علاوه بر موارد بالا، دلایل اهمیت و توجه نسبت به کسب‌وکارهای خانگی را می‌توان در موارد زیر خلاصه نمود (فینمارک[10]، 2006: 25-23) :

• کسب‌وکارهای خانگی فرصت مناسبی برای اجرای یک ایده‌ی کارآفرینانه با خطر و هزینه های بسیار پایین فراهم می‌کنند. به طوری که آن را مرکز رشدی برای کسب‌وکارهای کوچک و متوسط و تبدیل آن به یک کسب‌وکار واقعی می‌دانند.
• اغلب صاحبان کسب‌وکارهای خانگی تمایل‌های کارآفرینانه دارند به طوری که در تحقیقی تنها کمتر از یک سوم این افراد به این «اگر به شما یک کار دایمی با حقوق ثابت پیشنهاد شود می‌پذیرید؟« جواب مثبت دادند.
• تمایل بسیار زیادی به رشد و توسعه دارند به طوری که متوسط رشد سالانه‌ی کسب‌وکارهای خانگی ۱۶ درصد بوده درحالی‌که متوسط رشد کسب‌وکارهای کوچک ۱۱ درصد است (فینمارک، 2006: 25).

در عصر دانش، سازمان‌ها با به کار گیری دارایی‌های نامشهود که منابع ارزشی جدیدی محسوب می‌شوند، از مزیت رقابتی خاصی بهره می‌جویند. این وضعیت، با اهمیت فرایند خلق و تسهیم دانش تعریف شده که گویای اهمیت سرمایه‌ی اجتماعی به عنوان پدیده‌ی مدیریتی جدید می‌باشد. در واقع سرمایه‌ی اجتماعی اهمیت اساسی شبکه‌های قوی، روابط مبتنی بر اعتماد و همکاری را در اجتماعات آشکار می‌سازد (تاجبخش، ۱۳۸۵: ۱۴۷). از این رو با توجه به اهمیت اشتغال و توسعه مشاغل خانگی در کشور، بررسی تأثیر سرمایه‌ی اجتماعی بر راه‏اندازی مشاغل خانگی می‌تواند در توسعه‌ی این گروه از کسب‏وکار موثر واقع گردد. 1-3-اهداف تحقیق هدف اصلی این تحقیق تعیین تأثیر سرمایه‌ی اجتماعی بر راه‏اندازی کسب‏وکار خانگی می‌باشد که بدین منظور به تعیین تفاوت معنادار سطح برخورداری شاغلان کسب‏وکار خانگی و افراد فاقد کسب‏وکار (گروه کنترل) از سرمایه‏ی اجتماعی می‌پردازیم. بنابراین برای رسیدن به این هدف، اهداف فرعی پژوهش عبارتند از: تعیین تأثیر اعتماد بین شخصی بر راه‏اندازی مشاغل خانگی تعیین تأثیر اعتماد تعمیم یافته بر راه‏اندازی مشاغل خانگی تعیین تأثیر اعتماد به نهادها بر راه‏اندازی مشاغل خانگی تعیین تأثیر شبکه‌ی روابط رسمی بر راه‏اندازی مشاغل خانگی تعیین تأثیر شبکه‌ی روابط غیر رسمی بر راه‏اندازی مشاغل خانگی تعیین تأثیر هنجارهای معامله به مثل افراد بر راه‏اندازی مشاغل خانگی

همان‌طوری که اسلام مسلمانان را به شناخت گذشته، توصیه و تشویق می‌کند، به همان اندازه نیز آینده‌نگری را مورد توجه قرار می‌دهد. زیرا همه تأکید و تشویق برای شناخت گذشته به خاطر آینده است. ما اگر سرگذشت گذشتگان و رویدادهای اقوام و ملل مختلف جهان را بخوانیم و از زیبائی‌های آن در زندگی و آینده‌سازی خویش بهره‌ نگیریم، نه تنها تاریخ را به عنوان سرگرمی و وقت‌گذرانی خوانده‌ایم، بلکه تا حدّی کار لغو و بیهوده انجام داده‌ایم. مدیری که بر مسند مدیریت نشسته است، نباید هرگز خود را از نگرش به آینده جدا سازد همان‌گونه که از گذشته نباید جدا باشد. چون او وقتی می‌تواند در مسیر حرکت، با شتاب بیشتر، اشتباه و خسارت کمتر، روح آرام‌تر و امید فراوان‌تر به موفقیت و پیروزی دست یابد، که آینده را شناخته و برای هر لحظه‌اش برنامه و آهنگی متناسب را آماده کرده باشد؛ مدیران آینده‌نگر همیشه از زمان، جلوتر حرکت می‌کنند و نیازها و مشکلات کار را بررسی و امکانات لازم را از پیش تدارک می‌بینند و در نتیجه، میزان موفقیت آنان بیشتر می‌گردد. امام علی(ع) می‌فرمایند: «چشم دل انسان خردمند (آینده‌نگر) پایان کارش را می‌بیند و نشیب و فراز خویش را می‌شناسد». از خصلت‌های مدیران مؤمن آینده نگری جهت جلوگیری از آینده نگرانی است امام علی(ع) می‌فرمایند: «یکی از خصلت‌های مؤمنان آینده نگری است، مؤمنان کسانی هستند که آینده‌ی خویش را می‌شناسند». دین مبین اسلام برای عاقبت‌نگری در کارها که در واقع نوعی نگرش بر آینده است و از اصل آینده‌نگری سرچشمه می‌گیرد اهمیت فراوانی را قائل است. لذا بخشی از موفیت‌های مدیر به این موضوع بستگی دارد که برای آینده تا چه مقدار برنامه‌ریزی و فکر کرده است و به عبارت دیگر نفوذ اندیشه و شعاع دیدگانش تا چه مسافتی را نسبت به آینده،‌ زیر پوشش قرار داده است. یکی از نتایج عاقبت‌اندیشی و آینده‌نگری مدیران در سازمان‌ها، آرامش خاطر و جلوگیری از پشیمانی است. حضرت علی (ع) می‌فرمایند: «عاقبت‌اندیشی پیش از شروع کار، تو را از پشیمانی در امان نگه می‌دارد». 2-6- خوش‎بینی به صورت کلی به این معنا است که فرد در رابطه با موقعیت پیش آمده انتظار بهترین نتیجه ممکن را داشته باشد که معمولا با عنوان خوش­بینی موقعیتی از آن یاد می‎شود. عموم مردم، خوش­بینی را با تمثیل­هایی مانند در نظر گرفتن نیمه پر لیوان یا عادت به انتظار پایانی خوش برای هر موقعیت فشارزا می­شناسند(سلیگمن، رایویچ، کاکس، 1383) تیگر (1979) خوش­بینی را خلق یا نگرشی می‎داند که با انتظار درباره آیندهای همراه است که فرد ارزیابی کننده آن را موافق خواست خود ارزیابی می‎کند از نظر تیگر، خوش­بینی جز ذاتی نوع انسان و یک ویژگی متمایز کننده و سازگارانه است. در نقطه مقابل خوش­بینی، بدبینی قرار دارد که به معنای تاکید بر فاجعه آمیزترین علت هر شکست است و به طور کلی یعنی داشتن انتظارات منفی برای نتایج و پیامدها (شییر و کارور، 1985) خوش‌بینی یک برانگیزاننده بزرگ است. ویژگی خوش‌بینی افراد را به حرکت و تلاش وا می‌دارد و موفقیت را برای آنها به ارمغان می‌آورد. خوش‎بینی در فلسفه به این معنا خواهد بود که در نهایت  خوبی‌ها بر بدی‌ها غالب خواهد شد. خوش بینی باور به این عقیده است که احتمالا نتایج مثبتی رخ خواهد داد. خوش بینی نیز همچون امید به طور کلی به معنی اعتماد عمیق به این موضوع است که علیرغم مشکلات و سختی‎های موجود بر سر راه زندگی‎، اوضاع سر و سامان می‎گیرد و همه چیز بخوبی و خوشی می‎انجامد. از نقطه نظر هشیاری عاطفی، خوش‎بینی گرایشی است که فرد را به هنگام رو در رو شدن با مشکلات و سختی‎های زندگی، از فرو غلتیدن در نومیدی، یاس و افسردگی بر حذر می دارد . سلیگمان (سلیگمان، 1986) پدر روان‌شناسی مثبت گرا، بر این باور است که افراد خوش‎بین، در رویارویی با شکست‎ها و موفقیت‎های خود، چنین عمل می کنند: 1-  بر اسنادهای کلی تکیه می کنند؛ مثلا “من قادر به کسب موفقیت در زمینه های گوناگون هستم”. 2- اسنادهایشان پایدار است؛ مثلا “من می توانم به طور مستمر این موفقیت را از آن خود کنم”. 3- موفقیت‎هایشان را به توانایی‎های درونی خود نسبت می‎دهند؛ مثلا “توانایی‌ها و تلاش خودم منجر به موفقیتم شد”. 4- در رویارویی با ناکامی‎ها، شکست خود را به عوامل ویژه بیرونی و غیر پایدار نسبت می دهند، مثلا “‌گرمی هوا، باعث شد، سخنرانیم خوب پیش نرود”. درخوش بینی واقع بینانه در حقیقت، فرد به ارزیابی آنچه می تواند به دست آورد در برابر آنچه قادر به کسب آن نیست، می پردازد. بنابراین، خوش بینی واقع بینانه، نقش مهمی در ارتقای خود کارآمدی فرد دارد (لوتاسن و آوالیو 2007) در مورد خوش بینی دو نوع نگرش مطرح است. در نگرش نخست فرض بر این است که خوش‎بینی بخشی از ماهیت انسان است که می‎تواند مطلوب یا نامطلوب باشد. فیلسوفانی مانند سقراط و نیچه بر این باور بودند که خوش بینی فقط رنج و عذاب انسان‎ها را به تاخیر می‎اندازد و بهتر است که آنها با چهره تلخ حقیقت روبرو شوند. این نگرش منفی نسبت به تفکر مثبت و خوش‎بینی در نوشته‎های زیگموند فروید به حد اعلای خود رسیده است (پترسون، 2000) 2-3-3-13- اهمیت خوش بینی در مقابل بدبینی و تفاوت‎های آنها در حقیقت خوش بینی نگرش انتظار مثبت به انسان انرژی می‎دهد و استعدادهای پنهان او را فرا می‎خواند . این نگرش آگاهی افراد را از فرصت‎ها افزایش می‎دهد. خوش‎بینی پرتویی قوی از روشنایی را به درون گوشه‎های تاریک زندگی انسان‎ها می‎اندازد و امکانات بالقوه را که در تاریکی پنهان شده‎اند ، آشکار می‎کند. فرد مثبت اندیش حوادث را از زاویه دید امید تفسیر می‎کند، مزیت‎های آن را کشف می‎کند و راه‎حل‎های خلاقی را می‎یابد که آدم بدبین متوجه آنها نمی‎شود. ذهنی که بدبین و قالبی منفی دارد انرژی افراد را تحلیل می‎برد و همچنین باعث تضعیف انرژی همکاران می‎شود. این ذهن اعتماد به نفس‎ را ضعیف می‎کند، به خلاقیت و مهارت‎های حل مشکلاتتان صدمه می‎زند، شما را به این سمت می‎راند که روی مواضع متمرکز شوند، و در توانایی آنان برای تشخیص فرصت‎ها اختلال ایجاد می‎کند. در نهایت بدبینی شادی زندگی و کاری را به تحلیل می برد و انسان‎ها را از نظر هیجانی خسته و از پا افتاده و در رابطه با دیگران ناکارآمد باقی می گذارد   (افشار، 1387). بر اساس یک پژوهش اثبات گردیده است که خوش‎بین‎ها بیش از بدبین‎ها عمر می‎کننند و به تعبیری دیگر خوش بین‎ها فقط یک بار می‎میرند و آن هم وقتی است که عمرشان به سر می آید، اما بدبین ها به خاطر ترس از همه چیز، هر روز می میرند. شواهدی موجود است که نشان می دهد فلینگمن روانشناس معروف می گوید: خوش بینی، نظام مصونیت بدن را تقویت می‎کند و به عکس، بدبینی نظام دفاعی بدن را ضعیف می‎کند. خوش بین‎ها حتی حوادث بد را نادیده می‎گیرند و می‎گویند: الخیر فی ما وقع و به عکس، بدبین‎ها حتی رویدادهای خوب مهم را تصادفی و موقتی می‎پندارند. وقتی برای خوش بین‎ها مشکلی پیش می‎آید، نمی‎نشینند تا کسی به دادشان برسد؛ بلکه به دنبال راه حل می‎گردند و اگر کمکی هم ببینند، آن استقبال می‎کنند، ولی بدبین‎ها زود تسلیم می‎شوند. خوش بین‎ها در هر رویدادی، همیشه بهترین وضعیت را پیش‎بینی می‎کنند. برای مثال اگر آسمان ابری شود، خوش‎بین می گوید: نمی بارد یا اگر ببارد، موجب برکت خواهد بود، ولی بدبین می گوید: این ابر موجب باران شدیدی می شود و خانه همه را خراب می کند و اگر بر حسب اتفاق، نظر بدبین‎ها در واقعیت تایید شود، دیگر هیچ چیز جلودارشان نیست و برای هر موضوعی، آن روز را مثال می آورند. غافل از اینکه بدبینی، هاله‎ای از تیرگی دور او ایجاد کرده است.

• حوزه خودآگاهی: [38] در بردارنده ویژگی­های مانند خود آگاهی عاطفی و اعتماد به نفس
• خود نظم دهی[39] (مدیریت خود): شامل خود کنترلی، قابل اعتماد بودن و نوآوری[40]
• خودانگیزی: [41] شامل انگیزه پیشرفت، ابتکار [42] و خوش بینی[43]
• همدلی [44](هوشیاری اجتماعی): ویژگی­هایی مانند درک دیگران و آگاهی سیاسی را شامل می­شود.
• مهارت اجتماعی: [45] شامل ویژگی­های از قبیل نفوذ در دیگران، مدیریت تعارض و ظرفیت­های اجتماعی می­گردد (سیاروچی و همکاران، ترجمه نوری و نصیری، 1383، ص 32).

  از نظر گلمن سه مولفه درون فردی هستند یعنی برای سایرین نامرئی بوده و در درون فرد رخ می­دهد و دو مؤلفه دیگر بین فردی بوده و به آنچه که بین ما و مردم اتفاق می­افتد مربوط می­شود و در رفتارها قابل مشاهده است (فریدمن و بلیس، 2003). یک فرد باید مهارتهای درون فردی خوبی داشته باشد تا بتواند مهارتهای بین فردی خوبی را گسترش دهد. برای تشخیص نقش هر کدام از این مؤلفه­ها فرد نیاز دارد به این که از خود بپرسد اهمیت آنها در چیست؟ و اگر در این مهارتها ضعیف باشد چه اتفاق خواهد افتاد؟ گلمن (2005) از طریق توضیح هر کدام از این مؤلفه­های به این سؤال­ها چنین پاسخ می­دهد که

• خودآگاهی :

ریشه واساس سایر مؤلفه­ها می­باشد این مؤلفه به معنای درک عمیق هیجانات فردی می­باشد. آگاه بودن از آنچه فرد در این لحظه احساس می­ کند: آیا خوشحال، نگران یا هیجان زده است. و اینکه چگونه این احساسات روی خود فرد، دیگران وعملکرد شغلی تأثیر می­گذارد (فریدمن و بلیس، 2003). گلمن (1998) بر این باور است که خودآگاهی مهارتی بنیادی و ضروری برای این سه شایستگی است:

• آگاهی هیجانی: تشخیص اینکه هیجانات ما چگونه عملکرد و توانایی استفاده از ارزشهایمان را برای هدایت تصمیم ­گیری تحت تأثیر قرار می­دهد (تشخیص هیجانهای خود و اثراتشان) (گلمن (1383)، ترجمه ابراهیمی و جوینده، ص 83).
• اعتماد به خود: شجاعتی که منشاء آن اطمینان به قابلیتها، ارزشها و اهداف است (حس قوی درباره قابلیت­های خود و خود ارزشمندی).
• خود ارزیابی صحیح احساس منصفانه­ای از محدودیت­ها و قدرت­های شخصی، تصویر روشنی از اینکه در کجا نیازمند بهبود و توانایی یادگیری از تجربه هستیم.

بلیهویت موفقدیررس خیرزودرسسردرگم هویت موفق این وضعیت هویت از نظر رشدی پیشرفته‌ترین وضعیت است. فرد دوره‌ای از جستجوگری را پشت سرگذاشته و به تعهدات ثابت و روشنی رسیده‌اند. آن­ها به طور جدی انتخاب‌های متعددی را در نظر گرفته و با توجه به شرایط خود تصمیم‌گیری می‌کنند. در زمینه جهان‌بینی، عقاید گذشته خود را مجددا ارزیابی کرده و به راه‌حلی می‌رسند که آن­ها را برای انجام فعالیت آماده می‌کند؛ انتخاب‌های نهایی آن­ها ممکن است شامل تبدیل یافته‌ای از خواسته‌های والدین است. به طور کلی اگر در معرض تغیرات ناگهانی محیط قرار بگیرند، خود را نمی‌بازند و قدرت انعطاف‌پذیری آن­ها توصیف  کننده­ شیوه ارتباط این افراد با جهان است (کروگر،1996؛ به نقل روان‌بند، 1387). از نظر مارسیا این گروه بحران هویت را تجربه کرده­اند و آن را خوبی حل کرده­اند، و تعهدی نسبتا  پایدار را در خود ایجاد کرده­اند. دانشجویانی که هویت کسب شده دارند، در خودشان احساس هماهنگی می­ کنند و ظرفیت­ها محدودیت­های خود را می­پذیرند ( شکرکن و همکاران، 1380). هویت گم گشته/ آشفته این افراد معمولا عزت نفس، سازگار روانی، خودفرمانی و خودکنترلی پایین‌تری نسبت به سه وضعیت هویتی دیگر نشان می‌دهند و احتمال دارد دیگران آن­ها را بی‌فکر و بی‌تعصب قلمداد کنند. این افراد ازهر نوع اطلاعات اجتناب می‌کنند و تصمیم‌گیری را به تاخیر می‌اندازند (مارسیا،1993؛ به نقل از شهر­آرای ،1384). این افراد هنوز بحران هویت را تجربه نکرده‌اند. وتعهد به یک شغل و نظام ارزشی یا مجموعه‌‌ای از عقاید در آنان دیده نمی‌شود و به شدت تاثیرپذیرند، یعنی نسبت به اکثر تجارب حالت پذیرندگی دارند. این افراد فاقد نوعی احساس کلی از هویت هستند و به سادگی نظرات­شان در مورد خودشان تغییر می‌کند (شکرکن،1380). افرادی که هویت سردرگم دارند، معمولا خود را به دست سرنوشت و شانس می‌سپارند. این افراد نگرش ” برایم مهم نیست” دارند و هر کاری که جماعت انجام دهد، با آن همرنگ می‌شوند و در نهایت در بی‌تفاوتی و بی‌علاقگی به سر می‌برند و تعصبات قومی و مذهبی دربین آن­ها شایع است (نورم،1994؛ به نقل از سعادتی شامپر، 1383). هویت زودرس این افراد هویت حاضر و آماده‌ای را می‌پذیرند و ضبط می‌کنند که یک فرد مقتدر (معمولا والدین، رهبران مذهبی، یا مشوق­ها) آن را برای­شان برگزیده است فرد به وسیله دیگران هدایت می‌شوند، یعنی جهت‌یابی آن­ها بیرونی است نه درونی. فرد دارای هویت زودرس، اگر با موقعیتی روبرو شوند که در آن ارزش‌های والدین و دیگران کارایی نداشته باشد، به سختی احساس ترس می‌کند. این افراد هم­نوایی، انعطاف پذیری، و وابستگی به مراجع قدرت را نشان می‌هند. آن­ها معمولا تکانشی‌اند و استقلال و اعتماد به نفس کمتری دارند (برک،2003، ترجمه­ی سیدمحمدی، 1382). این افراد هرچند هنوز بحران هویت را تجربه نکرده‌اند، اما براساس تصمیم‌گیری دیگران(معمولا والدین) مجموعه ­ای از ارزش­ها را پذیرفته‌اند. برای فردی با هویت زودس، دانشگاه فرصت مناسبی برای کشف موقعیت‌های تازه نیست، بلکه فرصتی برای تحقق اهداف والدین است. این افراد قبل از آن که تحت تاثیر اکتشاف و ارزشیابی‌های شخصی خود قرار گیرند، تحت تاثیر ارشیابی‌‌های دیگران، به ویژه افراد مهم قرار می‌گیرند (شکر کن ،1380 ).

3-5-1- توبه و تکرار جرم در این قسمت تاثیر توبه درتکرار جرم را مورد بررسی قرار می دهیم. این مساله که نهاد توبه به عنوان عاملی برای سقوط مجازات در جلوگیری از تکرار جرم چه تاثیری دارد، آیا می تواند موثر واقع شود یا خیر؟ توبه در دو حالت می تواند تاثیر داشته باشد. یکی اینکه مجرم واقعا اصلاح شده باشد و با پذیرش توبه از مجازات معاف شود و مرتکب جرم جدیدی نشود و حالت دیگر این که وجود نهاد توبه با کاستن از حالت بازدارندگی عام وخاص مجازات ها، نه تنها موجب تجری خود مجرم بشود بلکه ضرورت  مجازات ها را زیر سوال ببرد و تاثیری معکوس در جلوگیری از تکرار جرم داشته باشد در این قسمت  ابتدا توبه و اصلاح مجرم و سپس توبه و تجری مجرمین را بیان می کنیم . 3-5-2- توبه و اصلاح مجرم بهترین اثری که برای توبه بر شمرده شده اند. تهذیب و اصلاح مجرم است. توبه آثار فراوانی در بعد اخلاقی   و دینی دارد. علاوه بر اصلاح و تهذیب نفس، موجب پاک شدن گناهان و تبدیل گناهان به نیکی ها، مورد لطف و توجه خدا قرار گرفتن و بسیاری آثار مثبت دیگری که در آیات وروایات بیان شده است  می شود (محمدی، 74،ص27). توبه از دیر باز در همه ادیان مرسوم و معمول بوده و برای آرامش  روح در هر دو جهان توصیه شده است از قدیم الایام پوزش از گناه وسیله ای بود تا انسان پشیمان، درون خود را از پلیدی و تیرگی پاک سازد و بنا بر حدیث پیامبر با صفای درونی که پس از توبه پیدا می کند با دیگر مومنان برابر گردد. بازگشت از طریق حق و سرپیچی از اوامر خالق گاه در دل مخلوق چنان آشوبی به پا می کند که شرمندگی و پشیمانی آن روح و روان آدمی را منقلب می کند و سرانجام در لحظه ای خاص توفیق توبه و بازگشت به سوی حق تعالی نصیب انسان می گردد و آن هنگامی که روح پشیمان می شود انسان نادم با خود و خدای خود عهدی می بندد که از گناهی که مرتکب شده است دوری جوید و مرتکب جرم جدیدی نگردد ( فکری ارشاد، 84 ،ص2). توبه یک حالت نفسانی است که در فرد بوجود می آید وخداوند بسیار دوست دارد که بندگان گنهکار به این حالت برسند و به جای این که از راه مجازات اصلاح شوند با توبه پاک شوند. توبه بیشتر در امور اخلاقی و دینی کاربرد دارد. در حقوق دینی مهمترین هدف مجازات ها اصلاح مجرم است و شخصی که پشیمان از ارتکاب جرم است با شخصی که به ناسازگاری خود ادامه می دهد متفاوت است و مجازات فرد  اصلاح شده نه تنها  نفعی برای خود فرد و جامعه ندارد که در برخی موارد مضرات فراوانی هم خواهد داشت. در چنین شرایطی اجرای مجازات موجب می شود که او فکر کند جامعه با او لجبازی می کند و ممکن است که دوباره میل به سرکشی پیدا کند. شخص نادم نیازی به ندامتگاه ندارد ومجازات پس از توبه  اثری جز منزوی کردن نزدیکان و تحمیل هزینه های بیهوده به دولت ندارد و جامعه را نفعی نخواهد بود . بخشش مجرمان با توبه یک امر اخلاقی و دینی است که خداوند بسیار برآن توصیه کرده است (زراعت ، 86،ص33-34). از دیدگاه جرم شناختی علت پذیرش توبه به عنوان عامل سقوط مجازات تغییراتی است که در مجرم پدید       می آید ومجرم ظاهرا بدون اینکه مجازاتی تحمل بکند تحت تاثیر وجدان خود مجازات می شود و این مجازات درونی او را اصلاح می کند و فرد تصمیم می گیرد که در آینده مرتکب جرم نشود و خطرناک  نبودن مجرم احراز و نیازی به اجرای مجازات بیرونی نیست. اصولا فلسفه توبه، اصلاح مجرم است (زراعت ، 86 ، ص35). توبه به عنوان یکی ازعوامل سقوط مجازات، در همه ی ادیان و همه دوران های تاریخی وجود داشته است و مساله ای نیست که فقط اختصاص به حقوق اسلامی داشته باشد. مجازات ها باید به نحوی باشند  که فرد را اصلاح و او را آماده ورود به جامعه نمایند، اما در جایی که مجرم پس از ارتکاب جرم  به شدت از کرده ی خود پشیمان بشود و مصمم شود که هرگز قوانین و مقررات را زیر پا نگذارد و اشتباه خودش را جبران کند در اینجا مجازات تاثیر مفیدی نخواهد داشت چرا که قبل از این که بخواهیم از طریق مجازات او را اصلاح کنیم و حس عذاب وجدان و پشیمانی را در او بوجود بیاوریم، خودش به راه راست برگشته و به نظر می رسد که مجازات چنین فردی کار بیهوده ای باشد (عسگری ، 86، ص99). در بسیاری از موارد برای مجرم امکان بازسازی اخلاقی و اجتماعی برای آینده وجود دارد و مجرمین می توانند با یک برنامه تربیتی و اصلاحی دوباره به جامعه برگردند و راه صحیح زندگی را پیش بگیرند از دیدگاه اسلام در ابتدا انسان ها باید به گونه ای تربیت بشوند که خود هرگز به سمت جرم وگناه نروند و دیگران را نیز از ارتکاب گناه نهی کنند اما اگرگناهی هم مرتکب بشوند به دنبال اصلاح و تربیت آن هاست و این مهمترین برنامه تربیتی اسلام است این که مجرمین امیدوار باشند ودرصورتی که توبه بنمایند، مورد عفو قرار می گیرند، فرصت و زمینه ای برای بازسازی روحی آنان است (موسسه تنظیم و نشرآثار امام خمینی، 73 ، ص102). توبه فلسفه ایی دارد که با تکامل انسان ارتباط نزدیک دارد. اگر درهای توبه بسته شود انگیزه تکامل از بین     می رود و انسان به عقب بر می گردد. چرا که تصور می کند راه نجاتی برای او نیست و چه دلیلی  دارد که گناهان دیگر را ترک کند. توبه شعله ی انگیزه اصلاح و جبران و حرکت به سوی تکامل را در فرد روشن     نگه می دارد (رحیمی  نژاد ، 77 ، ص90). همان طور که می دانیم همه مجرمان مثل هم نیستند وظرفیت روحی آن ها با هم متفاوت است، باید به شخصیت مجرمان توجه کرد چرا که هر کدام دارای شخصیتی جداگانه می باشند و علل وعوامل ارتکاب جرم نیز متفاوت است. افراد با روحیات و عادات متفاوت با تحت تاثیر علل مختلف مرتکب جرم می شوند و تاثیر مجازات نیز بر هرکدام از آن ها متفاوت است. مجرمان از لحاظ ارتکاب جرم به دو دسته تقسیم می شوند یک دسته بزهکاران اتفاقی و یک دسته بزهکاران به عادت، مطالعات نشان داده اند که اکثریت مجرمین را بزهکاران  تشکیل می دهند. که اصلاح پذیرتر هستند و از لحاظ روحیات و شخصیت تفاوت چندانی با سایر افراد اجتماع که مرتکب بزه نشده اند ندارند و فقط تحت تاثیر علل و عوامل خاص مرتکب جرم شده اند و نباید با مجرمینی مقایسه شوند که به بزهکاری خو گرفته اند و مجازات در آن ها تاثیری ندارد. برای آنها اینکه مجازات بشوند، یا مورد عفو قرار بگیرند تاثیری ندارد و باز هم مرتکب جرم خواهند شد افرادی که پس از ارتکاب جرم اصلا احساس پشیمانی نمی کنند و بر دلایل خود برای ارتکاب جرم باقی می مانند باید تفاوتی میان این2 گروه مجرمین قائل شد.(نجفی توانا ، 77،ص64). دین اسلام همواره مشوق مجرمان و بزهکاران بوده تا با اراده وتصمیم خودشان از گناه و جرم ارتکابی توبه کنند تا ضمن این که جایگاه رفیعی نزد خداوند بیابند از هر مجازاتی نیزدر امان باشند و خواهان  اصلاح و تربیت و تهذیب مجرمین است نه خواستار اجرا و اعمال مجازات، و مجازات را آخرین گزینه می داند اسلام توجه خاصی به شخصیت مجرم و فردی کردن مجازات ها دارد. (معاونت آموزش قوه قضائیه ،87 ،ص187). در قرآن نیز هر جایی که کلمه توبه آمده است خداوند آن را با کلمه « واصلح »  همراه کرده است و به نحوی به اصلاح اشاره کرده است مفسیرین تفاسیر متفاوتی برای این کلمه واصلحوا و اصلاح آورده اند برخی آن را چنین تعبیرکرده اند که توبه کننده باید به صلاح و شایستگی کردار راست و درست در کارهای خویش شناخته شود و تنها پشیمانی و توبه کافی نیست. و برخی قید و اصلح را دلیل لزوم واقعی بودن توبه دانسته اند           و گفته اند کلمه و اصلح این مفهوم را می رساند (زراعت، 86 ص45). برخی نیز چنین تفسیرکرده اند که توبه کننده باید وضع خود را اصلاح کند وگذشته خود را جبران نماید در دین اسلام مجازات به عنوان آخرین راه حل شناخته شده است و از دیدگاه اسلام باید در فرد کنترل درونی وجود داشته باشد تا فرد مرتکب جرم بتواند درصورت ارتکاب جرم، پشیمان بشود وتوبه کند،  فلسفه توبه این است که فرد به اصلاح خود بپردازد و گذشته را جبران کند (احمدی، 87 ، ص108). توبه روح امیدواری را در انسان نگه می دارد، لازم است انسان در مسیر حیات در نقطه اعتدال و میان خوف و رجا باشد تا همواره از معایب زندگی گریخته و به منافع آن روی آورد. انسان طبعا تا زمانی که در سودای حیات زبان ندیده باشد با نشاط و جدی است ولی اگر روح یاس بر او مسلط شود سست می گردد تا حدی که ممکن است از اصل تلاش نیز رویگردان شود. توبه علاج جلوگیری از تسلط یاس و بدبینی است توبه غالبا انسان را به اصلاح و خودسازی وامیدارد و شخصیت فرد را طوری آماده می کند که بار دیگر در دام خطاها و گناهان گرفتار نشود و همین امر به انسان کمک می کند که ارزش خود را بیشتر  بشناسد و اعتماد به نفس و رضایت را در وی افزایش بدهد (داوریار ،84 ، ص117). گناه یک نقطه تاریک در زندگی انسان است و انسان از گناه بر نمی گردد مگر این که به بدی آن پی ببرد و این نیز با پشیمانی همراه است. برای استمرار پشیمانی بایستی به کارهای نیکو و صالح دست زد که با آن کارهای بد منافی بوده و خود علامت توبه و رجوع از کارها باشد از مجموع آیات و روایات چنین بر می آید که توبه یک فضیلت موثر در نفس انسانی است موثر از حیث اصلاح وآماده ساختن برای صلاحی که سعادت دنیا و آخرت وی در آن است و به عبارتی، توبه هر گاه سودی بدهد برای زدودن بدی های نفس است. بدیهایی که هرگونه شقاوت و بدبختی را در زندگی دنیا و آخرت نصیب انسان می کند و او را از تکیه زدن بر تخت سعادت محروم  می سازد و اما احکام شرعی و قوانین دینی به حال خود هستند (انصاریان ، 86 ،ص38). توبه وسیله رستگاری و مقدمه نیکبختی است. خداوند در قرآن می فرماید: توبوا الی الله جمیعا ایها  المومن لعلکم تفلحون. از آن جا که توبه بیشتر در خصوص حدود مطرح است و مورد پذیرش قرار گرفته است باید گفت که حدود بازدارنده هایی هستند که مقصود آن ها اصلاح بزهکار و بازداشتن او ودیگران از چنین کارهایی است تا به سرانجام گناه بیندیشد حال اگر اجرای حد سبب فساد بزهکاری که توبه کرده است و دوری پیش از پیش او از دین شده و او بدین طریق از اسلام برگشته و به دشمنان اسلام بپیوندد حاکم می تواند از اجرای حدود جلوگیری کند.