در کشور ایران نظام آموزشی متمرکز، برنامه های درسی را با عناوین و فصلهای کاملا مشخصی تحت عنوان کتاب درسی از طریق د فتر تالیف کتب درسی تدوین و دراختیاردانش آموزان و به همراه آن کتاب راهنمای معلم نیزدر اختیار معلمین قرار می گیرد از آنجا که تلاش و کوشش هایی به عمل می آید که این کتب کاملاً نیاز علمی مخاطب را از تمام جوانب تامین کند معلم ملزم به تدریس آن به شکل تمام و کمال می باشد و بعضاً ارزشیابی متمرکز در این راستا صورت میگیرد. مهمترین هدف آموزش علوم در مدارس، افزایش سواد علمی، روحیه علمی و کاوشگری، آفرینندگی و خلاقیت در دانش‌آموزان است. یکی از روش‌هایی که می‌تواند نقش کمک کننده‌ای در پیدایش و گسترش متوازن اهداف فوق داشته باشد، استفاده از روش های استاندارد آموزش علوم است که سبب کاهش تفاوت‌های موجود در امر آموزش با کشورهای پیشرفته خواهد شد. مهمترین گام برای رسیدن به یک سطح سواد علمی مناسب در هر کشوری، تدوین استانداردهایی برای آموزش علوم است تا با اجرای این استانداردها، نوعی همسان‌سازی در مدارس مختلف و نیز ارتقای سطح علمی افراد جامعه صورت گیرد(موسسه پژوهشی  بین المللی استاندارد علوم امریکا1[47]،1994 به نقل از مومنی راد،1378) درراستای افزایش سطح سواد علمی وهمگام شدن با تحولات علمی قرن21، کشورما نیز برای تربیت افرادی با سواد علمی بالا و نیز توزیع یکنواخت سواد علمی در بین همه شهروندان، نیاز دارد تا به یک همسان‌سازی فرایند یاددهی- یادگیری علمی دست بزند. برای این کار نیازاست تا از استانداردهای آموزشی مدون استفاده نموده و اختلافات آموزشی را در سراسر کشور به حداقل برساند(حج فروش، 1380). درتدوین استانداردها علاوه برتعریف دقیق اهداف نظام آموزشی ونیازهای آن، خواسته‌های ارباب رجوعان (جامعه)و راه های دستیابی به آنهابه طوردقیق شناسایی شده وتوان انطباق پذیری نظام آموزشی با توجه  به تغییرات پیرامونی، همچون تحولات جهانی افزایش می‌یابد(استرانگ اتال[48]،2004. به نقل از بدریان، 1385). حنیفر(1382) در پژوهش خود با بهره گرفتن از نتایج پژوهشهایی که در سطح جهان در این زمینه انجام شده‌است و بکارگیری راهکارهایی که در نتایج این پژوهشها پیشنهاد شده و می‌تواند با در نظر گرفتن شرایط و مقتضیات کشورمان مفید و مؤثر واقع شود.بحث استانداردها در دو حیطه کلی مورد بررسی قرار می دهد. استانداردهای محتوای تحصیلی و استانداردهای عملکرد.استانداردهای محتوای تحصیلی توصیف کننده مفاهیمی است که یک دانش‌آموز باید بیاموزد ومعمولاً این نوع استانداردها درقالب دروس مختلف معناپیدا می‌کند. درمقابل استانداردهای عملکرد نشان دهنده میزان مهارت دانش‌آموزان در بکارگیری شیوه‌ها و دانش‌ها است. کشور سنگاپور که مقام اول را در آزمون‌های تیمز دارد، تاکید زیادی به کاربرد IT  در آموزش علوم داشته و در بین کشورهای مختلف، مقام اول را در آموزش فناوری اطلاعات و نیز کاربرد آن در امر آموزش دارد(کو[49]، به نقل از بدریان ، 1385). در ایالات متحده و انگلستان، به فعالیت‌های عملی و برنامه درسی آزمایشگاه محور توجه ویژه‌ای می‌شود(نافیلد[50]، 1997به نقل از کیامنش،1382). درژاپن وسنگاپور، استفاده ازوسایل کمک آموزشی چندرسانه‌ای و نیز استفاده از شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای و مدل‌های آموزشی جایگاه ویژه‌ای در آموزش علوم دارد(ادنل[51].به نقل ازبدریان، 1385). ایالات متحده، علی‌رغم وجود استانداردهای آموزش علوم در هر ایالت، یک استاندارد ملی نیز تدوین گردیده‌است تا به آموزش هر چه بهتر علوم همت گمارند (موسسه پژوهشی  بین المللی استاندارد علوم امریکا ،1998 به نقل از کیامنش،1382). علاوه بر این پروژه‌ایی بسیار عظیم تحت عنوان پروژه‌ی 2061 نیز طراحی گردیده و در حال اجرا است. پروژه 2061 که مربوط به انجمن پیشبرد علوم آمریکا[52]  می‌باشد، دست‌اندرکار اصلاح نظام آموزشی در تمامی مقاطع تحصیلی پیش دبستانی تا پیش دانشگاهی، از طریق ایجاد تحول در نگرش، رویکرد، طراحی و تولید مواد و ابزار لازم برای تحول جامع در آموزش علوم، ریاضیات و فناوری است و سعی دارد تا به معلمان کمک نماید تا آرمان کسب سواد علمی را که یک آرمان ملی نزد آمریکایی‌هاست، به یک واقعیت تبدیل کنند(انجمن پیشبرد علوم آمریکا2،1989 به نقل از بدریان). با توجه به اهمیت وجوداستانداردها درابعاد مختلف نظام آموزشی،کارقابل ملاحظه‌ای درایران در این زمینه انجام نگرفته است و لذا نتایج حاصل از این تحقیق می‌توانددستاوردهای زیررا به همراه داشته باشد:

  • پیدایش سیاست‌ها و رویکردهای نو در طراحی برنامه‌های درسی.
  • مشخص شدن نقاط ضعف و قوت برنامه آموزش علوم در کشورمان.
  • ارائه رویکردهای اصلاحی نو برای آموزش علوم در کشورمان.

پژوهش‌ها نشان داده است که نقش مدیران و کادر اداری مدارس، شیوه‌های مدیریتی خاص در استفاده بهینه از فعالیت‌های آزمایشگاهی به دلیل بالا بودن قیمت وحفظ و نگهداری وسایل و امکانات آزمایشگاهی، و نیز حفظ نظم درمحیط آموزشگاهی وعدم اعتقاد به نقش زیر بنایی انجام آزمایش در آموزش علوم، سبب شده است تا تمرین مهارت‌های اساسی در آزمایشگاه‌ها، حتی برای معلمان نیز محدودتر شود(میلر،2004 به نقل از بدریان). به استناد پژوهش(اصفا، 1385 و یزدانی، 1385)) سؤالی با این مظنون: «تا چه اندازه مدیریت و کادر اداری آموزشگاه در اجرای فعالیت‌های آزمایشگاهی با معلم همکاری می‌کنند؟» از افراد شرکت کننده در این پژوهش پرسیده شد که توجه به جزئیات پاسخ‌های داده شده، می‌تواند حائز اهمیت باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل مدارس دوره متوسطه استان تهران بوده و کلیه دبیران فیزیک، شیمی و زیست‌شناسی و نیز گروه های آموزشی مربوطه همراه با متصدیان آزمایشگاهی و دانش‌آموزان بیست مدرسه دخترانه و پسرانه، در این پژوهش شرکت داشتند. از مجموع 1200 نفر از دانش‌آموزان به این پرسش، در مجموع 58/38% پاسخ کم و خیلی کم و 42/61%  پاسخ زیاد و خیلی زیاد دادند. ازمجموع پاسخ‌های 20 نفرازمتصدیان آزمایشگاه به این پرسش، در مجموع 30% پاسخ خیلی کم وکم و70% پاسخ زیادو خیلی زیاد را انتخاب کرده‌اند. بنابراین درصدزیادی از متصدیان آزمایشگاه معتقدندکه مدیریت و کادر اداری آموزشگاه در اجرای فعالیت‌های آزمایشگاهی با معلم همکاری می‌کنند.  از مجموع   پاسخ‌های 120 نفر از کارشناسان گروه های آموزشی به این پرسش، در مجموع 45% پاسخ خیلی کم و کم و 55% پاسخ زیاد و خیلی زیاد را انتخاب کرده‌اند. بنابراین درصد زیادی از کارشناسان گروه های آموزشی معتقدند که مدیریت و کادر اداری آموزشگاه در اجرای فعالیت‌های آزمایشگاهی با معلم همکاری می‌کنند. با عنایت به میزان درصد پاسخ‌های مثبت به این سؤال، می‌توان این استنباط را کرد که حداکثر 63% از جامعه آماری شرکت کننده در این پژوهش معتقدند که مدیران و کادر اداری

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...