• اندازه گیری نبض و وزن
• اندازه گیری قد

  توصیه میشود در کودکان و نوجوانانی که تحت درمان با داروهای محرک هستند سنجش قد ، وزن ، نبض و فشار خون هر سه ماه یکبار ومعاینه جسمی سالی یکبار انجام شود( کاپلان ، 2007 ).  ارزیابی پیشرفت در مانی . کار پایش باشروع درمان دارویی آغاز میشود از آنجا که عملکرد تحصیلی بیش از همه آسیب میبینند.  لازم است توجه خاصی به برقراری و تداوم رابطه نزدیک ، جمعی ومؤثر  با مدرسه کودک مبذول شود . دراکثر بیماران داروهای محرک سبب کاهش بیش فعالی ، حواسپرتی ، تکانشگری ، حالتهای انفجاری و تحریک پذیری میشوند وجود ندارد هر چند با کاهش ناقص توجه کودک میتواندبه طور مؤثرتری مطالب آموزشی را یاد بگیرد، بعلاوه دارو ممکن است موجب بالا رفتن عزت نفس کودکان مبتلا به بیش فعالی – کمبود توجه شود . در این حالت این کودکان مداوم به خاطر رفتار خود مورد سرزنش قرار نمی گیرند. مداخلات روانی اجتماعی  . مصرف دارو بتنهایی ، غالبا” نمی تواند نیازهای جامع درمانی کودکان مبتلا به این اختلال را برآورده سازد و فقط جنبه از برنامه چند وجهی در مان این احتمال محسوب میشود.   50 گروه مهارتهای اجتماعی ، آموزش والدین کودکان ADHD  و مداخلات رفتاری در مدرسه وخانه اغلب دردرمان کلی این کودکان مؤثر هستند یکی از اهداف مشترک درمان این است که والدین در یابند با اینکه کودک احتمالا” به طور ارادی علائم ADHD را بروز نمیدهد ، قادر است مسئولیت برآوردن انتظارات مغقول را بپذیرد. آموزش والدین بخش لازم از مداخلات رواندرمانی است (کاپلان سادوک،2007 ). گروه درمانی باهدف . اصلاح مهارتهای اجتماعی و افزایش عزت نفس وحس موفقیت در کودکان مبتلایی که در زمینه های گروهی بخصوص در مدرسه دچار مشکلات کارکردی زیادی هستند میتواند بسیار مفید باشد (کاپلان سادوک،2007 ). جدید ترین درمان برای کودکان ADHD آموزش نوروفیدبک میباشد، نوروفیدبک، نوعی رویکرد توانبخشی در درمان است، و هدف آن، بهنجار سازی پایدار ADHD-ADD است  ( بارابار ،1996 ) . و هدف آن بهنجار سازی پایدار رفتار بدون وابستگی مداوم به داروها یا رفتاردرمانی است. نوروفیدبک، یک سیستم در مان جامع است که مستقیما” برروی کار مغز کار میکند.هر کدام از ما تعداد بیشماری نورون در مغزمان داریم . امواج مغزی با فعالیت و عدم فعالیت الکتریکی نورون ها در ارتباط هستند سیکل آنها بار ها وبارها بالا و پایین می رود . بلافاصله زمانی که سیکل امواج مغزی مراجع براساس الگوی تعریف شده حرکت کند باز خورد دریافت میکند .  در نوروفیدبک صنسورهایی که الکترود نامیده میشوند برروی پوست سر بیمار قرار میگیرند . این سنسورها فعالیت الکتریکی مغز فرد را ثبت و در غالب منحنی های امواج مغزی ویا در اغلب موارد به شکل شبیه سازی شده در قالب یک بازی کامپیوتری یا فیلم ویدیویی ، به او نشان داده میشود. در این حالت فیلم یا هدایت بازی کامپیوتری  بدون استفاده از دست تنها با امواج مغزی شخص انجام میشود. به این شکل فرد با دیدن پیشرفت یا توقف بازی و گرفتن پاداش یا ازدست دادن امتیاز یاتغییراتی که درصدا یا پحش فیلم بوجود می آید ، پی به شرایط مطلوب یا نامطلوب امواج مغزی خود برده و سعی میکند تا با هدایت فیلم ، وضعیت تولید امواج مغزی خودرا اصلاح کند . مثلا” اگر قراراست فرد موج تتا ی خودرا کاهش دهد بازی در صورتی پیش میرود که موج تتا از یک حد مشخص شده ای کمتر باشد. 51 نوروفیدبک یک فرایند آموزشی است که درآن مغز خود تنظیمی را فرا میگیرد.   نورولوژیک اساس این اختلال را می پذیرد. با عنایت به این که کودکان، نوجوانان یا بزرگسالان مبتلا به اختلال بیش فعالی – نقص توجه ، در مقایسه با افراد نرمال، فعالیت امواج مغزی آهسته تتا بیشتر و فعالیت بتای کم تر ی دارند ، نوروفیدبک به دنبال آن است تا به بیماران آموزش دهد واکنش های امواج مغزی خود را نسبت به محر کها، بهنجار سازند ( مان ، لوبار، زیمر من ، میلر ، 1992 ، لوبار ،2003).  از زمان اولین گزارشات از درمان اختلال بیش فعالی با نقص توجه (ADHD ) از طریق نوروفیدبک درسال 1976 ، در مطالعات  بسیاری به  بررسی و تحقیق  درباره اثرات  نوروفیدبک بر نشانه ها ی مختلف ADHD اعم از بی توجهی ، بیش فعالی و تکانش پذیری پرداخته اند این روش همچنین مورد  استفاده اطباء بسیاری قرار گرفته است ولی میزان تاثیر گذاری این درمان برمبنای شواهد- هنوز مشخص نیست .  لوبار ، اظهار می دارد که فرضیه اصلی این زیربنایی استفاده از نوروفیدبک در درمان ADHD این عبارت است : کودکان  ADD و ADHD با کارکرد عصبی زیستی به ویژه در سطح کورتیکال و عمدتا کارکرد لوب پری فرونتال همراه است ، و اگر چه این نقص زیربنایی عصب شناختی قابل اصلاح است، کودکان مبتلا به ADHD/ADD خواهند توانست راهبردها وپارادیم هایی را نشان بدهند که کودکان بدون   ADHD/ADD  از قبل دارا بوده اند. منشاء  سیگنالهای مغزی تخلیه یک نورون یا یک فیبر عصبی از واحد پوست سر قابل ثبت. بجای آن باید بطور همزمان هزاران ویا حتی میلیونها نورون یا فیبر ، تخلیه شوند و فقط در این حالت است که پتانسیل های نورون ها و یافیبرها بخاطر اثر برهمزمانی به اندازه ای می رسند که قابل ثبت باشند. بدین ترتیب شدت امواج مغزی ثبت شده از پوست  سربا تعدادنورون ها یا فیبرهایی که بطور همزمان تخلیه میشوند ، تعیین میگردد. . در واقع سیگنالهای عصبی غیر هزمان اثر همدیگر را خنثی می کنند(هنریش اچ ; گوین لبن اچ ، 2006 ).  در هنگام بسته بودن چشم ها تخلیه همزمان نورون های زیادی در قشر مغز با فرکانس 13 هرتز  امواج آلفا را تولید میکنند و این امواج برطرح EEG فرد غالب میشوند . 52 . اما وقتی که چشم ها باز میشوند فعالیت برخی نواحی مغز شدیدا” افزایش یافته و همزمانی سیگناله در فرکانس 13 هرتز ازبین می رود . در این شرایط همزمانی سیگنالها در فرکانس دیگری ، مثلا” بتا بر قرار می شود . وحالا امواج بتا در EEG ثبت میشوند . فعالیت قشری ثبت شده در EEG را به ساختارهای زیرین قشر مغز  به ویژه تالاموس نسبت داده اند(هنریش اچ; گوین لبن اچ ، 2006 ).  اگر ارتباط قشر مغز با تلاموس قطع شود ، امواج آلفا  بوجود نمی آیند .  احتمالا” تحریک لایه غیر اختصاصی هسته های احاطه کننده تالاموس و یا هسته های عمیق تالاموس ، موجب بروز امواج آلفا میشوند . . برخی معتقدند که امواج آلفا از یک نوسان فیدبکی خود بخودی در سیستم تالاموس – قشری منتشر میشوند و همین نوسان موجب دوره ای بودن امواج آلفا وهم فعال شدن همزمان میلیونها نورون قشری در جریان هر موج میشود(ورنون دی جی،2006 ). قطع ارتباط قشر مغز با تالاموس موجب بروز موج دلتا میشود. این موضوع بیان میکند که احتمالا” مکانیسم های هماهنگ کننده ای در نورون های قشری وجود دارند که بطور کامل از سازمان های تحتانی مغز مستقل هستند. منشاء امواج بتا و تتا  ، نا شناخته اند ولی احتمال میدهند که این امواج نیز مسیرهای دو جانبه ای در قسمت های عمیق تالاموس ویا راههایی رفت وبرگشتی بین قشر مغز و تالاموس داشته باشند (فیروز ابادی ، 1388). امواج مغزی و کارکردهای آن موج  آلفا   در زمان آرامش 1و فعالیت بسزایی دارد. فرکانس ریتم آلفا بین هشت تا چهارده سیکل در ثانیه و دامنه آن در حدود پنجاه میکروولت است . این ریتم هنگامی ثبت میشود که فرد در حالت استراحت کافی به سر میبرد و محرکهای حسی شدید در او اثر نکنند.  برای ثبت این منحنی ها فردرا درمحیط آرامی قرارداده نور محیط  راکاهش میدهند یا از فرد میخواهند تا چشمهای خودرا ببندد. دامنه ریتم آلفا در برخی بیماران مانند صرع و هیدروسفالی 2 از منحنیحای طبیعی بیشتر است . این امواج با تحریکاتی که از بخش تورینه ای تالاموس به