌های خود و از روی کنجکاوی به سمت مواد مخدر گرایش پیدا می‌کند که بنا بر تحقیقات انجام شده کمتر از ۱۰ درصد نوجوانان با این دلیل به سمت مواد مخدر کشیده می‌شوند. یکی از مراحل و مسیرهای گرایش به مواد مخدر، امتحان کردن مواد است افراد استفاده از مواد مخدر را تفریحی می‌داند که اغلب، دوستان و گروه همسالان مشوق اصلی ورود جوانان یا نوجوانان به این مرحله هستند که البته تغییرات رفتاری زیاد بارز نیست. عده ای برای کنجکاوی و ارزیابی قدرت جسمی خود به تصور اینکه  با یکبار مصرف معتاد  نمی‌شوند به مواد مخدر معتاد می‌گردند . ج ) استقلال طلبی و مبارزه : اطفال وجوانان  برای اعلام استقلال وآزادی کاهش امیال ارضاء نشده معتاد می‌گردند. بعضی از افراد اعتیاد به موا مخدر را یک نوع نبرد و مبارزه بر علیه قدرت اجتماعی، خانواده، ارزشها، سنتها، قوانین و مقررات اجتماعی تصور نموده با معتاد  شدن طغیان و سرکشی خود را برعلیه جامعه و خانواده ابراز میدارند. د ) نجات از مشکلات : گروهی از افراد که قدرت مقابله با مشکلات و ناکامی ها را ندارند اعتیاد را وسیله  نجات خود تلقی کرده و برای رهائی از ناراحتی ها و فشارهای روانی  و عدم اعتماد به خویشتن و رفع هیجانات درونی در جستجوی پناه امن، به مواد مخدر و یامصرف  داروهای روان گردان پناه می‌برند. بند سوم:اختلال منش (رفتار غیر عادی ) در زندگی روزمره به افرادی برمیخوریم که با وجود فراهم بودن همه شرایط و عوامل و امکانات، به علت عدم تکوین شخصیت، ظرفیت و قدرت پذیرش انطباق با ضوابط و معیارهای اخلاقی، مبانی مذهبی واجتماعی را نداشته و به آسانی نمی‌توانند خود را با محیط سازش دهند ودچار اختلال احساسات عاطفی و غریزی بوده رفتا رغیر عادی دارند .به علت غرور و خودخواهی از مصرف انواع مواد مخدر ابائی ندارند و سعی دارند دیگران را تحت تأثیر و تلقین  خویش قرار دهند با بی اعتیانی به سرنوشت اشخاص، از بدبخت نمودن آنان بدون کمترین تأسف و تأثیر خوشحال می‌شوند و عمداً افراد راتشویق به مصرف مواد مخدر و توزیع آن می‌نمایند.