• آزمون واقعیت:

  اگرچه من معتقدم (طرحواره منفی)………………………………………………………………………………………………………………. واقعیت این است که (دیدگاه مثبت)……………………………………………………………………………………………………………….. شواهد موجود از دیدگاه مثبت و سالم در زندگی من…………………………………………………………………………………….

4. آموزش رفتاری:

بنابراین، اگرچه من رفتارهای منفی……………………………………………………………… را دارم، اما به جای این رفتارها می‌توانم (رفتارهای جانشین سالم) …………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. را داشته باشم. زندگی روزمره خود، موقعی که طرحواره‌ای برانگیخته می‌شود، خودشان پاسخ سالمی طرح ریزی می‌کنند. در فرم ثبت طرحواره از مراجعان خواسته می‌شود موقعیت‌های برانگیزاننده، هیجان‌ها، افکار خودکار منفی، طرحواره‌های ناکارآمد (شواهد حمایت کننده از طرحواره)، رفتارهای سالم ناشی از طرحواره، طرحواره‌های کارآمد (شواهد رد کننده طرحواره یا واقعیت آزمایی) و رفتارهای سالم را بنویسد. جدول (7-2): فرم ثبت طرحواره (یانگ و همکاران، ترجمه حمید پور و اندوز، 1386). موقعیت برانگیزاننده                هیجان      افکار خودکار منفی طرحواره‌های ناکارآمد (شواهد حمایت کننده طرحواره)               رفتارهای ناشی از طرحواره   طرحواره‌های کارآمد (شواهد رد کننده طرحواره)   رفتارهای سالم قرار ملاقات با نامزدم ساعت 5 بعدازظهر              دلواپسم و نگران؛ نمی‌خواهم مرا ببیند.    او را سرزنش می‌کنم. نمی‌دانم می‌خواهد به من چه بگوید. فکر می‌کنم نمی‌توانم تحملش کنم.   طرحواره اطاعت از پدر و همسر اولم باعث شده نتوانم در برخورد با نامزدم خودم باشم و هرکاری را بدون توجه به توانایی‌ام برای او انجام می‌دهم.     ممکن است اگر با او ملاقات کنم دوباره از من کاری را بخواهد که از عهده من خارج است و من باید آن را انجام دهم تا او ناراحت نشود.             نمی‌دانم نامزدم از من چه می‌خواهد. ولی مجبور نیستم هرچیزی را که او می‌خواهد انجام دهم. من هم شایسته احترام هستم.         به جای ناراحت کردن خودم با افکار خودکار بهتر است ببینم چه می‌خواهد. خب اگر نتوانم، انجام نمی‌دهم. واقعیت این است که من باید روی مشکلم کار کنم تا بتوانم راه حلی برای آن پیدا کنم. 2-5-13- ج) تکنیک‌های بین فردی تکنیک‌های بین‌فردی برای‌تمایلات اجتماعی مراجعان مهم‌اند. بنابراین نقش طرحواره‌ها را می‌توانند به نمایش بگذارند. از جمله تکنیک‌های بین فردی در این طرح درمانی عبارتند از:

1. رابطه درمانی: رابطه درمانی ابزار قدرتمندی برای شناخت طرحواره‌ها و آموزش به بیمار است. این رابطه در تمام مکاتب درمانی با برقراری رابطه حسنه شروع می‌شود. درمانگر سعی می‌کند عواملی‌را که راجرز (1951؛ به‌نقل از یانگ و همکاران، 2003) ذکر کرده است مانند همدلی،  گرمی،  و صداقت  وارد رابطه درمانی کند. اغلب اوقات از این عوامل به عنوان «عوامل غیر اختصاصی درمان اثر بخش» یاد می‌شود. هدف، ایجاد محیطی ایمن و قابل پذیرش است که مراجع بتواند رابطه‌یا هیجانی و سالم با درمانگر برقرار کند.

رفتار مراجع در رابطه درمانی، اطلاعات مهمی درباره رفتارها و طرحواره‌های فرد در اختیار درمانگر قرار می‌دهد. به خصوص اینکه این رفتارها نشان دهنده رفتارهای مراجع با افراد مهم زندگی‌اش در گذشته و در حال حاضر است.