ل حمایت مادی و معنوی پس از آزادی مساعی اداره زندان در راه اصلاح و تربیت محکومین باید با انجام کمکهای مادی و معنوی در فردای مجازات و مراحل اولیه آزادی آنان توأم باشد و گرنه بیم آن می رود که این تلاشها مثمرثمر نگردد و بی فایره بمانند.[300] باز کردن درهای زندان و رها ساختن زندانی فاقد پول، پوشاک و کار در صحنۀ اجتماعی یعنی قرار دادن وی در معرض هر گونه انحراف و تمایلات شیطانی و برخوردهای ناهنجار که به احتمال قریب به یقین نتیجۀ آن ارتکاب جرم مجدد و بازگشت به زندان است. بنابراین اداره زندان در راه مبارزه علیه تکرار جرم،نمی تواند نسبت به زندانی آزاد شده بی تفاوت بماند.[301] بند 1 – در فقه اسلامی در مقررات اسلامی هر چند احکامی که صراحتاً به لزوم حمایت مادی و معنوی زندانیان پس از آزادی دلالت نماید دیده نمی شود، لیکن در صدر اسلام همه مردم از بیت المال سهم می بردند و حکومت به دلیل سادگی زندگی آن روز، بدین طریق در راه تأمین نیازهای مردم بر می آمد. بند 2 – اسناد بین الملل مطابق بند ج ماده 17 اعلامیه حقوق بشر : دولت مکلف است حق هر انسانی را در زندگی شرافتمندانه که بتواند از طریق آن مایحتاج خود و خانواده اش را برآورد سازد و شامل خوراک و پوشاک و مسکن و آموزش درمانی و سایر نیازهای اساسی می شود تضمین نماید. بنابراین زندانی نیز بعنوان یک انسان و عضوی از اجتماع حق برخورداری از چنین تصمیماتی را خواهد داشت. بعلاوه در مجموعه قواعد حداقل رفتار با زندانیان نیز مسأله حمایت زندانی پس از آزادی مدنظر قرار گرفته است. بدین منظور تأکید بر تأسیس انجمنهای حمایت زندانیان و مؤسسات مشابه آنها شده و اینکه باید اقدامات آنها همگی در یک جا متمرکز گردیده تا در موقع مقتضی کمک و مساعدت آنان در اختیار محکوم زندانی یا آزاد شده از زندان گذارده شود.[302] در جهت تحقق این اهداف ماده 81 قواعد حداقل رفتار با زندانیان مصوب سازمان ملل متحد مقرر می دارد. پیش از فرارسیدن موعد آزادی هر یک از زندانیان، مسئولان زندان باید لباس و پوشاک مناسب فصل را برای آنان تهیه نمایند. وسیله مسافرت یا کرایه زندانی آزاد شده برای رفتن به مقصد خود، باید بوسیله زندان تهیه و در اختیار او گذارده شود. همچنین مطابق ماده 82 قواعد مذکور : در هر کشور باید موجباتی فراهم شود که داشتن سابقه جزایی مانع اشتغال بکار محکومین آزاد شده نباشد» انجمن های حمایت زندانیان باید طی تماس های دائمی خود با بخشهای عمومی و خصوصی و برای زندانیان آزاد شده کار مناسب تهیه نموده، کمک و مساعدت خود را از آنان دریغ ننماید. علاوه بر موارد فوق، هر گاه بیماران روانی، در هنگام خروج از زندان وسیله ای برای معالجه و مداوای خود در خارج نداشته باشند، باید تحت نظارت و حمایت انجمن حمایت زندانیان . در بیمارستانهای روانی بستری شده و تا بهبود کامل با هزینه اینگونه مؤسسات به معالجه خود ادامه دهند.[303] بند 3- حقوق ایران ماده 237 آ.س.ز سال 84 اعلام می دارد : « برای تسهیل بازگشت محکومان به زندگی عادی باید در حفظ روابط و علایق خانوادگی آنان اهتمام لازم بعمل آید بهمین منظور مددکاران اجتماعی در مراکز حرفه آموزی و اشتغال زندان موظفند بطور منظم با محکوم در تماس بوده ، با جلب اعتماد وی در رفع مشکلات و تأمین احتیاجات مادی و معنوی او و خانواده اش بوسیله اداره های مربوط و در نتیجه در ایجاد روابطه حسنه با خانواده و تحکیم مبانی آن مؤثر و مفید واقع شوند و لیکن تماس سایر مأموران زندان با خانواده محکوم علیه ممنوع و موجب تعقیب انتظامی یا اداری است . همچنین از جمله وظایف زندان آماده نمودن محکومان برای بازگشت به محیط خارج از مؤسسه یا زندان می باشد . انجام این وظیفه بعهده مددکاری و بموجب آیین نامه اجرایی مددکاران اجتماعی است [304] در مورد محکومان بی بضاعت که پس از آزادی از زندان می خواهند به موطن خود مراجعت نمایند بایستی رئیس زندان پیش بینی های لازم را بعمل آورده موجبات اعزام آنان رابه مقصد مورد نظر فراهم سازد ، هزینه سفر آنها بوسیله زندان یا انجمن حمایت از زندانیان تأمین و پرداخت خواهد شد . [305] محکومان بیمار و بی بضاعتی که در حال بیماری آزاد می شوند می بایستی بوسیله انجمنهای حمایت از زندانیان تا حصول بهبودی و توانایی انجام کار مورد حمایت قرار گیرند و چنانچه از کار افتاده یا معلول باشند با توجه به امکانات انجمن و براساس مقررات از آنها حمایت شود.[306]