- بین دانش مالی اعضای هیات مدیره و ریسک رابطه معنادار وجود دارد.
۱-۶ روش شناسی پژوهش
۱-۶- ۱ نوع پژوهش
تحقیق حاضر مطاله ای کاربردی با تأکید بر روابط همبستگی و تحلیلی میباشد. تحقیقات کاربردی به سمت کاربرد عملی دانش هدایت می شود و با توجه به چگونگی گردآوری داده، تحقیق توصیفی – استنباطی به شمار می رود.
۱-۶-۲ نحوه جمع آوری اطلاعات
اطلاعات مربوط به ویژگی های هیات مدیره و اطلاعات مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از طریق مراجعه به گزارش های هیات مدیره و صورتهای مالی حسابرسی شدهای که در وبگاه کدال و نیز نرمافزار گزارش سهام تدبیر پرداز و رهآورد نوین استخراج شده است.
۱-۶-۳ تجزیه و تحلیل داده ها
در پژوهش های علمی،تجزیه و تحلیل داده های آماری مرحله مهمی از پژو هش تلقی می شود، زیرا پژوهشگر در این مرحله به نتیجه نهایی خواهد رسید. یعنی با بهره گرفتن از یک روش تحقیق، داده ها تجزیه و تحلیل، فرضیهها آزمون و در نهایت نتیجه گیری انجام خواهد شد.(خاکی،۱۳۷۸).
تجزیه و تحلیل داده های این تحقیق و آزمون فرضیات آن توسط نرم افزارهای Excel و Eviews انجام شده است ؛به این ترتیب که پس از استخراج اطلاعات متغیرهای مورد بررسی از منابع یاد شده ،این اطلاعات در کاربرگ های ایجاد شده در محیط این نرم افزار وارد شده ،سپس محاسبات لازم برای دستیابی به متغیرهای مورد بررسی انجام شده است و در پایان نیز برای آزمون فرضیهها از نرم افزار Eviewsاستفاده شده است.
۱-۶-۴ جامعه آماری
جامعه آماری به مجموعهای از اشخاص، اشیاء، مکانها، رویدادها و اموری اطلاق میشود که در یک یا چند صفت مشترک باشند. هدف اصلی هر پژوهش، کشف اصول و قوانین کلی حاکم بر یک جامعه آماری است.(آذر و مومنی، ۱۳۸۵). جامعه آماری این پژوهش تمام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار می باشند.
۱-۶-۵ نمونه آماری
روش آماری مورد استفاده برای انتخاب نمونه این پژوهش روش غربالگری است که با توجه به شرایط زیر طی سالهای ۱۳۸۸-۱۳۹۲ مورد بررسی قرار گرفته است.
-
- شرکتهایی که سال مالی آن ها به ۲۹/۱۲ منتهی شود.
-
- شرکتهایی که طی سالهای مورد بررسی نماد آن متوقف نشده باشد.
-
- شرکتهایی که داده های آن ها در سالهای مورد بررسی در دسترس باشد.
- شرکتهایی که جزء شرکتهای سرمایهگذاری، بانکها، شرکتهای بیمه و هلدینگ نباشد.
با توجه به مجموع شرایط فوق، ۱۲۶ شرکت در دوره زمانی ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲به عنوان نمونه آماری پژوهش انتخاب شدند.
۱-۶-۶ تعریف متغیرها
متغیر های مستقل:
-
- اندازه هیات مدیره : مشابه پژوهش های حساس یگانه و همکاران )۱۳۸۷)، لیپمَن و لیپمَن[۹] (۲۰۰۶) اندازه (تعداد) اعضای هیات مدیره به عنوان یکی از متغیرهای مستقل در نظر گرفته شده است.
-
- استقلال هیات مدیره : برای اندازه گیری این متغیر مشابه پژوهش های دیمیتروپولوس و آستریو[۱۰] (۲۰۱۰) و قائمی و شهریاری (۱۳۸۸)،از نسبت تعداد مدیران غیر موظف به تعداد کل اعضای هیات مدیره برای انداز ه گیری استقلال هیات مدیره استفاده شده است.
-
- رشته تحصیلی : رشته تحصیلی اعضای هیات مدیره.
-
- سوابق شغلی: میزان سابقه کاری اعضای هیات مدیره.
- دانش مالی : میزان دانش مالی اعضای هیات مدیره، دانش مالی شامل رشتههای حسابداری، مدیریت، اقتصاد و بانکداری میباشد.
متغیر های وابسته:
۱- کیفیت گزارشگری مالی : نماد شاخص کیفیت گزارشگری مالی ،کیفیت اقلام تعهدی است که برای محاسبه آن از مدل دیچو و دی چاو[۱۱] (۲۰۰۲) استفاده شده است.
کانون توجه مدل اقلام تعهدی دیچو و دیچاو (۲۰۰۲) بر اقلام تعهدی سرمایه درگردش استوار است، زیرا جریان نقدی مربوط به سرمایه در گردش عموماً ظرف یکسال محقق میشود. براین اساس، سود عملیاتی برابر با جریان نقدی و اقلام تعهدی مربوطه می باشد .که در این مدل نشان میدهد که جریان نقدی پس از اینکه مبلغ مورد نظر شناسایی شد رخ میدهد. نشان می دهد که جریان نقدی در همان دورهای دریافت یا پرداخت میشود که در سود شناسایی شدهاند. نشان می دهد که وصول یا پرداخت جریان نقدی قبل از اینکه درآمد یا هزینه در سود شناسایی شود، صورت می گیرد.
۲- ریسک : برای اندازه گیری ریسک شرکت از معیار بتا استفاده شده است و برای محاسبه ضریب بتا از بازده سهام شرکتهای نمونه و بازده پرتفوی بازار استفاده می شود.
متغیر های کنترلی:
با توجه به تحقیقات قبلی صورت گرفته، در این پژوهش از اندازه شرکت و اهرم مالی به عنوان متغیرهای کنترلی استفاده شده است.
۱- اندازه شرکت ( SIZE): برای محاسبه اندازه شرکت از روش های متفاوتی استفاده می شود . مثلاً برخی مجموع دارایی های شرکت را به کار میبرند. فروش نیز درپارهای اوقات به عنوان اندازه شرکت مورد استفاده قرار میگیرد. در این تحقیق همانند فاما و فرنچ ( ۱۹۹۲ ) لگاریتم ارزش بازار شرکت به عنوان اندازه شرکت مورد استفاده قرار گرفته است .
: اندازه شرکت i در پایان سال t
: لگاریتم ارزش بازار شرکت i در پایان سال t
۲- نسبت اهرمی(leverage) : که برای محاسبه آن از رابطه زیر استفاده شده است:
: نسبت اهرمی شرکت i در پایان سال t
: ارزش کل بدهیهای شرکت i در پایان سال t
: ارزش بازار شرکت i در پایان سال
در شرکت هایی که میزان اهرم بالایی دارند به سبب وجود هزینه های نمایندگی بین اعتباردهندگان و سرمایه گذاران و مشکلات بین این دو گروه نیاز بیشتری به محافظه کاری وجود دارد، همچنین به لحاظ تبیین مالیاتی نیز، نیاز به محافظه کاری و مدیریت سود و به طور کلی دستکاری در گزارشهای مالی بیشتر خواهد شد.
۱-۶-۷ قلمرو مکانی و زمانی پژوهش
قلمرو مکانی پژوهش، شرکتهای پذیرفته شده در بورس و قلمرو زمانی سالهای ۱۳۸۸-۱۳۹۲ می باشد.
۱–۷ چارچوب نظری پژوهش
[چهارشنبه 1401-09-30] [ 11:23:00 ق.ظ ]
|