‌(ماده 552 قانون تجارت): «اشخاصی که به اسم دیگری یا به اسم موهومی تجارت نموده و اعمال مندرجه در ماده 549 را مرتکب شده‌­اند به مجازاتی که برای‌ ورشکسته به تقلب مقرر است محکوم می باشند» و در (ماده 553 قانون تجارت): «اگر اقوام شخص ورشکسته بدون شرکت مشا­رالیه اموال او را از میان  ببرند یا مخفی نمایند یا  پیش خود نگاه دارند به مجازاتی که برای‌ سرقت معین است محکوم خواهند شد.» )‌ماده 554 قانون تجارت): «در موارد معینه در مواد قبل محکمه که رسیدگی می‌کند باید درخصوص مسائل ذیل ولو اینکه متهم تبرئه شده باشد – حکم بدهد: -راجع به رد کلیه اموال و حقوقی که موضوع جرم بوده است به هیأت طلبکارها – این حکم را محکمه در صورتی که مدعی خصوصی هم نباشد‌ باید صادر کند -راجع به ضرر و خساراتی که ادعا شده است.» (ماده 575 قانون تجارت): «ورشکستگان به تقلّب و همچنین اشخاصی که برای سرقت یا کلاهبرداری یا خیانت در امانت محکوم شده‌اند مادامی که از جنبه ی جزایی ‌اعاده­ی حیثیت نکرده‌اند نمی‌توانند از جنبه­ی تجارتی اعاده­ی اعتبار کنند.». 1،2. مدیر با حسن­نیّت؛ اهمیت و حساسیت رکن مدیریت ایجاب می­ کند؛ برخورداری از باور و اعتقاد صادقانه، در صدد تقلّب و کلاهبرداری نبودن، قصد صادقانه نسبت به عدم تحصیل سود گزاف و نامعقول حتّی از راه­های قانونی و فقدان هرگونه علم و نشانه­ی معارض با این قصد؛ فقدان اراده­ی سوء در تحصیل حق و منفعت، فقدان فریب­کاری و تدلیس، و قصد احترام به قانون داشتن؛ باید در سر لوحه­ی کار هر مدیری در هر نهاد، ارگان و انواع شرکت­ها قرار گیرد. ضمانت­اجرایی که در قانون تجارت ایران برای مدیران فاقد حسن­نیّت در نظر گرفته شده، از قرار ذیل است: (ماده 115 قانون تجارت): «اشخاص ذیل کلاهبردار محسوب می‌شوند: ‌الف) مؤسسین و مدیرانی که برخلاف واقع پرداخت تمام سهم‌الشرکه نقدی و تقویم و تسلیم سهم‌الشرکه غیرنقدی را در اوراق و اسنادی که باید ‌برای ثبت شرکت بدهند اظهار کرده باشند. ب) کسانی که به وسیله متقلّبانه سهم‌الشرکه غیرنقدی را بیش از قیمت واقعی آن تقویم کرده باشند. ج) مدیرانی که با نبودن صورت دارایی یا با استناد صورت دارایی مزوّر منافع موهومی را بین شرکاء تقسیم کنند. د) هر کس برخلاف حقیقت مدعی وقوع تعهّد ابتیاع سهام یا تأدیه قیمت سهام شده یا وقوع تعهّد و یا تأدیه را که واقعیت ندارد اعلام یا جعلیاتی‌ منتشر کند که به این وسایل دیگری را وادار به تعهّد خرید سهام یا تأدیه­ی قیمت سهام نماید اعم از اینکه عملیات مذکور مؤثر شده یا نشده باشد. هر کس به طور تقلّب برای جلب تعهّد یا پرداخت قیمت سهام اسم اشخاصی را برخلاف واقع به عنوانی از عناوین جزء شرکت قلمداد نماید و مدیرهایی که با نبودن صورت دارایی یا به استناد صورت دارایی مزوّر منافع موهومی را بین صاحبان سهام تقسیم نموده باشند.»‌ (ماده 424 قانون تجارت): «هر گاه در نتیجه اقامه­ی دعوی از طرف مدیر تصفیه یا طلبکاری بر اشخاصی که با تاجر طرف معامله بوده یا بر قائم‌مقام قانونی آنها ثابت‌ شود تاجر متوقف قبل از تاریخ توقف خود برای فرار از ادای دین یا برای اضرار به طلبکارها معامله نموده که متضمن ضرری بیش­از ربع قیمت‌ حین‌المعامله بوده است آن معامله قابل فسخ است مگر اینکه طرف معامله قبل از صدور حکم فسخ تفاوت قیمت را بپردازد، دعوی فسخ در ظرف دو‌سال از تاریخ وقوع معامله در محکمه پذیرفته می‌شود.» ‌(ماده 555 قانون تجارت): «اگر مدیر تصفیه در حین تصدی به امور تاجر ورشکسته وجهی را حیف و میل کرده باشد به مجازات خیانت در امانت محکوم خواهد‌ شد.» (ماده 556 قانون تجارت): «هر گاه مدیر تصفیه اعم از اینکه طلبکار باشد یا نباشد در مذاکرات راجعه به ورشکستگی با شخص ورشکسته یا با دیگری تبانی نماید یا‌قرارداد خصوصی منعقد کند که آن تبانی یا قرارداد به نفع مرتکب و به ضرر طلبکارها یا بعضی از آنها باشد در محکمه جنحه به حبس تأدیبی از شش ماه ‌تا دو سال محکوم می‌شود.» 1،3. سهامدار با حسن­نیّت؛ نیّت و دغدغه­ی همکاری داشتن و فقدان قصد سوء و مغرضانه در هر مقام و موقعیتی، اثبات حسن­نیّت و اجتناب از هر سوءنیّتی را در پی دارد. در دایره­ی معاملات نه تنها خریدارو فروشنده بلکه هر شخصی که بهر نحوی در انعقاد آن معامله نقش دارد، باید دارای حسن­نیّت یعنی فاقد هر نوع نیّت پلید و مضری باشد؛ در ماده 92 قانون تجارت این مهم مورد توجه قرار گرفته شده است: (ماده 92 قانون تجارت): «هر کس برخلاف حقیقت مدعی وقوع تعهّد ابتیاع سهام یا تأدیه­ی قیمت سهام شده یا وقوع تعهّد و یا تأدیه را که واقعیت ندارد اعلام یا جعلیاتی ‌منتشر کند که به این وسایل دیگری را وادار به تعهّد خرید سهام یا تأدیه­ی قیمت سهام نماید اعم از اینکه عملیات مذکور مؤثر شده یا نشده باشد کلاهبردار محسوب می گردد.» 1،4. شریک با حسن­نیّت؛ شریک با حسن­نیّت، کلیه­ی اصول شراکت را رعایت نموده و صادقانه، شفاف، مخلصانه، بدون تقلّب و فریب­کاری، باشرافت، در حالت امانت و اعتماد بودن، و بدون تظاهر و وانمود کردن؛ وارد شراکت می­شود. در قانون، در صورت احراز سوءنیّت، برای شرکا مسئولیت­هایی پیش ­بینی گردیده است از جمله: ‌‌در (ماده 154 قانون تجارت): «به شریک با مسئولیت محدود فرع نمی‌توان داد مگر در صورتی که موجب کسر سرمایه او در شرکت نشود.» ‌اگر در نتیجه ضررهای وارده سهم‌الشرکه شریک با مسئولیت محدود کسر شد مادام که این کمبود جبران نشده تأدیه هر ربح یا منفعتی به او ممنوع است. ‌هرگاه وجهی برخلاف حکم فوق تأدیه گردید شریک با مسئولیت محدود تا معادل وجه دریافتی مسئول تعهّدات شرکت است مگر در موردی که با ‌»حسن­نیّت» و به اعتبار بیلان مرتبی وجهی گرفته باشد. 1،5. متصدی حمل و نقل با حسن­نیّت؛ در قانون تجارت ایران، درصورت احراز سوءنیّت متصدی حمل و نقل؛ همچون تدلیس، برای متصدی حمل و نقل مسئولیت پیش ­بینی گردیده است اما اینکه تدلیس و تقصیر در یک سطح قرار داده شده؛ جای سوال است؟ (ماده 391 قانون تجارت): «اگر مال‌التجاره بدون هیچ قیدی قبول و کرایه­ی آن تأدیه شود دیگر بر علیه متصدی حمل و نقل دعوی پذیرفته نخواهد شد مگر در مورد ‌تدلیس یا تقصیر عمده به علاوه متصدی حمل و نقل مسئول آواری غیر ظاهر نیز خواهد بود در صورتی که مرسل‌الیه آن آواری را در مدتی که مطابق‌ اوضاع و احوال رسیدگی به مال‌التجاره ممکن بود به عمل آید و یا بایستی به عمل آمده باشد مشاهده کرده و فوراً پس از مشاهده به متصدی حمل و نقل‌اطلاع دهد در هر حال این اطلاع باید منتها تا هشت روز بعد از تحویل گرفتن مال‌التجاره داده شود.»

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...