• تحقیقات میدانی که پرسنل را قادر می‌سازد تا کاربرد محصول را در عمل ببینند، با مصرف کنندگان واقعی محصول صحبت نمایند و درکی بهتر از نقش محصول در عملکرد کلی مصرف کننده به دست آورند؛
  • دانش دست اول در خصوص مشکلات و نیازهای مشتری؛
  • مکالمۀ تعاملی که اجازۀ شفاف سازی، پیگیری و دریافت بینش‌های غیرمنتظره و غافلگیرانه را می‌دهد؛
  • تعامل با تصمیم گیرندگان متعدد برای آگاهی از نیازها و تمایلات مختلف بازیگران؛
  • طرح تلقینی

  این فرایند مبتنی بر این ایده بنا گردیده که ممکن است کاربران قادر به بیان واضح نیازهایشان نباشد؛ بدین ترتیب بر درک نیازهای کاربران از طریق همدلی با دنیای وی می‌پردازد و نه از طریق نیازهای مستقیماً بیان شده توسط آن‌ها. نمونۀ دیگری که می توان نام برد پلیمر فیبر با کاربرد متحول کننده است؛ این پلیمر پس از اینکه در ابتدا کاربردهای هوافضا و تقویت لاستیک خودرو را هدف گرفته بود، نهایتاً کاربرد خود را لباس‌های ضد گلوله یافت که باز در اینجا می‌توان بیش از پیش به نقش نیاز بازار و نیز انعطاف پذیری در برابر تقاضاهای بازار پی برد. از دیگر سو باید دقت داشت که در حوزه مواد پیشرفته مانند نانو مواد، تجاری سازی فناوری برای شرکت‌های نوپای بالادستی زنجیره ارزش سخت‌تر از شرکت‌های موجود با سابقه صنعتی است. شرکت‌های فناور مواد پیشرفته با ریسک بالایی در فناوری و بازار روبرو هستند؛ این ویژگی به شرایطی مانند جایگاه بالادستی آن‌ها در زنجیره ارزش بازار هدف و همچنین پیچیده بودن فرایندهای مکمل برای تطبیق فناوری شرکت با نیاز صنعت بازمی‌گردد (بحرینی و همکاران، 1391). نتایج تحقیق آنها همچنین نشان می‌دهد که عدم قطعیت بسیار بالای فنی و بازار در این حوزه چالش اصلی خلق ارزش از فناوری مواد پیشرفته می باشد.

1-4-3-2 ریسک های مرتبط با نانوفناوری

در طبقه بندی جامع تر گنجانده شده در گزارش سال 2010 OECD ریسک های مرتبط با نانو به شرح ذیل برشمرده شده اند:

  • ریسک‌های تجاری مرتبط با بازاریابی محصولات نانوتکنولوژی
  • ریسک‌های مرتبط با محافظت از مالکیت معنوی
  • ریسک‌های سیاسی مرتبط با تأثیر بر روی توسعۀ اقتصادی کشورها و مناطق
  • ریسک‌های مرتبط با حریم خصوصی با همه گیر شدن سنسورهای مینیاتوری
  • ریسک‌های محیطی ناشی از آزادسازی نانوذرات به درون محیط زیست
  • ریسک‌های ایمنی ناشی از نانوذرات برای کارگران و مصرف کنندگان

همانگونه که بیان گردید، یکی از موانع بزرگ در مسیر تجاری سازی فناوری های نانویی تصور عمومی دربارۀ ناایمن بودن این قبیل محصولات است (McNeil et al., 2007) و همانطور که آرتور بیان می دارد عدم اطمینان‌های موجود در خصوص حوزۀ مالکیت معنوی و نگرانی‌ها در رابطه با سلامت و ایمنی محیطی نیز ریسک‌هایی را برمی انگیزند (Arthur et al,.2012).استفاده از فناوری هایی با احتمال سمیت همچون نانولوله های کربنی ، نانونقره و TiO2 تجاری سازی را با مشکل مواجه می سازند، حتی اگر محصول نهایی سمی نباشد (Lee, Jhon & Shin,2013). همچنین هابسون (2009) نیز بحث می کند که ناتوانی در انجام آزمایش های ایمنی کافی یا شکست در آزمایش های ایمنی و نیز مخالفت اذهان عمومی با فناوری نانو موانع بالقوه ای برای کاربرد موفقیت آمیز محصولات نانو خواهند بود؛ چنانچهشکست های احتمالی که فناوری های برتر پیشین با آن روبرو شده اند نیز ناشی از بی توجهی به مسائل اجتماعی، خطرهای فناوری و توسعۀ فناوری بدون هرگونه نظارت بوده است (انصاری ،1384)؛ لذا از نظر نباید دور داشت که نانوتکنولوژی نیز یک فناوری بنیادین است و بدین لحاظ حائز تأثیری شگرف بر روی اجتماع و صنعت موجود می‌باشد (Kirihata, 2008). به هر حال باید دانست تحولات اخیر آشکارکنندۀ نگرانی های اخیر عموم نسبت به انرژی هسته ای، ژنتیک و در آغاز عصر جدید، علوم نانو است. سوء برداشت ها در خصوص ریسک‌های محیطی، نیروی هسته ای و بیوتکنولوژیک، کشاورزی و محصولات نانو این حیطه‌ها را برای شناخت پتانسل کامل آن‌ها محدود می‌کند؛ البته باید تأکید نمود که جنبه های مثبت این تکنولوژی ها همچون کاربردهای آن در پزشکی نیز نادیده انگاشته نشده اند؛ لکن پیغام واضح است: جانب احتیاط را باید نگاه داشت (Arthur,2012). البته از سال های پیشین دولت های سرمایه گذار در زمینۀ نانو نیز به آثار اجتماعی این فناوری توجه نموده اند؛ برای مثال ایالات متحده بخشی از بودجۀ 850 میلیون دلاری برنامۀ پیشگامی نانو در سال 2004 میلادی را به تحقیق در خصوص آثار و نتایج و ملاحظات اجتماعی در توسعۀ فناوری نانو اختصاص داده بوده است ( انصاری، 1384). بدین ترتیب تنها با درک عمیق تر از فناوری نانو و خطرات احتمالی آن بر سلامت انسان و محیط زیست می توان از مضرات آن جلوگیری کرد؛ در غیر این صورت این مضرات همچنان ادامه خواهد یافت. تولیدکنندگان محصولات نانویی حداقل باید قادر به پیش بینی این دعاوی باشند و بتوانند از قبل اقدامات مؤثری برای کاهش مضرات عرضۀ قانونی خود انجام داده و از سلامت محصول خود دفاع نمایند (ماهنامۀ فناوری نانو، شماره 189) و لذا ارتباط بین ریسک و سمیت فناوری نانو     ( در شرایط خاص) نیازمند تحقیقات و شفاف سازی است و نتایج آن باید به وضوح و با سرعت اعلام گردد (Ren & Roco,2006). بدین ترتیب عرضه کنندگان با مشکلات به مراتب بزرگ‌تری برخاسته از سرمایۀ مورد نیاز برای رفع نگرانی‌های عرضۀ مواد روبرو می‌شوند و این مسئله نیز به نوبۀ خود افق تجاری سازی را طولانی تر می سازد؛ البته چنین تأخیرات و عدم اطمینان‌هایی کاملاً طبیعی هستند، چرا که تاریخ به ما آموخته برای موفقیت تجاری سازی و پذیرش آن توسط مصرف کنندگان ممکن است دهه‌ها زمان مورد نیاز باشد (Arthur et al,.2012).

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...