تعریفی از بهره وری عبارتست از استفاده موثر تر از منابع اعم از نیروی کار، سرمایه، زمین، مواد، انرژی، ماشین آلات و ابزار، تجهیزات و اطلاعات در فرآیند کالاها و خدمات است. تعریف سازمان بین المللی کار(ILO) [15] سازمان بین المللی کار بهره وری را این طور بیان می کند که محصولات مختلف با ادغام چهار عامل اصلی تولید می شوند. این چهار عامل عبارتند از: زمین، سرمایه، کار و سازماندهی، نسبت ترکیب این عوامل بر محصولات ، معیاری برای سنجش بهره وری است.(ابطحی، کاظمی، 1383.) تعریف آژانس بهر ه وری اروپا(EPA) آژانس بهره وری اروپا، بهره وری را به صورت زیر مطرح می کند: 1.بهره وری، درجه استفاده موثر از هر یک از عوامل تولید است. 2.بهره وری در درجه اول، یک دیدگاه فکری است که همواره سعی دارد آنچه را که در حال حاضر موجود است بهبود بخشد. بهره وری مبتنی بر این عقیده است که انسان می تواند کارها و وظایفش را هر روز بهتر وبا اخذ نتایج برتراز روز پیش، به انجام رساند.به این ترتیب، نهایتاً هدف از بهبود بهره وری، عبارت است از : استفاده بهینه ازمنابع مادی، نیروی انسانی، تسهیلات و غیره به طریق علمی، کاهش هزینه های تولید،گسترش بازارها، افزایش اشتغال و کوشش برای افزایش دستمزدهای واقعی و بهبود معیارهای زندگی آن گونه که به سود کارگر ، مدیریت و عموم مصرف کنندگان باشد(ابطحی، کاظمی، ( 1383 )

2-4-1-1بهره وری چه هست و چه نیست ؟

نگاره 1-1 بهره وری چه هست و چه نیست ؟

2-4-1-2شاخص بهره وری  کل عوامل تولید

بهره وری  کل عوامل تولید (TFP) که بیانگر برآیند بهره وری  کار و سرمایه در اقتصاد است، عملکرد اقتصاد را در زمینه استفاده کارآمد از منابع نشان می‌دهد.. گفتنی است، افزایش سهم رشد بهره وری  در تأمین رشد اقتصادی باعث افزایش قابلیت بهره گیری از ظرفیت‌های موجود اقتصاد می‌شود و به معنای ارتقای کارایی استفاده از منابع است. محیط های تولید جدید، همواره با تغییرات و تحولات مداوم همراه بوده و بازار فروش شرکت ها به سرعت رقابتی می شود. فعالیت در این چنین محیط هایی، نیازمند ایجاد مزیت های رقابتی عمده است. لذا استفاده بهینه از منابع موجود و تبدیل آنها به دارایی های رقابتی، الزامی برای فعالیت در این چنین محیط هایی است. رشد بهره وری ضرورت هر شرکت و بنگاه اقتصادی تلقی شده و موجبات بهبود وضعیت اقتصادی، تحقیق و توسعه و دیگر فعالیت های آتی شرکت را فراهم می آورد.