از گونه‌های جرایم علیه تأسیسات خاص می‌توان به تروریسم هوایی، تروریسم دریایی و جرایم علیه وسایل و تأسیسات مورد استفاده عمومی یا دولتی اشاره نمود که در کنوانسیون‌های بین‌المللی و قوانین افغانستان مورد جرم انگاری قرارگرفته است.

2-1- تروریسم فضایی

اولین توافقات مربوط به تروریزم در سال‌های 1963ـ 1970و 1971 توسط (ایکایو) در پاسخ به حوادث هواپیمایی تدوین شد. دراین چارچوپ با هدایت سازمان ملل متحد و تصدی سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری (ایکایو)، سه کنوانسیون بین المللی و یک پروتکل الحاقی به تصویب رسیده‌‌اند که می‌توان از آنها به عنوان منشور امنیت هوا پیمایی و هوانوردی بین المللی یاد کرد. یکی از مهم‌ترین خطرهایی که در میزان پروازها و اعتماد مردم به صنعت حمل و نقل هوایی نقش مؤثری دارد، انجام عملیات غیر قانونی علیه امنیت پرواز هواپیماست. در بحث تروریسم هوایی سه موضوع، تهدید علیه هواپیما، سرنشینان و امنیت پرواز هواپیماها مطرح است، برای دانستن موضع سیاست کیفری افغانستان و قوانین و کنوانسیون‌های بین المللی در قبال این گونه جرایم نیاز است، این موضوعات مورد بررسی دقیق قرار گیرد.

2-1-1- تصرف غیر قانونی هواپیما

یکی از شیوه های مورد استفاده تروریست‌ها که به طور عموم همراه با خشونت است، بهره گیری از وسایل پروازی به شکل غیر قانونی و نیز تأسیسات هوانوردی و فرودگاه‌ها است. بارزترین نمونه این اقدامات هواپیما ربایی است که به صورت قهرآمیز یک هواپیما مورد تصرف قرار گرفته و از آن در جهت اقدامات تروریستی مورد بهره برداری قرار می‌گیرد.[133] انگیزه‏هاى هواپیماربایى[134] یا تصرف و کنترل غیر قانونی هواپیما، بیشتر شخصى و سیاسى است. از نظر سیاسى، هواپیما ربایى با اهداف اعتراض به اوضاع سیاسى، در خواست آزادى برخى از باز داشت ‏شدگان سیاسى، اعلام قضیه‏اى در گستره مکانی وسیع، اعمال فشار بر دولت مشخص یا یک رژیم سیاسى، و… صورت مى‏گیرد. در این مورد می‌توان به ماده 11 کنوانسیون راجع به جرایم و دیگر اعمال ارتکابی در هواپیماکنوانسیون توکیو 1963[135] اشاره نمود. همچنین کنوانسیون جلوگیری از تصرف غیر قانونی هواپیما 1970[136] که بر اساس آنها، سرنشین هواپیما با بهره گرفتن از زور و یا تهدید یا هر نوع ابزار ارعاب آمیز دیگر، کنترل هواپیما را به دست گیرد، مجرم شناخته می‌شود.

2-1-2- گونه‌های ارتکاب جرم تصرف غیر قانونی هواپیما

کنوانسیون راجع به سرکوب تصرف غیر قانونی هواپیما مصوب 16 دسامبر 1970و کنوانسیون سرکوب غیر قانونی هوا پیما از کشورها می‌خواهد افراد که در یک هوا پیما در حال پرواز(بصورت غیر قانونی با زور و تهدید و یا به هر شکل دیگری هوا پیما را تصرف کند و یا آن را در کنترول خود گیرند.) مجازات کنند.. براساس این کنوانسیون حالت پرواز در یک هواپیما از زمان آغاز می‌شود که تمام در های آن بسته و هواپیما آماده پرواز شود تا زمانی که دروازه‌ها به منظور پیاده شدن باز می‌شود.  دومین کنوانسیونی که در چارچوب مبارزه با تروریسم هوایی و هوانوردی بین المللی به تصویب رسیده کنوانسیون راجع به سرکوب تصرف غیر قانونی هوا پیما است که در لاهه هلند منعقد شده است به موجب ماده یک این کنوانسیون: هرشخصیکه در هواپیمای در حال پرواز الف. بطور غیر قانونی با اعمال زور، تهدید و یا به هرشکل دیگر از مرعوب سازی، اقدام به تصرف یا اعمال کنترول بر هوا پیماکرده و یا تلاش برای ارتکاب چنین اعمال نماید.ب) شریک شخصی است که چنین اعمالی را انجام داده و یا تلاش برای ارتکاب آن داشته باشد،، مرتکب جرم شده است.. به موجب ماده 2 این کنوانسیون «هر یک از دولت‌های عضو متعهد می‌باشند که با جرم انگاری این اعمال آنها را قابل مجازات بشناسند»این کنوانسیون نیز مانند کنوانسیون 1963 توکیو هوای پیماهای به کار گرفته شده در امور نظامی،،،گمرک و پلیس اعمال نخواهد شد. طبق مواد، 4. 6. 7. 11. کنوانسیون،، دول عضو به ترتیب متعهد به مجازات یا استرداد متهمان،، باز داشت متهمان،،همکاری قضایی بین المللی و اطلاع رسانی به یکدیگر شده‌‌اند. به علاوه به موجب بند 5 ماده 3 صلاحیت جهانی که برای دول عضو پیش بینی شده است. این کنوانسیون نافذ بوده و در حال حاضر185 کشور عضو آن است. معلومات امانتدار یا تضمین کننده این کنوانسیون به شرح ذیل است: حکومت‌های فدراسیون روسیه،، پادشاهی بریتانیا،،ایرلند شمالی و ایالات متحده آمریکا. تصرف غیرقانونی هواپیما یا هواپیماربایی در فقره 1 ماده 74 قانون هوانوردى ملکی[137] (غیر نظامی) افغانستان جرم دانسته شده است، بدینسان اشعار می‌دارد: «شخصی که در داخل طیاره  در حالت پرواز به صورت غیرقانونى و در اثر استعمال قوه یا تهدید به استعمال قوه یا توسل به دیگر اشکال تهدید، طیاره مذکور را تصرف نموده یا کنترول آنرا بدست گیرد یا براى انحراف و اختطاف طیاره کوشش نماید، این عمل جرم شناخته می شود». البته با توجه به زمان تصویب این قانون (1382) و زمان تصویب قانون مبارزه علیه جرایم تروریستی (1387) می‌توان گفت که این ماده توسط ماده 8 قانون اخیر‌الذکر، نسخ گردیده است.  فقره 1 ماده 8 قانون مبارزه علیه جرایم تروریستی این جرم را تروریستی دانسته و برای آن مجازات مشخص نموده است، این ماده اشعار دارد: «شخصی که با استعمال قوه (تشدد) یا سایر اعمال ارعاب آمیز، طیاره در حال پرواز، یا کشتی یا محل هدایت (سکو) ثابت و یا بخشی از آنها را، تصرف یا تحت کنترول قرار دهد، حسب احوال به جزای حبس طویل یا دوام محکوم می‌گردد». این ماده مربوط به تصرف و کنترل غیر قانونی هواپیمای در حال پرواز با بهره گرفتن از رفتار و اعمال ارعاب آمیز و تشدد[138] است، حتی صرف تهدید و یا کنترل هواپیما را جرم‌انگاری نموده است. یکی دیگر از جرایم مرتبط با هواپیما ربایی که قانون‌گذار افغانستان آن را مورد جرم‌انگاری خویش قرار داده، تهدید به تصرف یا کنترل غیر قانونی هواپیما است که این موضوع را در فقره 3 ماده 8  قانون مبارزه علیه جرایم تروریستی چنین برجسته ساخته است: «هرگاه شخص، صرف تهدید به ارتکاب اعمال مندرج فقره 1 این ماده را نماید، مرتکب حسب احوال به جزای حبس متوسط که از سه سال کمتر نباشد محکوم می‌گردد».

2-1-3- مجازات تصرف غیر قانونی هوا پیما