از طرف دیگر با توجه به آیه نوزده سوره کهف که بیان می‌دارد: ﴿…. فَابْعَثُوا أَحَدَکم بِوَرِقِکمْ هَذِهِ إِلَی الْمَدِینَهِ فَلْینظُرْ أَیهَا أَزْکی طَعَامًا فَلْیأْتِکم بِرِزْقٍ مِّنْهُ… ﴾ مسئله دادن وکالت به یک نفر جهت تأمین و یا خرید کالایی مطرح شده است. همان‌طور که مشاهده می‌شود در این آیه آن شخص از اصحاب کهف که به وی مأموریت می‌دهند برود و خرید کند، حق انتخاب دارد و اختیار هم دارد؛ اما صاحبان مال و یاران وی به او سفارش می‌کنند که غذای حلال تهیه کند. وجود اراده در انتخاب و وجود شرایط ارائه شده برای خرید خصوصیات وکالت در خرید که در فقه هم به آن اشاره شده است را بیان می‌دارد. در بررسی آیه 19 سوره کهف به تفصیل درباره این موضوع بحث کردیم. همان‌طور که مشاهده شد با عنایت به متون فقهی، قانون مبتنی بر فقه و قرآن توانستیم تا حدودی پدیده اخذ پورسانت را در منظر فقه و دین شفاف کنیم. ولی پرواضح است که پورسانت در موردی که اشاره شد باز هم به مأمور دولتی شبیه‌تر است و آن شکل از اخذ پورسانت که توسط یک دلال معمولی بدون هیچ قرارداد و سازوکار همکاری قبلی باشد را شامل نمی‌شود.

  1. 1. 7. 2. استناد به عقد اجاره

اجاره عبارت است از عقد بر تملک منفعت معلوم در برابر عوض معلوم. عقد در جمله فوق در حکم جنس است که همه عقود را شامل می‌شود. با قید «علی التملک المنفعه» بیع و صلح که به اعیان تعلق می‌گیرد از تعریف اجاره خارج می‌شود و با قید «به‌عوض معلوم» وصیت به منفعت از تعریف خارج می‌شود و با قید «معلوم» مهریه قرار دادن منفعت از تعریف خارج می‌شود، چون عوض معلوم در برابر مهریه قرار نمی‌گیرد بلکه آنچه در ازا مهریه است استمتاع جنسی است. ولی تعریف فوق مانع دخول اغیار نیست چه اینکه صلح معاوضی بر منفعت را هم که در برابر عوض معلوم می‌باشد، شامل می‌گردد، درصورتی‌که صلح را معامله مستقل در نظر بگیریم، چنین معامله‌ای صلح است و اجاره محسوب نمی‌شود.[74] الف) انواع اجاره اجاره، به اجاره اعیان یا منافع و اجاره اعمال تقسیم می‌شود. مورد اجاره اگر منفعت عین یا حیوانی باشد، به آن اجاره اعیان یا اجاره منافع گویند. در این اجاره، تسلیم‌کننده عین را موجِر و پرداخت‌کننده عوض را مستأجر گویند. اگر مورد اجاره، کار انسانی باشد، به آن اجاره اَعمال یا اجاره ذمّه گویند. در این اجاره، پرداخت‌کننده عوض را مستأجر و تسلیم‌کننده نیروی کار را اجیر یا مستأجَر (به فتح جیم) نامند. همان‌طور که مشاهده شد یکی از انواع اجاره، اجیر کردن انسان است. در این باب فقه برای شاهد مثال به آیه شریفه زیر اشاره می‌شود: ﴿قَالَ إِنِّی أُرِیدُ أَنْ أُنکحَک إِحْدَی ابْنَتَی هَاتَینِ عَلَی أَن تَأْجُرَنِی ثَمَانِی حِجَجٍ فَإِنْ أَتْمَمْتَ عَشْرًا فَمِنْ عِندِک وَمَا أُرِیدُ أَنْ أَشُقَّ عَلَیک سَتَجِدُنِی إِن شَاء اللَّهُ مِنَ الصَّالِحِینَ﴾[75] اجیر شدن حضرت موسی قرآن در آیات ۲۵ ـ ۲۹ قصص به داستان اجیر شدن موسی به دست شعیب اشاره کرده، می‌گوید: شعیب پس از پیشنهاد یکی از دخترانش مبنی بر به خدمت گرفتن موسی × به وی گفت: ﴿اِنّی اُریدُ اَن اُنکِحَکَ اِحدَی ابنَتَیَّ هـتَینِ علیان تَأجُرَنی ثَمـنِیَ حِجَج فَاِن اَتمَمتَ عَشرًا فَمِن عِندِکَ﴾ من می‌خواهم یکی از این دو دختر را به نکاح تو درآورم؛ به این شرط ۸ سال برای من کار کنی و اگر ده سال را تمام کردی، اختیار با تو است. قبل از اینکه وارد ارتباط اجاره با پورسانت بشویم لازم است یک نکته دیگر را یادآور شویم. اجیر بر دو نوع است: فردی که متعهد می‌شود عملی را شخصاً در مدت معیّنی انجام دهد و حق ندارد در این مدت، بدون اجازه مستأجر برای فرد دیگری کاری انجام دهد را اجیر

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...